HUKUKİ BOYUTLARIYLA TINY HOUSE

Yıl 2023, Sayı: 71, 999 - 1038, 20.11.2023

Seda Baş Gonca Kozanoğlu Sezgin Baş

https://doi.org/10.57083/adaletdergisi.1391726

Öz

Günümüzde giderek artan konut ve kira fiyatları ile doğal afet tehdidi nedeniyle oluşan sosyal durumun barınma hakkını ihlal eder dereceye ulaşması çekme karavan, konteyner gibi bazı eşyalarda olduğu gibi tiny house’ların da yaygınlaşmasına yol açmaktadır. Tiny house kullanımının artması, tiny house’lar hakkında açık ve yeterli bir hukuki düzenlemenin yokluğu nedeniyle bu yapıların hukuki statüsü hakkında tartışmalara yol açmıştır. Tiny house’lara ilişkin bu tartışmalara bir bakış açısı geliştirebilmek için öncelikle bu evlerin hukuki statüsünün açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. Tiny house’ların tek bir hukuk disiplinince ele alınması eksik ve yetersiz değerlendirmelerin yapılmasına yol açabileceğinden gerek özel hukuk gerek kamu hukuku ilişkileri açısından konumlandırılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle bu araştırmada, tiny house’lar anayasa hukuku, idare hukuku ve medeni hukuk perspektifinden incelenmiştir. Çalışmamızda Türkiye’deki tiny house’ların gelişiminin önündeki hukuki engellerin ortaya koyulması ve bu engellerin kaldırılabilmesi adına neler yapılması gerektiğine dikkat çekmek amaçlanmaktadır. Ayrıca, Amerika ve Avustralya hukuk düzenlerinde tiny house’lar hakkındaki hukuki düzenleme ve gelişmelerden faydalanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tiny house, mobil ev, taşınabilir ev, tekerlekli ev, imar hukuku, konut hakkı, çevre kirliliği, yapı

Kaynakça

• Acar F, Rehin Hukuku Dersleri, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2015.
• Aksoy Dursun S, Eşya Kavramı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2012.
• Akyılmaz B / Sezginer M / Kaya C, Türk İdare Hukuku, 17. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2023.
• Alexander LT, “Tiny Homes: A Big Solution to American Housing in Security”, Vol. 15, 2021, Harvard Law & Policy Review, ss. 471-509.
• Aral F / Ayrancı H, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 15. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2022.
• Ayanoğlu T, Yapı Hukukunun Genel Esasları, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2014.
• Baş E, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Açısından Bina veya Yapı Eserlerinden Doğan Sorumluluk, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2011.
• Baygın C / Nar A, Medeni Hukuk Dersleri-I, Yetkin Yayınları, Ankara, 2021.
• Birgün, “Belediyenin ‘tiny house’ kararı, mahkeme tarafından iptal edildi”, 29.11.2022, (https://www.birgun.net/haber/belediyenin-tiny-house-karari-mahkeme-tarafindan-iptal-edildi-411735), (s.e.t. 25.05.2023).
• Börü L, “Elektronik Tebligat”, 10 (1) 2020, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, ss. 183-225.
• Çizmecioğlu C / Tanrıverdi Kaya A, “Küçük Ev Hareketi Üzerine Tematik Bir Derleme”, Mimarlık, Planlama ve Tasarım Alanında Yeni Trendler, Editörler: Prof. Dr. Alper Çabuk / Doç. Dr. Hüseyin Samet Aşıkkutlu, Duvar Yayınları, İzmir, 2022, ss. 6-23.
• Doğan M, Konut ve Çatılı İşyeri Kira Sözleşmelerinin Sona Ermesi, Adalet Yayınevi, Ankara, 2011.
• Eren F, “Karayolları Trafik Kanunu’na Göre Motorlu Araç İşletenin Akit Dışı Sorumluluğunun Hukuki Niteliği ve Unsurları”, 39 (1) 1987, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, ss. 159-212.
• Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 27. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2022 (Genel Hükümler).
• Eren F, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 8. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2020 (Özel Hükümler).
• Eren F, Mülkiyet Hukuku, 7. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2023.
• Ergüne MS, Hukukumuzda Taşınır Rehninin, Özellikle Teslime Bağlı Taşınır Rehninin Kuruluşu, 2. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2020.
• Ergüne MS, Taşınır Mülkiyeti, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2017.
• Ford J / Gomez-Lanier L, “Are Tiny Homes to Stay? A Review of Literature on the Tiny House Movement”, Volume 45, Issue 4, 2017, Family and Consumer Sciences Research Journal, ss. 394-405.
• Göka ME, “Yapı Alacaklısı İpoteğinin Tescilinde Karşılaşılan Bazı Sorunlar”, Bilkent Üniversitesi Genç Hukukçu Araştırmacılar Sempozyumu, Ed.: Uğur Orhan, M. Emir Göka, Ece Göztepe, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2020.
• Gözler K, İdare Hukuku, C. 1, 3. Baskı, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa, 2019.
• Gümüş MA, Borçlar Hukukunun Genel Hükümleri, Yetkin Yayınları, Ankara, 2021.
• Gümüş MA, Borçlar Hukuku Özel Hükümler Kısa Ders Kitabı, 6. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2022 (Özel Hükümler).
• Gümüş MA, “Yeni” 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Kira Sözleşmesi, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2011 (Kira Sözleşmesi).
• Güneş AM, Çevre Hukuku, 4. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2021.
• Havutçu A, “Evli Kadının Yerleşim Yeri”, 7 (1) 2005, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, ss. 29-50.
• Higi P / Bühlmann A / Wildisen C, Zürcher Kommentar, Vorbemerkungen zum 8. Titel (Art. 253 - 273c OR), Art. 253 - 265 OR, Die Miete, 5. Aufl., Schulthess Juristische Medien AG, Zürich, 2019.
• Huguenin C, Obligationenrecht, Allgemeiner und Besonderer Teil, 3. Auflage, Schulthess Verlag, Zürich, 2019.
• Hürriyet, “İzmir'de ‘tiny house’a yıkım kararı, İdare Mahkemesi'nden döndü”, 07.09.2022. https://www.hurriyet.com.tr/gundem/izmirde-tiny-housea-yikim-karari-idare-mahkemesinden-dondu- 42133333 (s.e.t. 31.10.2023).
• International Code Council, “Appendix Q Tiny Houses”, (https://codes.iccsafe.org/content/IRC2018P7/appendix-q-tiny-houses) (s.e.t. 18.05.2023).
• İmre Z, Doktrinde ve Türk Hukukunda Kusursuz Mesuliyet Halleri, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, 1949.
• İnceoğlu MM, “Kira Sözleşmelerinin Kurulması ve Yenilenmesi”, Türk Borçlar Kanunu Sempozyumu, Makaleler-Tebliğler, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2012.
• Kaçaran H, “Yapı Alacaklarının Kanuni İpotek Hakkı”, Cevdet Yavuz’a Armağan, C. 22, S. 3, 2016, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, ss. 1363-1398.
• Kalabalık H, İmar Hukuku Dersleri, 11. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2022.
• Kale F, “Uluslararası ve Ulusal Boyutlarıyla Konut Hakkı”, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Hukuku Anabilim Dalı, 2013 (Tez).
• Kale F, Ulusal ve Uluslararası Boyutlarıyla Konut Hakkı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2013.
• Karaaslan N S / Parlak Biçer Z Ö, “Mobil Konut Üretiminin Mevzuat Açısından Değerlendirilmesi”, Volume 11, Issue 5 (Special Issue), December 2023, Online Journal of Art and Design, ss. 527-546.
• Karatepe Ş, “Kentsel Görüntü Kirliliğinin Hukuki Boyutu”, C. 13, S. 37, Y. 2022-3, Kent Araştırmaları Dergisi, ss. 1053-1059.
• Kodarin D, “Tiny House Legislation In Europe”, Houzeko, 21 June 2019. (https://houzeko.com/tiny-house-legislation-in-europe/) (s.e.t. 17.05.2023).
• Küçük AT, “Yargı Kararları Işığında Elektronik Tebligatın Yapılmış Sayılacağı Tarihin Belirlenmesi”, 16 (179) 2021, Terazi Hukuk Dergisi, ss. 1319-1327.
• Madison G / Madison A, Tiny House: Designing, Building, and Living, Indiana: Dorling Kindersley Limited, 2017.
• Makaracı Başak A, Taşınır Rehni Sözleşmesi, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2014.
• NTV, “Edirne Valiliği’nden ‘tiny house’lar için suç duyurusu”, 02.05.2023. https://www.ntv.com.tr/turkiye/edirne-valiliginden-tiny-houselar-icin-suc-duyurusu,EDtemLSAvUWIR945ctddEQ (s.e.t. 31.10.2023).
• Oğuz C, “Yapı Alacaklısı Rehninin Konusu”, C. XIII, S. 1-2, 2009, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, ss. 61-75.
• Oğuzman MK / Seliçi Ö / Oktay-Özdemir S, Eşya Hukuku, 23. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2021 (Eşya Hukuku).
• Oğuzman MK / Seliçi Ö / Oktay-Özdemir S, Kişiler Hukuku, 20. Bası, Filiz Kitabı, İstanbul, 2021 (Kişiler Hukuku).
• Oral T, “Türk-İsviçre Hukukunda Yapı Alacaklısı İpoteğine İlişkin Başlıca Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, C. 68 S. 3, 2019, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, ss 665-706.
• Özdemir G, “Kira Sözleşmesi”, Editör: Prof. Dr. Hayrunnisa Özdemir, 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, İstanbul, 2023.
• Özyakışır Ö, Konut ve Çatılı İşyeri Kira Sözleşmelerinde Kira Bedeli, Adalet Yayınevi, Ankara, 2019.
• Pekcanıtez H / Atalay O / Özekes M, Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, 10. Bası, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2022.
• Saraçoğlu S, Türk Borçlar Kanunu Kapsamında Yapı Malikinin Sorumluluğu, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2019.
• Seyhan B, “Anayasa Hukuku Açısından Konut Hakkı”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Hukuku Anabilim Dalı, 2019.
• Sezer Y / Kalkan RE / Şahin ME, İmar Hukuku Dersleri, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2017.
• Shearer H / Paul B, “Tiny Houses: Movement or Moment”, 2021, Housing Studies, ss. 1-23 (2021).
• Shearer H / Paul B, “Towards a Typology of Tiny Houses”, 2018, Theory and Society, ss. 1-21 (2018).
• Sirmen L, Eşya Hukuku, 10. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2022.
• Sondakika, “Karavancılar Kartal Sahilinde Park Alanlarını İşgal Etti”, 15.05.2023, (https://www.sondakika.com/haber/haber-karavancilar-kartal-sahilinde-park-alanlarini-isgal-etti-15910136/ (s.e.t. 29.05.2023).
• Sprau H, Palandt Bürgerliches Gesetzbuch, 77. Auflage, C. H. Beck, München, 2018.
• Şişman ME / Ökten BB, “Yapı Sektöründe Ahşap Teşvik Politikaları ve Etkileri”, 4 (Özel Sayı), Haziran 2023, bāb Mimarlık ve Tasarım Dergisi, ss. 48-64.
• Tandoğan H, Türk Mes’uliyet Hukuku, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2010.
• Tekinay SS / Akman S / Burcuoğlu H / Altop A, Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1993.
• Ural Çınar N, Türk Borçlar Kanunu’nda Düzenlenen Kira Sözleşmelerinde Kira Bedelinin Ödenmemesi ve Hukuki Sonuçları, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2014.
• Uyumaz A, “Yapı (İnşaatçı) İpoteği”, C. XII, S. 1-2, 2008, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, ss. 225-258.
• Vail KM, “Saving the American Dream: The Legalization of the Tiny House Movement”, Vol. 54, 2016, University of Louisville Law Review, ss. 357-379.
• Vardar Hamamcıoğlu G, Türk Medeni Kanunu’na Göre Yerleşim Yeri, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2009.
• Wenban C, “The US tiny house on wheels movement with respect to a building code and relevance to Australia”, 2019, Australian Planner, ss. 1-5.
• Wotton J / Henry S / Leigh S, “Tiny House – When Size Matters”, 2019, Australian Planner, ss. 1-12.
• Yardımcı TE, “Yeni Elektronik Tebligat Yönetmeliği Çerçevesinde Elektronik Tebligat”, 2019/3, Ankara Barosu Dergisi, ss. 1-38.
• Yenice Ceylan Ö, Yapı İpoteği, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2022.
• Yolcu S, Anayasa Yargısında Sosyal Hakların Korunması, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2018.