TÜRKIYE-KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ KITA SAHANLIĞI ANLAŞMASI

Yıl 2020, Sayı: 65, 51 - 70, 14.12.2020

İsmail Şahin

Öz

Bu çalışmanın amacı Türkiye ile KKTC arasında imzalanan kıta sahanlığı anlaşmasını incelemektir. Doğu Akdeniz’de meydana gelen gelişmeler dikkate alındığında bu anlaşmanın önemli bir belge olduğu görülür. Çalışmada ilk önce Kıbrıs meselesi genel hatlarıyla ele alınmıştır. Nitekim Kıbrıs meselesi anlaşılmadan anlaşmayı kavramak mümkün değildir. Araştırma, ardından anlaşmanın gerekçesine, amaçlarına ve de anlaşmaya yönelik tepkilere odaklanmıştır. Aynı zamanda anlaşmaya yönelik tarafların tezlerine de çalışmada yer verilmiştir. Araştırma bazı bulgular tespit etmiştir. Bunlardan birincisi, Kıbrıs’taki egemenlik tartışmalarının artık denizlere de yayılmış olmasıdır. İkincisi, doğalgaz ve petrol tartışmalarının, Kıbrıs sorununun çözümüne ilişkin kabul edilen parametrelerden ayrı bir şekilde ele alınamayacağıdır. Son olarak üçüncüsü ise denizlere taşan çok aktörlü tartışmalarla birlikte Kıbrıs sorununun farklı bir boyut kazandığıdır. Tüm bunlar dikkate alındığında Kıbrıs sorununa kapsamlı, kalıcı ve adil bir çözüm bulunması durumunda, aynı zamanda denizlerdeki tartışmaların büyük bir kısmı da ortadan kalkacaktır. Bu çalışma inşa edilirken ulaşılabilir resmi belgelerden, gazetelerden ve konuyu esas alan bilimsel eserlerden istifade edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Kıta Sahanlığı Anlaşması, Doğu Akdeniz, Kıbrıs, Türkiye, KKTC

Kaynakça

• Cumhuriyetçi Türk Partisi Parti Tüzüğü Dışişleri Bakanlığı (MFA), “Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy’un Doğu Akdeniz Gaz Forumu’nun Uluslararası Bir Kuruluşa Dönüştürülmesine Yönelik Toplantı Hakkındaki Soruya Cevabı”, 16 Ocak 2020. http://www.mfa.gov.tr/sc_-3_-dogu-akdeniz-gaz-forumu-hk-sc.tr.mfa (E.T. 08.10.2020).
• KKTC Anayasası KKTC MFA, “Akdeniz’de Kıta Sahanlığı Sınırlandırması Anlaşması hakkında basın açıklaması”, 2 Mayıs 2014, https://mfa.gov.ct.tr/tr/akdenizde-kita-sahanligi-sinirlandirmasi-anlasmasi-hakkinda-basin-aciklamasi/ (E.T. 25.09.2010).
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Resmi Gazete, “Türkiye Cumhuriyeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Arasında Akdenizde Kıta Sahanlığı Sınırlandırılması Hakkında Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun”, S. 28351, 12 Temmuz 2012.
• Türkiye Cumhuriyeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Arasında Akdenizde Kıta Sahanlığı Sınırlandırılması Hakkında Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu”, 1/471, 19 Aralık 2011.
• Altuğ Günar, “Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin (Kıbrıs Cumhuriyeti’nin) Avrupa Birliği Üyeliğinin Kıbrıs Sorununa Etkisi”, Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, Sayı 37, 2020, ss. 95-118.
• Halil İnalcık, Donald Quataert, Osmanlı İmparatorluğu'nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi, I Cilt: 1300 – 1600, Çev. Halil Berktay, Eren Yayıncılık, İstanbul, 2004.
• Hüseyin Pazarcı, Uluslararası Hukuk, 8. Baskı, Turan Kitabevi, Ankara, 2009.
• İsmail Şahin, “Düşünceden Eyleme EOKA”, Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, Sayı 37, 2020, ss. 21-49.
• İsmail Şahin, “Türkiye’nin Kıbrıs’ta Statükoyu Koruma Çabaları ve Makarios’un Ankara Ziyareti”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9/42, 2016, ss. 779-796.
• Jonathon Burch, “Turkey-North Cyprus gas deal set to raise regional tensions”, Reuters, 21 Eylül 2011, https://www.reuters.com/article/us-turkey-cyprus-idUSTRE78K5AC20110921 (E.T. 15.09.2020).
• Malcolm N. Shaw, Uluslararası Hukuk, Tüba Yay., Çev. İbrahim Kaya, 8. Baskı, Ankara, 2018.
• Mehmet Emin Çağıran, “Türkiye-KKTC Kıta Sahanlığı Sınırlandırma Anlaşmasının Geçerliliğiyle İlgili İddialar”, ORSAM, 29 Eylül 2011, https://www.orsam.org.tr/tr/turkiye-kktc-kita-sahanligi-sinirlandirma-anlasmasinin-gecerliligiyle-ilgili-iddialar/ (E.T. 22.09.2020).
• Recep Yorulmaz, Doğu Akdeniz’de Ekonomi-Politik Stratejiler ve Türkiye, Orsam Yayınları, No. 139, Ankara, 2020.
• Soyalp Tamçelik, BM Güvenlik Konseyi’nin Kıbrıs’la İlgili Aldığı Bazı Kararların Özellikleri ve Analitik Değerlendirmesi (1964-1992), Turkish Studies, Volume 8/12, Fall 2013, p. 1229-1268.