İLETİŞİMİN DENETLENMESİ TEDBİRİNDE TESADÜFEN ELDE EDİLEN DELİLLER

Yıl 2020, Sayı: 65, 441 - 462, 14.12.2020

Seçkin Koçer

Öz

İletişimin denetlenmesi tedbiri, hem suçun önlenmesi hem de suçun aydınlatılması açısından büyük önem taşımaktadır. Bu tedbirle; haberleşme hürriyeti, özel yaşamın gizliliği ve kişisel verilerin korunması gibi temel hak ve özgürlüklere müdahale edilmekte ve kişilerin gizli bir şekilde paylaştıkları bilgiler elde edilmektedir. Bu tür müdahaleler, kişinin bilgisi dışında olmakta ve hatta müdahale sonrasında dahi kişi, gerekli bilgilendirmelerden yoksun bırakılabilmektedir. Bu ağır müdahalenin sonucu olarak kanun koyucu, iletişimin denetlenmesi tedbirinin uygulanmasına yönelik sıkı kurallar belirlemiştir. Bu kuralların somut yansıması, iletişimin denetlenmesi tedbirinin uygulanması sırasında tesadüfen elde edilen delillerin kullanılmasında da görülmektedir.
Çalışmamızda, Ceza Muhakemesi Kanunu'nda (CMK) iletişimin denetlenmesi tedbiri sırasında tesadüfen elde edilen delillerin hangi şartlarda kullanılabileceği hususu, doktrin ve yargı kararlarında konuyla ilgili görüş ve içtihatlar ışığında ortaya konulmuştur. Bu bağlamda, öncelikle, tesadüfen elde edilen delil kavramı ve CMK'da bu kavramın ele alınışı ile ilgili kuralların üzerinde durulmuş; sonrasında ise konuya ilişkin uygulamada yaşanan sorunlar ve çözüm önerilerine değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tesadüfen elde edilen deliller, İletişimin Denetlenmesi, Hukuka Aykırı Delil

Kaynakça

• Centel, Nur, "5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'na Göre Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi", Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Prof. Dr. Köksal Bayraktar'a Armağan, C. 2, İstanbul, 2010, ss. 161-192.
• Centel, Nur/Zafer, Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku, Beta Yayınları, Ankara, 2019, Yenilenmiş ve Gözden Geçirilmiş 16. Bası.
• Erdağ, Ali, İhsan, "İletişimin Denetlenmesi Kapsamında İki Önemli Sorun Olarak: Mağdurun İletişiminin Tespiti ve İletişimin Mağdur Tarafından Kaydedilmesi", Türkiye Barolar Birliği Dergisi, C. 23, S. 92, 2011, ss. 31-61.
• Gökcen, Ahmet/Balcı, Murat/Alşahin, M. Emin/vd., Ceza Muhakemesi Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara, 2020, Güncellenmiş ve Gözden Geçirilmiş 4. Baskı.
• Karakaya, M. Süheyl, "İletişimin Denetlenmesi Tedbiri Esnasında Elde Edilen Tesadüfi Deliller", Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Durmuş TEZCAN’a Armağan, C.21, 2019, ss. 1491-1525.
• Kaymaz, Seydi, Ceza Muhakemesinde Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2013, Güncelleştirilmiş 3. Baskı.
• Meriç, Emre, Oğuz, "Tesadüfen Elde Edilen Deliller", Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2019.
• Özbek, Veli, Özer, "Türk Hukukunda İletişimin Adli/İdari Amaçla Denetlenmesi ve Uygulamadaki Sorunlar", Ceza Muhakemesi Hukukunda Güncel Konular, Ed.: Nur Centel, İstanbul, 2015, ss.147-225. Özbek, Veli, Özer/Doğan, Koray/Bacaksız, Pınar, Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayınları, Ankara 2019.
• Özen, Mustafa, Öğreti ve Uygulama Işığında Ceza Muhakemesi Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara 2017.
• Öztürk, Bahri/Tezcan, Durmuş/Erdem, Mustafa, Ruhan, vd., Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2014, 8. Bası.
• Saliger, Faruk, "Alman Ceza Muhakemesi Hukuku’na Göre Telekomünikasyonun Denetlenmesi", Çev.: Murat Ceyhan, Ceza Muhakemesi Hukukunda Güncel Konular, Ed.: Nur Centel, İstanbul, 2015, ss. 131-145.
• Soyaslan, Doğan, Ceza Muhakemesi Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara, 2018, Güncelleştirilmiş 7. Baskı, s. 292.
• Şahin, Cumhur, "Telekomünikasyon Yoluyla İletişimin Denetlenmesi – Yargıtay Kararları Çerçevesinde Bir Değerlendirme", Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 11, S. 1-2, 2007, ss. 1095-1112.
• Şahin, Cumhur/Göktürk, Neslihan, Ceza Muhakemesi Hukuku – I, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2019, Gözden Gecirilmiş ve Güncellenmiş 10. Bası.
• Şen, Ersan, "İletişimin Denetlenmesi", Ceza Hukuku Dergisi, Ağustos 2007, S.4, ss.97-135.
• Şen, Ersan, Türk Hukukunda Telefon Dinleme-Gizli Soruşturmacı-X Muhbir, Seçkin Yayınları, Ankara, 2014, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 4. Baskı.
• Ünver, Yener/Hakeri, Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara 2019, 16. Baskı.
• Yenisey, Feridun/Nuhoğlu, Ayşe, Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2018, Güncellenmiş 6. Baskı.