Türkiye, Makedonya ve Arnavutluk’un Beşeri Kalkınma Düzeylerinin Karşılaştırmalı Analizi

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 2, - , 01.12.2012

İbrahim Güran Yumuşak Mahmut Bilen

Öz

Makale,  Makedonya,  Arnavutluk  ve  Türkiye’nin  beşeri  kalkınmışlık  düzeylerini  karşılaştırmalı  olarak analiz etmeyi amaçlamaktadır. Bu amaca, adı geçen ülkelerin eğitim seviyesi, ortalama yaşam süresi ve kişi başına düşen milli gelir rakamlarından elde edilen beşeri kalkınma indeks değerleri kullanılarak ve tablo analizleri yapılarak ulaşılmaya çalışılmaktadır. Böylelikle bu ülkelerin, iktisadi gelişmenin en önem- li unsurlarından biri olan beşeri sermaye potansiyelleri analiz edilmektedir. Makalenin ilk bölümünde geçiş ekonomilerinin temel özellikleri ve ekonomik performans ile beşeri kalkınma arasındaki ilişki ele alınmaktadır. İkinci bölümde beşeri sermaye kavramının ve beşeri kalkınma indeksinin içeriği hakkında bilgi verilmektedir. Üçüncü bölümde Makedonya, Arnavutluk ve Türkiye’nin Beşeri Kalkınma İndeksi göstergeleri,  bu  göstergelerin  bileşenleri  ve  trendleri  analiz  edilmektedir.Ulaşılan  bulgulara  göre,  geçiş ekonomilerinin ekonomik performansları içsel ve dışsal faktörlere bağlı olarak önemli ölçüde farklılıklar göstermektedir.  Geçiş  ekonomileri  içerisinde  yer  alan  Makedonya  ve  Arnavutluk,  bu  geçişin  sosyo- ekonomik maliyetlerini en fazla yaşayan ülkeler arasındadır. Makedonya ve Arnavutluk’un karşılaştıkları zorlukları aşmasını sağlayabilecek en önemli faktörlerden biri, sahip oldukları beşeri sermaye potansiye- lidir. Nitekim bu iki ülkenin eğitim ve sağlık göstergeleri Türkiye’den daha yüksektir.

Anahtar Kelimeler

Beşeri Kalkınma, Makedonya, Türkiye, Arnavutluk / Human Development; Macedonia; Turkey; Albania