5607 SAYILI KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE KANUNUNDA DÜZENLENEN SUÇLARDA ZARARIN GİDERİMİ KOŞULUNA BAĞLI TUTULAN ETKİN PİŞMANLIK HALİNE İLİŞKİN DÜZENLEME VE UYGULAMAYA YÖNELİK ELEŞTİREL BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2024, Sayı: 73, 109 - 119, 25.10.2024

Hakan A. Yavuz

https://doi.org/10.57083/adaletdergisi.1573499

Öz

Bu çalışmada, Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda düzenlenen zararın giderimi koşuluna bağlı tutulan etkin pişmanlık haline ilişkin düzenleme ve uygulamaya yönelik üç husus bakımından eleştirel bir değerlendirme yapılmaktadır. İlk husus olarak, Kanunun 5. maddesinin ikinci fıkrasında etkin pişmanlık koşulu olarak, kaçak eşyaya ilişkin gümrüklenmiş değerin değil bunun iki katı tutarındaki paranın ödenmesi gerekliliğinin orantılılık ilkesine uygun bir düzenleme olmadığı savunulmaktadır. İkinci husus olarak, söz konusu düzenlemeye ilişkin mevcut Yargıtay uygulamasında, suçun iştirak halinde işlenmesi durumunda zararın giderimi yapılırken her bir sanığın ayrı ayrı, kaçak eşyaya ilişkin gümrüklenmiş değerin iki katındaki tutarın tamamını ödemesi gerektiğine ilişkin yorumun isabetli olmadığı savunulmaktadır. Son husus olarak, etkin pişmanlıktan yararlanmanın negatif koşulu olan mükerrirlik halinin Kanunda düzenlenen suçlarla sınırlı olarak yorumlanmasına ilişkin Yargıtay uygulamasının Kanunun lafzına ve ruhuna uygun olmadığı savunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kaçakçılık, Gümrük Kaçakçılığı, Tekerrür, Etkin Pişmanlık, Orantılılık

Kaynakça

• Artuk M E/Gökçen A/Yenidünya A. C, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 5. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara 2011.
• Aydın M, “Ceza Hukukunda Orantılılık İlkesi”, S. 57, Y. 15, Ocak 2024, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, ss. 141-168.
• Baba Y, “Türk Ceza Kanununda Etkin Pişmanlık”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2011.
• Bikirli A Y/Çilesiz, Seyfettin Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu Açıklaması, 6. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2022.
• Gedik D, “5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda Etkin Pişmanlık”, S. 14(159), Y. 2019, Terazi Hukuk Dergisi, ss. 2132-2142.
• Gödekli M, “Türk Ceza Öğretisi ve Uygulamasında Etkin Pişmanlık”, S. (7) 29, Y. 2017, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, ss. 280-282.
• Karakaş B, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu (Uygulamalı ve İçtihatlı), Adalet Yayınevi, Ankara 2019.
• Kılıç K, Kaçakçılık Suçları ve Gümrük Kabahatleri, 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2024.
• Koca M/Üzülmez, İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 13. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2020.
• Özbek V Ö/Doğan K/Bacaksız P, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 18. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2023.
• Özgenç İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 18. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2022.
• Tezcan D/Erdem M R/Önok R. M, Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, 10. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2013.
• Ümit C, “Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda Etkin Pişmanlık Uygulaması: Yasal Gelişmeler Işığında Analitik Bir İnceleme”, S. 12 (1), Y. 2021, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, ss. 133-147.
• Yavuz H A, “Tütün ve Alkol Ürünlerinin Kaçakçılığına İlişkin Suçlar (Teori ve Güncel Yargı Kararları Işığında)”, Y. 2021, S. 16 (174), Terazi Hukuk Dergisi, ss. 297-324.
• Yavuz H A, Ceza İnfaz Sistemi ve Denetimli Serbestlik, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2018.
• Yavuz H A/Ulgar O B, Uygulamada Kaçakçılık Suçları, Adalet Yayınevi, Ankara 2023.