ELEKTRİK PİYASASI KANUNU’NDAKİ DEĞİŞİKLİKLERİN DERDEST DAVALARA UYGULANMASI HAKKINDAKİ ANAYASA MAHKEMESİ KARARI VE HAKLI BEKLENTİLERİN KORUNMASI İLKESİ

Yıl 2023, , 703 - 737, 20.11.2023

Beşir Fatih Doğan , Mustafa Fatih Sarı

https://doi.org/10.57083/adaletdergisi.1382086

Öz

Kanunların geriye yürümezliği ilkesi, hukukun genel ilkelerinden birisidir. Bu ilke ile kazanılmış haklara saygı ilkesi arasında açık bir bağ vardır. Ancak kazanılmış hak olmayan bazı durumlarda kanunların geriye yürümesi hakkaniyet ilkesine aykırı olacağından haklı beklentilerin korunması ilkesine dikkat edilmeye başlanmıştır.
Elektrik faturalarındaki kayıp-kaçak, iletim, dağıtım vs. bedellerin tüketicilerden tahsil edilmesi konusunda Yargıtay ile Danıştay arasında görüş ayrılığı ortaya çıkmıştır. Yasa koyucu, bunun üzerine 6446 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nda bazı değişiklikler yapmıştır. Bunlardan birisi ilgili bedellerin tahsil edilmesinin kanunî dayanağını oluşturmaktayken, bir diğeri de bu değişikliklerin derdest davalara uygulanmasını öngörmektedir. Anayasa Mahkemesi değişikliklerin derdest davalara uygulanmasını öngören düzenlemeyi Anayasa’ya aykırı bulmamıştır.
Anayasa Mahkemesi’nin değerlendirmesine sonuç itibariyle katılmak mümkün olsa da gerekçelendirmenin ve izlenen mantık silsilesinin yeterli doyuruculukta olmadığı söylenmelidir. Mahkeme, haklı beklentilerin korunması ilkesinin soyut düzlemden somut düzleme aktarılma sürecinde içerik, kapsam ve şartlar bakımından çerçeveyi sarih bir şekilde çizemediği için bu ilkeye dair Mahkeme’nin yaklaşımının açıklanması ve tartışmaya açılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kazanılmış haklara saygı ilkesi, kanunların geriye yürümezliği ilkesi, haklı beklentilerin korunması ilkesi, kayıp-kaçak bedeli, Elektrik Piyasası Kanunu.

Kaynakça

• Altındağ H, “Yürürlükte Olan Yasalara ve İdari Düzenleyici İşlemlere Güvenden Kaynaklanan Haklı Beklenti Kavramı ve Korunması”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010.
• Balkar K G, “İdari Kararlarda Makable Şumul Meselesi”, C. 25, S. 2, 1960, AÜSBFD, ss. 210-212.
• Erguvan D D, “Türk İdare Hukuku’nda Haklı Beklentilerin Korunması İlkesi”, C. 21, Özel Sayı, 2019, D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Durmuş TEZCAN’a Armağan, ss. 1711-1765.
• Forsyth C F, “Haklı Beklenti’lerin Doğuşu ve Korunması”, çev. Esin Örücü, C. 7, S. 1-3, 1986, İdare Hukuku İlimleri Dergisi, ss. 121-139.
• Gemalmaz B, “Kayıp Kaçak Bedelleri Hakkında Anayasa Mahkemesi Kararı (E. 2016/150, K. 2017/179, T. 28/12/2017) ve Bireysel Başvuru Yolu”, Lexpera Blog, 21 Şubat 2018, (https://blog.lexpera.com.tr/kayip-kacak-bedelleri-hakkinda-anayasa-mahkemesi-karari-e-2016-150-k-2017-179-t-28-12-2017-ve-bireysel-basvuru-yolu/), (s.e.t. 25 Haziran 2023).
• Gemalmaz B, “Kayıp-Kaçak Bedeli ve Bireysel Başvuru Yolu”, Lexpera Blog, 5 Aralık 2018, (https://blog.lexpera.com.tr/kayip-kacak-bedeli-ve-bireysel-basvuru-yolu/), (s.e.t. 25 Haziran 2023).
• Oğurlu Y, İdare Hukukunda Kazanılmış Haklara Saygı ve Haklı Beklentiler Sorunu, 1. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2003.
• Sarıcaoğlu E /Arıkan A, “Gerçek Olmayan Geçmişe Yürüme V.S. Haklı Beklentilerin Korunması İlkesi: 7194 Sayılı Kanun Örneği Üzerinden Bir Değerlendirme”, C. 29, S. 2, 2021, SÜHFD, ss. 1501-1540.
• Sever D Ç, “Danıştay Kararları Işığında İdare Hukukunda Kazanılmış Haklar”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Hukuku (İdare Hukuku) Anabilim Dalı, 2006.