BİLİRKİŞİLİK ŞİRKETLERİNİN TİCARET HUKUKU AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2022, Sayı: 69, 405 - 428, 12.12.2022

Altan Fahri Gülerci

https://doi.org/10.57083/adaletdergisi.1217822

Öz

6754 Sayılı Bilirkişilik Kanunu özel hukuk tüzel kişilerinin de bilirkişilik faaliyetinde bulunmasına olanak tanımıştır. Özel hukuk tüzel kişilerinin kimler olduğunu belirlemek konusunda ise Bilirkişilik Daire Başkanlığı yetkili kılınmıştır. Bu makale bir özel hukuk tüzel kişisi olan ticaret şirketlerinin, bilirkişilik faaliyetinde bulunmalarını konu edinmiştir. Makalede bilirkişilik faaliyetinde bulunacak ticaret şirketleri, ticaret hukuku açısından incelenmiştir. Bu amaçla bilirkişilik şirketlerinin türünün ne olması gerektiği konusuna yoğunlaşılmıştır. Pozitif hukuktan ve karşılaştırmalı hukuktan yola çıkarak, kurulacak bilirkişilik şirketlerinin hangi şirket türüne göre örgütlenmesi gerektiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda bilirkişilik faaliyeti icra edecek ticaret şirketlerinin anonim şirket şeklinde örgütlenmesi halinde, bunun nasıl olması gerektiği konusunda birtakım tespitlerde bulunulmuştur. Alman hukukunda düzenlenen meslektaş şirketi tipinin (Partnerschaftsgesellschaft) Türk hukukunda bilirkişilik şirketleri için uygulama kabiliyetinin olup olmadığı ele alınmıştır. Ayrıca ticaret şirketlerinin bilirkişilik faaliyetinde bulunmaları ticaret hukukunun değişik konuları bağlamında da incelenmiştir. Merkez-şube ilişkileri, sorumluluk durumları, haksız rekabet ve rekabet hukuku boyutu bunlar arasındadır. Bu makalede bilirkişilik şirketleri ile ilgili getirilecek düzenlemeler konusunda katkı sağlanması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kelimeler: Bilirkişilik şirketi, ticaret şirketleri, meslektaş ortaklıkları, kollektif şirket, komandit şirket

Evaluation of Expert Witness Companies in Terms of Commercial Law

Öz

Act no. 6754 on Expert Witnesses allows private legal entities to act as experts. The Expert Witnesses Department is authorized to determine who the private law legal entities are. This article deals with the fact that commercial companies, which are legal entities of private law, act as experts. In the article, commercial companies that will act as expert witnesses are examined in terms of commercial law. For this purpose, it has been focused on what type of expert witnesses companies should be. Based on positive law and comparative law, it has been tried to determine according to which company type the expert witnesses companies to be established should be organized. In this context, some determinations have been made about how the commercial companies that will perform the expert witness activity are organized as a joint stock company. It has been discussed whether the colleague partnership type (Partnerschaftsgesellschaft) regulated in German law has the ability to apply for expert witness companies in Turkish law. In addition, the expert witnesses companies has been examined in the context of different subjects of commercial law. These include head office-branch relations, liability situations, unfair competition and competition law. In this article, it is aimed to contribute to the regulations to be brought about the expert witnesses companies.

Anahtar Kelimeler

Kelimeler: Bilirkişilik şirketi, ticaret şirketleri, meslektaş ortaklıkları, kollektif şirket, komandit şirket

Kaynakça

• Arkan S, Ticari İşletme Hukuku, 24. Bası, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara, 2018.
• Arslanlı H, Kollektif ve Komandit Şirketler, 2. Bası, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1960.
• Aslan İ Y, Rekabet Hukuku Teori- Uygulama- Mevzuat, 5. Baskı, Ekin Yayınları, Bursa, 2017.
• Atalay O, Pekcanıtez Usûl Medenî Usûl Hukuku, Cilt II, 15. Bası, İstanbul 2017.
• Ayhan R/ Çağlar H/ Özdamar M, Şirketler Hukuku Genel Esaslar, Ankara, 2019.
• Ayhan R/ Çağlar H/ Özdamar M, Ticari İşletme Hukuku Genel Esaslar, 15. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2022.
• Bahtiyar M, Ortaklıklar Hukuku, 13. Bası, Beta Yayınları, İstanbul, 2019.
• Bilgili F/ Demirkapı E, Şirketler Hukuku, Dora Yayınları, Bursa, 2013.
• Bilgili F/ Demirkapı E/ Özboyacı A, Ticari İşletme Hukuku, 8. Baskı, Dora Yayınları, Bursa, 2022.
• Doğan B F, Anonim Şirket Yönetim Kurulunun Organizasyonu ve Yönetim Yetkisinin Devri, 2. Baskı, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2011.
• Domaniç H, Türk Ticaret Kanunu Şerhi Cilt: 1, Temel Yayınları, İstanbul, 1988.
• Dural M/ Öğüz T, Türk Özel Hukuku Cilt II Kişiler Hukuku, 9. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2009.
• Erdem E, Rekabet Hukuku ve Haksız Rekabet İlişkisi, Rekabet Hukuku ile İlgili Makaleler, Beta Yayınları, İstanbul, 2007.
• https://basin.adalet.gov.tr/tuzel-bilirkisilik-istanbul-ve-antalya-da-uygulanacak (s.e.t. 08.10.2022).
• https://inhak.adalet.gov.tr/Resimler/Dokuman/3042021071917İnsan%20Hakları%20Eylem%20Planı%20ve%20Uygulama%20Takvimi.pdf (s.e.t. 08.10.2022).
• https://sozluk.gov.tr/ (s.e.t. 14.10.2022).
• https://www.gesetze-im-internet.de/partgg/BJNR174410994.html (s.e.t. 14.10.2022).
• https://www5.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem26/yil01/ss388.pdf (s.e.t. 05.06.2022).
• İmregün O, Kollektif Komandit ve Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Ortaklıklar, Yasa Yayıncılık, İstanbul, 1989.
• Kayıhan Ş, Şirketler Hukuku, 5. Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara, 2021, (2021a).
• Kayıhan Ş, Ticari İşletme Hukuku, 7. Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara, 2021, (2021b).
• Köksal A, Türk Ticaret Kanunu Tasarısı Sermaye Piyasası Mevzuatı Bankacılık Mevzuatı Açısından ve Karşılaştırmalı Olarak Bağımsız Denetim Sözleşmesi, Beta Yayınları, İstanbul, 2009.
• Poroy R/ Tekinalp Ü/ Çamoğlu E, Ortaklıklar Hukuku I, 13. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2014.
• Pulaşlı H, Alman Hukukunda Serbest Meslek Mensuplarına İlişkin Özel Tip “Meslektaş Ortaklıkları”, C: 19, 2017, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Şeref Ertaş’a Armağan Özel Sayısı, ss. 1835-1847.
• Şener O H, Ticari İşletme Hukuku Ders Kitabı, 2. Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara, 2020.
• Şener O H, Teorik ve Uygulamalı Ortaklıklar Hukuku Ders Kitabı, 5. Bası, Seçkin Yayınları, Ankara, 2022.
• Tanrıver S, Hukukumuzda Bilirkişilik, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017.
• Toraman B, Medeni Usul Hukukunda Bilirkişi İncelemesi, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017.
• Üçışık G O, Türk Hukukunda Kollektif Ortaklıkta Ortakların Sorumluluğu, Marmara Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 1985.
• Zora F, Anglo Amerikan Hukuku ile Karşılaştırmalı Olarak Medeni Usul Hukukunda Bilirkişilik, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya, 2021.