KENT KÜLTÜRÜ VE YAŞAMINDA YENİLİKÇİ KÜTÜPHANELER VE KÜTÜPHANE HİZMETLERİ

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 26 - 44, 30.06.2020

Hüseyin Odabaş Mehmet Ali Akkaya Coşkun Polat

Öz

Kentler, kent insanının kentlilik bilinci içinde ve kentli kimliğine uygun olarak yaşam sürdüğü yerleşim yerleridir. Kentler, kendine özgü kültürleri olan yaşam alanlarıdır. Kentlerin eşsiz kültürleri, küreselleşmenin etkisi altında bozulmaya yüz tutabilmektedir. Diğer yandan kentler ve kentliler, göç, kültürel yozlaşma, yalnızlık, uyumsuzluk gibi sorunlarla karşı karşıyadır. Bu sorunların azaltılması ve aynı zamanda kültürel miras üzerinden bir takım yararlılıklar elde edilebilmesi amacıyla kütüphaneler kent, kültür ve kent kültürü üzerine yeni roller ve sorumluluklar üstlenmektedir. Bu bağlamda çalışmada, kent ve kent kültürünün özellikleri üzerinde durulmakta; daha sonra kent ve bilgi merkezleri arasındaki ilişki üzerinde değerlendirmeler yapılmaktadır. Kütüphanelerin kent insanına sunduğu yeni olanaklar ve yenileşme nedenleri üzerinde değerlendirmeler yapıldıktan sonra, dünyada ve Türkiye’de son dönemde hizmete giren bazı kütüphanelerin kentlileşme aktiviteleri ve mimari özellikleri üzerinde saptamalara yer verilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kültür, kent, kent kültürü, kentlerde kütüphaneler

INNOVATIVE LIBRARIES AND LIBRARY SERVICES IN URBAN CULTURE AND LIFE

Öz

Cities are settlements where urban people live in an urban consciousness and by their urban identity. Cities are living spaces with their own cultures. The unique cultures of cities face deterioration under the influence of globalization. On the other hand, cities and city dwellers face problems such as migration, cultural corruption, loneliness, and incompatibility. Libraries are loaded with new roles and responsibilities on the city, culture and urban culture to reduce these problems and at the same time to benefit from the cultural heritage. In this context, the study focuses on the characteristics of the city and urban culture; then evaluations are made on the relationship between the city and information centers. Then, in this study, determinations are made on the new opportunities that libraries offer to the people of the city and the reasons for innovation; evaluations are made on urbanization in some library activities and on their architectural features in the world and Turkey.

Anahtar Kelimeler

culture, Urban, Urban Culture, Urban Libraries

Kaynakça

• Akkaya, M. A. (2020). Türkiye’de kentsel dönüşüm uygulamalarında bilgi merkezleri: Yeni bir fırsat mı yoksa tehdit mi?. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 11(1), 120-134.
• Akkaya, M. A. ve Polat, C. (2020). Kent kültür ve geleneği ile değerlerinin oluşumu ve aktarımında halk kütüphanelerinin yeri ve önemi: Niceliksel verilerle İzmir örneği. ÇAKÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 110-137.
• Akyol, A. (2017). Şehir ve medeniyet. Türk Yurdu Dergisi, (106), 29-33.
• Asım, G. (2016). Etimolojik olarak şehir kelimesi. Şehir üzerine düşünceler içinde (2. bs., ss. 15-24). İstanbul: Esenler Şehir Düşünce Merkezi. Birol, G. (2008). Kentlilik bilinci ve Balıkesir’den yarım asırlık bir örnek: Yeni Çarşı deneyimi. Ege Mimarlık Dergisi, (65), 28-31.
• Bookchin, M. (2017). Kentsiz kentleşme: Yurttaşlığın yükselişi ve çöküşü. (2.bs.). B. Özyalçın (Çev.). İstanbul: Sümer Yayıncılık.
• CALS Children’s Library. (2015, 9 Mart). ArchDaily. 29 Mart 2020 tarihinde http://www.archdaily.com/604000/cals-children-s-library-polk-stanley-wilcox-architects/ adresinden erişildi.
• Current state of libraries. (2020, 14 Mayıs). The Australian Library and Information Association. 19 Mayıs 2020 tarihinde https://www.alia.org.au/current-state-libraries adresinden erişildi.
• Daniş, M. Z. (2009). Türkiye’de yaşlı nüfusun yalnızlık ve yoksulluk durumları ve sosyal hizmet uygulamaları açısından bazı çıkarımlar. Toplum ve Sosyal Hizmet, 20(1), 67-84.
• Erdoğan, R. T. (2017). Açılış konuşmaları. III. Milli Kültür Şurası: Şura Kitabı içinde (ss. 21-25). İstanbul: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
• Ersoy, O. (1964). Bursa’da kâğıt fabrikası meselesi (XV-XVI. yüzyıl). Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 101-115.
• Es, M. (2007). Kent üzerine düşünceler. İstanbul: Okutan Yayıncılık.
• Girona Public Library. (2015, 14 Ocak). ArchDaily. 29 Mart 2020 tarihinde http://www.archdaily.com/586684/girona-public-library-corea-and-moran-arquitectura/ adresinden erişildi.
• Gorniak-Kociowska, K. (2001). Revolution and the library. Library Trend, 43(3). 12 Nisan 2020 tarihinde https://www.ideals.illinois.edu/bitstream/handle/2142/8349/librarytrendsv49i3g_opt.pdf?sequence%3D1 adresinden erişildi.
• Hayta, Y. (2016). Kent kültürü ve değişen kent kavramı. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 165-184.
• International Bussines Publication. (2012). Finland Country study guide: Volume 1: Strategic ınformation and developments. Washington, D.C: International Bussines Publication.
• John, G. (2016). Designing libraries in 21st century lessons for the UK. British Council : Winston Churchill Memorial Trust.
• Kaya, E. (2017). Kentleşme ve kentlileşme. İstanbul: İşaret Yayınları. 12 Nisan 2020 tarihinde http://erolkaya.com/wp-content/uploads/kitaplar/kentlesme-ve-kentlilesme.pdf adresinden erişildi.
• Keleş, R. (2005). Kent ve kültür üzerine. Mülkiye Dergisi, XXIX (246), 9-18.
• Keleş, R. (2018). Kentleşme politikası. (16.bs.). Ankara: İmge Kitabevi.
• Kentlilik Bilinci, Kültür ve Eğitim Komisyonu. (2009). Kentleşme Şûrası 2009. Ankara: Bayındırlık ve İskân Bakanlığı.
• Kew Gardens Hills Library. (2017, 28 Kasım). ArchDaily. 14 Mayıs 2020 tarihinde https://www.archdaily.com/884433/kew-gardens-hills-library-workac adresinden erişildi.
• Koçak, H. (2011). Kent-kültür ilişkisi bağlamında Türkiye’de değişen ve dönüşen kentler. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 06(12), 259-259. doi:10.19129/sbad.209
• Lamb, A. ve Johnson, L. (2020, 4 Mayıs). The History of libraries. Eduscapes. 12 Nisan 2020 tarihinde https://iu.app.box.com/s/1ge9g9z09jjyql2m9c17egu2z23spo32 adresinden erişildi.
• Lawrence Public Library. (2016, 5 Nisan). ArchDaily. 29 Mart 2020 tarihinde http://www.archdaily.com/784930/lawrence-public-library-gould-evans adresinden erişildi.
• Media Library [Third-Place] in Thionville. (2017, 6 Şubat). ArchDaily. 17 Mayıs 2020 tarihinde http://www.archdaily.com/804682/media-library-third-place-in-thionville-dominique-coulon-and-associes adresinden erişildi.
• Mishra, L. (2017). Impact of internet on library services. International Journal of Advanced Research and Development, 2(5), 192-194.
• Mumford, L. (2007). Tarih boyunca kent: Kökenleri, geçirdiği dönüşümler ve geleceği. G. Koca ve T. Tosun (Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Mutlu, A. (2013). Türkiye’de kent kültürü algısı ve kentsel kültür politikaları. 12 Nisan 2020 tarihinde https://www.academia.edu/30861417/T%C3%9CRK%C4%B0YE_DE_KENT_K%C3%9CLT%C3%9CR%C3%9C_ALGISI_VE_KENTSEL_K%C3%9CLT%C3%9CR_POL%C4%B0T%C4%B0KALARI adresinden erişildi.
• OECD. (2018). Working together for local integration of migrants and refugees in Paris. Paris: OECD Publishing.
• Oldenburg, R. (1999). The great good place: Cafes, coffee shops, bookstores, bars, hair salons, and other hangouts at the heart of a community. New York: Da Capo Press. 14 Nisan 2020 tarihinde http://public.ebookcentral.proquest.com/choice/publicfullrecord.aspx?p=903814 adresinden erişildi.
• Özen, S.L. ve Aydemir, Ş. (2007). Trabzon'un mimari mirasının korunması: Bütünleşik koruma yaklaşımı-kentsel sosyal alan analizi: Trabzon Örneği. Ed.: A. Mengi. Kent ve Politika - Antik Kentten Dünya Kentine içinde (ss. 221-243). Ankara: İmge Kitabevi.
• Şahin, Y. (2013). Kentleşme politikası. Bursa: Ekin Yayınları.
• Tekeli, İ. (2014). Kent, kentli hakları, kentleşme ve kentsel dönüşüm. (2. bs.). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• The Garden Library for Refugees and Migrant Workers. (2011, 20 Şubat). ArchDaily. 29 Mart 2020 tarihinde http://www.archdaily.com/112495/the-garden-library-for-refugees-and-migrant-workers-yoav-meiri-architects/ adresinden erişildi.
• Toy and Media Library. (2015, 17 Kasım). ArchDaily. 29 Mart 2020 tarihinde http://www.archdaily.com/777177/toy-and-media-library-philippe-fichet-architectes adresinden erişildi.
• UNESCO. (1982). Mexico City Declaration on Cultural Policies: UWorld Conference on Cultural Policies. Mexico City. 23 Nisan 2020 tarihinde https://culturalrights.net/descargas/drets_culturals401.pdf adresinden erişildi.
• Vishwakarma, M. L. ve Govil, S. (2013). Impact of internet on libraries: An Observation, 2(7), 2204-2207.
• Yaşar, R. (2007). Yalnızlık. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 237-260.
• Yazar, A. (2015). Kent kültürü ve kimliğine tarihsel ve kuramsal bakış. Toros Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (3), 117-144.
• Yurtdışı Türkler ve Kültür Komisyonu. (2017). Yurtdışı Türkler ve Kültür Komisyonu: Komisyon raporu. III. Milli Kültür Şurası: Şura Kitabı içinde (ss. 353-366). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.