Türkiye’de Eğitim Yönetimi Alanının Profili Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 2, 299 - 323, 31.12.2024

Burcu Bilir Koca

https://doi.org/10.22466/acusbd.1574429

Öz

Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de eğitim yönetimi alanını çeşitli değişkenler açısından değerlendirmek ve eğitim yönetimi alanıyla ilgili genel bir profil ortaya çıkarmaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden sistematik inceleme modeli kullanılmıştır. Araştırmanın verileri doküman incelemesi tekniğiyle toplanmıştır. Verilerin analizinde ise içerik analizi türlerinden frekans analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, Türk yükseköğretim sisteminde devlet üniversitelerinin yaklaşık yarısında eğitim yönetimi ana bilim dalı bulunmaktadır. Türkiye’deki eğitim yönetimi lisansüstü program türleri incelediğinde, devlet üniversitelerinde en fazla tezli yüksek lisans programı en az ise tezsiz yüksek lisans uzaktan öğretim programı bulunduğu tespit edilmiştir. Üniversitelerin eğitim yönetimi ana bilim dallarının akademik kadroları incelendiğinde çoğu üniversitede doktora programı açabilmek için yeterli sayıda akademisyen bulunmadığı gözlemlenmiştir. Eğitim yönetimi alanında görev yapan akademisyenlerin büyük çoğunluğunun profesör ve doçentlerden oluştuğu tespit edilmiştir. Türkiye’de eğitim yönetimi ana bilim dalı başkanlarının büyük çoğunluğunun profesör ve erkek akademisyenlerden oluştuğu gözlemlenmiştir. Türkiye’de eğitim yönetimi alanında görev yapan akademisyenlerinin büyük çoğunluğunun yüksek lisans ve doktora eğitimlerinin eğitim yönetimi alanında olduğu göze çarpmaktadır. Üniversitelerde eğitim yönetimi lisansüstü program türlerinin tümünde üniversiteler arasında standart bir öğretim programı uygulanmadığı ve aynı içeriğe sahip derslerin farklı üniversitelerde farklı isimlerle açıldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim yönetimi, üniversite, lisansüstü program, yükseköğretim.

An Evaluation on the Profile of Educational Administration in Turkey

Öz

The aim of this study is to evaluate the field of educational administration in Turkey in terms of various variables and to reveal a general profile of the field of educational administration. A systematic review model was used in the study. The data were collected through document analysis technique. The frequency analysis technique was used to analyze the data. According to the research findings, most state universities have a department of educational administration. It is determined that there are mostly master's degree programs with thesis and least master's degree distance education programs without thesis. It is observed that there are not enough academicians in most universities to open a doctoral program. It was determined that the majority of academicians are professors and associate professors. It has been observed that most of the heads of educational administration departments are professors and male academics. It is noteworthy that the majority of the academicians have master’s and doctorate degrees in educational administration. It has been determined that there is no standard curriculum among universities in all types of educational administration graduate programs and courses with the same content are opened with different names in different universities.

Anahtar Kelimeler

Educational administration, university, graduate program, higher education

Kaynakça

• Balcı, A. (2008). Türkiye’de eğitim yönetiminin bilimleşme düzeyi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 14(2), 181-209.
• Başaran, İ. E. (1996). Eğitim yönetimi (5. Baskı). Yargıcı Matbaası.
• Bone, T. R. (1982). Educational administration. British Journal of Educational Studies, 30(1), 32-42. https://doi.org/10.1080/00071005.1982.9973611
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. https://doi.org/10.3316/QRJ0902027
• Campbell, R. F., & Gregg, R. T. (1957). Administrative behavior in education. Harper & Brothers.
• Campbell, R. F., Bridges, E. M., Corbally, J. E., Nystrand R. O., & Ramseyer, J. A. (1971). Introduction to educational administration (4th ed.). Allyn and Bacon.
• Coladarci, A.P., & Getzels, J.W. (1955). The use of theory in educational administration. Stanford.
• Çelik, M. (2020). Türkiye ve Amerika’da eğitim yönetimi alanında hazırlanan doktora tezlerinin incelenmesi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
• Çelik, V. (2002, Mayıs, 16-17). Eğitim yöneticisi yetiştirme politikalarına yön veren temel eğilimler. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu, Ankara.
• Denyer, D., & Tranfield, D. (2009). Producing a systematic review. Buchanan, In D. & Bryman, A. (Eds), The Sage Handbook of Organizational Research Methods (671‐689), Sage Publications.
• English, F. W. (2002). The point of scientificity, the fall of the epistemological dominos, and the end of the field of educational administration. Studies in Philosophy and Education, 21(2), 109-136. https://doi.org/10.1023/A:1014432804622
• Evers, C. W., & Lakomski, G. (2001). Theory in educational administration: Naturalistic directions. Journal of Educational Administration, 39(6), 499-520. https://doi.org/10.1108/09578230110407850
• Griffiths, D. (1956). Human relations in school administration. Appleton-Century-Crofts.
• Gunter, H. M., & Fitzgerald, T. (2014). Educational administration and the social sciences: reflecting on Baron and Taylor after 45 years. Journal of Educational Administration and History, 46(3), 235-243. https://doi.org/10.1080/00220620.2014.919905
• Hoyle, J. R. (1991). Point-counterpoint: Educational administration has a knowledge base. Record Education, 3, 21-27.
• Hoy, W. K., & Miskel, G. C. (1987). Educational administration: Theory, research and practice. Random House.
• Karataş, İ. H. (2014). EYTPE tezli ve tezsiz yüksek lisans programlarında açılan derslerin karşılaştırmalı analizi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 15-34.
• Kaya, Y. K. (1999). Eğitim yönetimi: Kuram ve Türkiye’deki uygulama. Bilim.
• Kazancı Tınmaz, A. (2020). Eğitim yönetiminde kuram, araştırma ve uygulama bütünlüğünün incelenmesi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Küçükçene, M. (2023). Türkiye'de eğitim yönetimi alanının kimlik bağlamında incelenmesi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Oplatka, I. (2009). The field of educational administration: A historical overview of scholarly attempts to recognize epistemological identities, meanings and boundaries from the 1960s onwards. Journal of Educational Administration, 47(1), 8-35. https://doi.org/10.1108/09578230910928061
• Oplatka, I. (2010). The legacy of educational administration: A historical analysis of an academic field. Peter Lang.
• Örücü, D. ve Şimşek, H. (2011). Akademisyenlerin gözünden Türkiye’de eğitim yönetiminin akademik durumu: Nitel bir analiz. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(2), 167-197.
• Papa, R. (2003). The discipline of education administration: Crediting the past. In T. Creighton, S. Harris & J. C. Coleman (Eds.). Crediting the past, Challenging the present, Creating the future (5-22). National Council of Professors of Educational Administration Publications.
• Sergiovanni T. J., Burlingame, N., Coombs, F. S., & Thurston, P. W. (1987). Educational governance and administration (2nd ed.). Prentice- Hall Inc.
• Şahin, F. (2018). Eğitim yönetiminin bilimsel sınırları: Alan kitapları bağlamında epistemolojik bir karşılaştırma. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Şişman, M. ve Turan, S. (2004). Eğitim yönetiminin gelişimi. Y. Özden (Ed.), Eğitim ve okul yöneticiliği el kitabı (99-146). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Turan, S., Bektaş, F., Yalçın, M. ve Armağan, Y. (2016). Eğitim yönetimi alanında bilgi üretim süreci: Eğitim yönetimi kongrelerinin rolü ve serüveni üzerine bir değerlendirme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22(1), 81-108. doi: 10.14527/kuey.2016.004
• Üstüner, M., & Cömert, M. (2008). Eğitim yönetimi teftişi planlaması ve ekonomisi anabilim dalı lisansüstü dersleri ve tezlerine ilişkin bir inceleme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Sayı 55, 497-515.
• Yıldızhan, Y. (2017). Eğitim yönetimi uzaktan tezsiz yüksek lisans programlarının kalitesinin öğrenci ve öğretim üyeleri açısından değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.