Life expectancy at birth is a significant health indicator that has been studied for many years, and researchers have detected many factors that affect this variable. According to the health sciences literature, it has been determined that there are plenty of factors that affect this variable such as health expenditure, the number of doctors, and the number of hospital beds, so on. This study aims to examine the effects of financial development, globalization, and per capita income on life expectancy at birth by utilizing an economic approach. Especially in recent years, the effects of globalization and financial development on health indicators have attracted the attention of researchers and some studies have been conducted in this research area. However, among these studies, it has been determined that the studies on Türkiye are limited in number. Therefore, this study examines the economic factors affecting life expectancy at birth in Türkiye for the period between 1980 and 2020. For this purpose, the Fourier VAR model is utilized. According to the impulse-response functions obtained from the models, it is found that a one standard deviation shock to gross domestic product per capita does not have a statistically significant effect on life expectancy at birth. In addition, it is determined that the response of the life expectancy at birth to a one standard deviation shock in globalization and financial development is positive. In addition, according to the variance decomposition results, it is found that approximately 91.5% of the change in life expectancy at birth is explained by its own values in the first period. In the following periods, the explanatory power of globalization and financial development increases. It is thought that the findings obtained from this study can be used in the design of more effective health and economic policies.
Economic Growth Financial Development Fourier VAR Model Globalization Life Expectancy at Birth
Doğumda yaşam beklentisi uzun yıllardır incelenen bir sağlık göstergesidir ve araştırmacılar bu değişkeni etkileyen birçok faktör tespit etmişlerdir. Sağlık bilimleri literatürü incelendiğinde, bu değişkeni etkileyen önemli unsurlar arasında sağlık harcamaları, doktor sayısı ve hasta yatak sayısının bulunduğu belirlenmiştir. Bu çalışma ise araştırmaya daha iktisadi bir yaklaşım getirerek, finansal gelişme, küreselleşme ve kişi başına düşen milli gelirin doğumda yaşam beklentisi üzerindeki etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Özellikle son yıllarda, küreselleşme ve finansal gelişmişliğin, sağlık göstergeleri üzerindeki etkisi araştırmacıların ilgisini çekmiş ve bu alanda birtakım çalışmalar yapılmıştır. Fakat bu çalışmalar arasında Türkiye üzerinde yapılan araştırmaların sınırlı sayıda olduğu tespit edilmiştir. Bu sebeple, bu çalışma 1980-2020 yılları arasındaki döneme odaklanarak Türkiye’de doğumda yaşam beklentisini etkileyen iktisadi faktörleri incelemiştir. Bu amaç doğrultusunda Fourier VAR modelinden faydalanılmıştır. Çalışmadan elde edilen etki-tepki fonksiyonlarına göre, kişi başına düşen gayri safi yurt içi hasıladaki bir birimlik şokun doğumda yaşam beklentisi üzerinde istatistiki olarak anlamlı bir etkisi olmadığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte, küreselleşmede ve finansal gelişmede meydana gelen bir standart sapmalık şoka, doğumda yaşam beklentisi değişkeninin verdiği tepkinin pozitif olduğu belirlenmiştir. Buna ek olarak, varyans ayrıştırma sonuçlarına göre, ilk dönemde, doğumda yaşam beklentisindeki değişmenin yaklaşık %91,5’inin kendisi tarafından açıklandığı, ilerleyen dönemlerde ise küreselleşme ve finansal gelişmenin açıklayıcı gücünün nispeten arttığı tespit edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulguların daha etkin sağlık ve iktisat politikalarının dizaynında kullanılabileceği düşünülmektedir.
Ekonomik Büyüme Finansal Gelişme Fourier VAR Yöntemi Küreselleşme Doğumda Yaşam Beklentisi
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Kalkınma Ekonomisi - Makro |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2024 |
Gönderilme Tarihi | 21 Ağustos 2023 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 |
ADAM AKADEMİ'de yayınlanan tüm makaleler Creative Commons Alıntı 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır. Bu lisans; yayınlanan tüm makaleleri, veri setlerini, grafik ve ekleri kaynak göstermek şartıyla veri madenciliği uygulamalarında, arama motorlarında, web sitelerinde, bloglarda ve diğer tüm platformlarda çoğaltma, paylaşma ve yayma hakkı tanır. Açık erişim disiplinler arası iletişimi kolaylaştıran, farklı disiplinlerin birbirleriyle çalışabilmesini teşvik eden bir yaklaşımdır.
ADAM AKADEMİ bu doğrultuda makalelerine daha çok erişim ve daha şeffaf bir değerlendirme süreci sunarak kendi alanına katma değer sağlamaktadır.