Türk Kamu Yönetiminde 1980 Sonrası Yeniden Yapılanma Çalışmalarını Toplumsal Cinsiyet Kavramı Üzerinden Okumak

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 1, 51 - 64, 31.07.2021

Tülay Demir

https://doi.org/10.22466/acusbd.882380

Öz

Yönetimin ekonomik, sosyal, yönetsel ihtiyaçlara cevap verebilmesi için esnek ve dinamik bir yapıda olması gerekir. Pek çok ülkenin yönetim sisteminde olduğu gibi Türk kamu yönetimi sisteminde de bu gereklilikten hareketle girişilen yönetimin yeniden yapılanması çalışmaları uzun bir tarihsel geçmişe sahiptir. Yeniden yapılanma çalışmalarının tarihsel süreci incelendiğinde, 1980’li yılların odak noktasının neoliberal sisteme uyum sağlamak olduğu görülmektedir. Diğer taraftan, 1980’li yıllar Türkiye’de kadın hareketinin “sokağa taşındığı” ve 1990’lardan itibaren gerçekleşecek kurumsallaşma sürecinin temellerinin atıldığı dönem olarak da karşımıza çıkmaktadır. Dolayısıyla, 1980 sonrasının, hem kamu yönetiminin yeniden yapılanması çalışmalarının başka bir boyuta taşındığı hem de kadın hareketinin taleplerini yüksek sesle dile getirmeye başladığı dönem olması itibariyle, yönetimin toplumsal taleplere yeniden yapılanma sürecinde hangi ölçüde yer verdiği sorusu bu çalışmanın çıkış noktası olmuştur. Çalışmada 1980 sonrasında kamu yönetiminde gerçekleştirilen yeniden yapılanma çalışmaları toplumsal cinsiyet perspektifinden doküman analizi yöntemiyle incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türk kamu yönetiminde yeniden yapılanma, toplumsal cinsiyet, kamu yönetiminde kadın

Reading the Reconstruction Studies in Turkish Public Administration After 1980 on the Concept of Gender

Öz

Public administration should have a dynamic and flexible structure to respond to economic, social and administrative requirements. As in many countries, reconstruction studies in Turkish public administration have a long historical background. When the history of reconstruction studies in Turkis public administration is examined, it is seen that the focus of the 1980s was to adapt to neoliberal system. On the other hand, in the 1980s, women’s movement in Turkey “has moved to the street” and women’s movement has been institutionalized since the 1990s. After 1980 is the period in which both reconstructions in Turkish public administration has moved to another dimension and demands of women’s movement started to be expressed aloud. For this reason, the starting point of the study is the question of what extent the public administration accommodates social demands. In the study, reconstruction in Turkish public administration carried out after 1980 is examined from a gender perspective using document analysis method.

Anahtar Kelimeler

türk kamu yönetiminde yeniden yapılanma, toplumsal cinsiyet, kamu yönetiminde kadın

Kaynakça

• Altınbaş, S. (2016). Kadınlara yönelik sosyal politikaların kalkınma planlarındaki yeri. 1. Uluslararası Sosyal Bilimler Sempozyumu. Asos Yayınları.
• Arslan, Ş. A. (2017). Kadın odaklı politikaların hükümet programlarına yansımaları üzerine bir analiz. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 412-440.
• AB Bakanlığı, (2021). Avrupa Birliği’ne Katılım İçin Ulusal Eylem Planı (2014-2015). Erişim: 10.01.2021. https://www.ab.gov.tr/files/uepwebsontr.pdf
• Bora, A. (2012a). Toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcılık. Çok boyutlu yaklaşımlar. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Bora, A. (2012b). Kadınların sınıfı (5.b.). İletişim Yayınları.
• Boratav, K. (2014). Türkiye iktisat tarihi 1908-2009. İmge Kitabevi.
• Butler, J. (2016). Cinsiyet Belası-Feminizm ve kimliğin altüst edilmesi. (B. Ertür, Çev.). Metis Yayıncılık.
• Canpolat, Ö. (2003). Kamu yönetiminin yeniden yapılandırılması üzerine. Ankara Barosu Dergisi, (4), 85-93.
• Cornell, R. W. (2016). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar. (C. Soydemir, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Coşkun, B. (2005). Türkiye'de kamu yönetiminde yeniden yapılanma tarihsel geçmiş ve genel bir değerlendirme. Türk İdare Dergisi, 13-47.
• Çaha, Ö. (2010). Sivil kadın. Savaş Yayınevi.
• Güler, B. A. (2003). “Kamu Yönetimi Temel Kanunu" üzerine. Hukuk ve Adalet-Eleştirel Hukuk Dergisi, 1(2), 1-37.
• Gürsel, M. K. (2002). Kamu görevine girişte kadın-erkek eşitliği konusunda bir değerlendirme. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 4(2), 27-55.
• Işıkçı, Y. M. (2017). Türkiye'de idari reform çalışmalarının tarihsel perspektif açısından değerlendirilmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 167-191. https://doi.org/10.18506/anemon.266070
• Kalağan, G. (2009). 1980 sonrası geleneksel bürokratik yönetim paradigmasında değişim ve yönetsel-siyasal alanın yeniden yapılanma arayışları. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 92-103. Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü (1991). Kamu yönetimi araştırması genel rapor. Yayın No: 238.
• Kara, B. (2006). Türkiye'de Personel Reformu Çalışmalarının Altyapısı: 1930-1960 Yılları Arasında Yabancı Uzmanların Kamu Yönetimine İlişkin Hazırladıkları Raporlar. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.
• Nicholson, L. (1994). Interpreting Gender. Signs: Journal of Women in Culture and Society, 79-105.
• Ömürgönülşen, U. (2014). Kamu sektörünün yönetimi sorununa yeni bir yaklaşım: Yeni kamu işletmeciliği. H.
• Ö. Muhittin Acar (Ed.). Çağdaş Kamu Yönetimi I içinde. Nobel Yayınevi.
• Önen, M. & Kurnaz, S. (2017). Kamu Yönetimi Reformlarında Yeni Perspektifler ve Yeni Arayışlar. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 4(8), 51-69.
• Özkanlı, Ö. (2010). Türkiye'de Üniversitelerde Üst Düzey Kadın Yöneticilerin Karşılaştıkları Kültürel ve Yapısal Engeller. Mülkiye Dergisi, (268), 265-279.
• Sancar, S. (2016). Erkeklik: İmkânsız İktidar-Ailede, Piyasada ve Sokakta Erkekler. Metis Yayıncılık.
• Scott, J. W. (2007). Toplumsal Cinsiyet: Faydalı Bir Tarihsel Analiz Kategorisi. (A. T. Kılıç, Çev.) Agora Kitaplığı.
• Sallan Gül, S. (2017). Eviçi Şiddetle Mücadelede Can Simidi Olan Kadın Sığınmaevlerinde Gizlilik ve Güvenlik Sorunsalının Aşılmasında Teknolojinin Rolü. Toplum ve Demokrasi, 11(24), 81-106.
• T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (2021). Kadının Güçlenmesi ve Kadının Güçlenmesi Strateji ve Eylem Planı (2018-2023). Erişim: 15.01.2021. https://www.ailevecalisma.gov.tr/ksgm/ulusal-eylem-planlari/kadinin-guclenmesi-strateji-belgesi-ve-eylem-plani-2018-2023/.
• T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (2021). Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ulusal Eylem Planı (2008-2013). Erişim: 15.01.2021. https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/6314/toplumsal-cinsiyet-e%C5%9Fitli%C4%9Fi-ulusal-eylem-plan%C4%B1-2008-2013.pdf.
• T.C. Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü (2003). Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı. Erişim: 15.01.2021. https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d22/c041/tbmm22041054ss0349.pdf.
• T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı (2000). Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001-2005). Erişim: 10.01.2021. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Sekizinci-Be%C5%9F-Y%C4%B1ll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-2001-2005.pdf.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2021). Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1996-2000). Erişim: 01.01.2021. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Yedinci-Be%C5%9F-Y%C4%B1ll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-1996-2000%E2%80%8B.pdf.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Stateji ve Bütçe Başkanlığı (2021). Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı (1990-1994). Erişim: 10.01.2021. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Alt%C4%B1nc%C4%B1-Be%C5%9F-Y%C4%B1lll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-1990-1994%E2%80%8B.pdf.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2021). Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1985-1989). Erişim: 10.01.2021. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/Be%C5%9Finci-Be%C5%9F-Y%C4%B1ll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nma-Plan%C4%B1-1985-1989.pdf.
• Turan, İ. (2012). Türk bürokrasisinde süreklilik ve değişim: kemalist dönem ve sonrası. Burhan Aykaç (Ed.), Türkiye’de Kamu Yönetimi içinde. Nobel Yayınevi.
• Tutum, C. (2012). Türkiye'de kamu yönetiminin yeniden yapılandırılması. Burhan Aykaç (Ed.). Türkiye'de Kamu Yönetimi içinde. Nobel Yayınevi.
• Yayman, H. (2008). Türkiye'nin idari reform tarihi. Turhan Kitabevi.
• Zengin, O. (2003). Kamu yönetimi temel kanunu tasarısı neyi ifade ediyor? Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 194-204. https://doi.org/10.1501/SBFder_0000001689.