4054 SAYILI KANUN KAPSAMINDA SAVUNMA HAKKININ ETKİLİ KULLANIMI ÇERÇEVESİNDE DOSYAYA GİRİŞ HAKKI

Yıl 2023, Sayı: 70, 505 - 541, 19.04.2023

Muhammed Emin Aydemir

https://doi.org/10.57083/adaletdergisi.1285801

Öz

Rekabet hukukunun idare hukuku
kapsamında kalan boyutu, idarenin
regülasyon faaliyeti çerçevesinde yaptırım
tatbik etmesini de gerektirmektedir. 4045
sayılı Kanun ile idareye tanınan yaptırım
yetkisi, rekabet hukukunun niteliği gereği
yaptırım uygulanmasından önce ilgillere
savunma hakkı tanınmasına bağlı kılınmıştır.
Esasen idarî yaptırımlar yönünden savunma
hakkının tanınması zorunluluğu bulunmasa
da yasal olarak savunma hakkının tanındığı
hâllerde bu imkânın sunulmamış olması
yaptırım işlemini sakat hâle getirecektir.
Rekabet hukukunun ekonomik hayat
içerisinde faaliyet gösterenlerin ticarî
hayatlarını etkileyeceği nazara alındığında,
etkili savunma hakkının sağlanmasının ne
kadar önemli hâle geldiği ortaya
çıkmaktadır. 4054 sayılı Rekabetin
Korunması Hakkında Kanun kapsamında
Rekabet Kurumu tarafından dosyaya giriş
hakkına yönelik tebliğ yayınlanmıştır. Buna
göre Rekabet Kurumu tarafından hakkında
soruşturma yürütülenlere, soruşturmanın
başladığının bildirilmesinden itibaren
soruşturma kapsamındaki bilgi ve belgelere
erişebilmesi imkânı sunulmuştur. Böylece
savunma hakkının sunulması çerçevesinde
ilgililerin faydalanmasına sunulabilecek bilgi
ve belgelere yönelik belirleme yapılarak,
savunma hakkının etkili kullanılabilmesinin
esasları belirtilmiştir. Ayrıca ticarî sır
kavramına da yer verilerek, Kurum
tarafından yürütülen soruşturma
çerçevesinde başka kişilere ait ticarî sırların
korunması noktasında da gerekli tedbirler
alınmıştır. Ancak savunma hakkı gibi bir
konuda doğrudan tebliğ ile düzenleme
yapmanın ne kadar hukukî olacağı sorunu
gündeme gelmektedir.
Çalışmada savunma
hakkı ile dosyaya giriş hakkı arasındaki
bağlantıdan yola çıkılıp, rekabetin
korunması alanında başka kişilere ait ticarî
sırların korunması arasındaki denge ele
alınarak, bu çerçevede Kurum tarafından
yürürlüğe konulan Tebliğ hükümleri
incelenecektir. Savunma hakkının etkili
kullanımındaki eksikliklerin olası sonuçları
da ele alınarak Tebliğ özelinde
değerlendirme yapılmaya çalışılacaktır.
Özellikle Tebliğ çerçevesinde yapılan
tanımlamalar ve getirilen sınırland ırmalar
çerçevesinde normlar hiyerarşisi
çerçevesinde de değerlendirme yapılarak,
savunma hakkına yönelik bazı öneriler
üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

4054 sayılı Kanun, rekabet hukuku, savunma hakkı, dosyaya giriş hakkı, ticarî sır