An Evaluation of the Public-Private Partnership on the Applicability Possibilities in Local Administrations

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 1, 139 - 177, 30.06.2019

Yusuf Karakılçık , Ünal Küçük

https://doi.org/10.31679/adamakademi.530157

Öz

Which method will be used by local administrations as the closest service units to public service provision is important in terms of managerial effectiveness and local values. In this study, the applicability of public-private partnership method that was introduced in the post-1980 period and implemented after the 1990s, was discussed at the local level. First of all, for this purpose, the conceptual framework for public private partnership method is enshrined. Then, the public service delivery and cooperation methods used by the local government units are mentioned. Finally, the applicability of the public-private partnership method in the Turkish local government system is examined in terms of legal, financial, political and managerial (institutional) aspects and some suggestions are presented within the framework of the findings.

Anahtar Kelimeler

Local Governments, Local Public Services, Cooperation in Local Services, Public Private Partnerships

Kamu-Özel Ortaklığının Yerel Yönetimlerde Uygulanabilme Olanakları Üzerine Bir Değerlendirme

Öz

Halka en yakın hizmet birimleri olarak yerel yönetimlerin kamusal hizmet sunumunu hangi usulde gerçekleştireceği yönetsel etkililik ve yerel değerler açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmada, 1980 sonrası süreçte gündeme gelen ve 1990’lardan sonra uygulanan kamu-özel ortaklığı yönteminin yerel hizmet düzeyinde uygulanabilirliği tartışılmıştır. Bu amaçla ilk olarak kamu özel ortaklıklarına ilişkin kavramsal çerçeveye yer verilmiştir. Ardından yerel yönetim birimlerinin kullanmış olduğu kamusal hizmet sunum ve işbirliği yöntemlerine değinilmiştir. Son olarak, kamu-özel ortaklığı yönteminin Türk yerel yönetim sisteminde uygulanabilirliği hukuksal, mali, politik ve yönetsel (kurumsal) açılardan irdelenmiş; elde edilen bulgular çerçevesinde bazı öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yerel Yönetim, Yerel Kamu Hizmeti, Yerel Hizmetlerde İşbirliği, Kamu Özel Ortaklığı

Kaynakça

• Acartürk, E. (2001). Yerel Yönetimlerin Hizmet Sunumunda Alternatif Yöntemler. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 46-60
• Acartürk, E; Keskin, S. (2012). Türkiye’de Sağlık Sektöründe Kamu Özel Ortaklığı Modeli. Süleyman Değirmen Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17 (3), 25-51
• Adıgüzel, Ş. (2012). 6360 Sayılı Yasa’nın Türkiye’nin Yerel Yönetim Dizgesi Üzerine Etkileri: Eleştirel Bir Değerlendirme. Toplum ve Demokrasi Dergisi, 6 (13-14), 153-176
• Altan, Y.; Kerman, U.; Aktel, M.; Metin, Y. ve Eke, E. (2013). Yerel Yönetimlerde Kamu Özel Ortaklığı Uygulaması: Büyükkabaca Belediyesi Örneği. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 5 (3), 9-17
• Atasoy, H. (2011). Kamu Özel İşbirliği Modeli ve Türkiye’de Belediyelerin Altyapı Projelerinin Finansmanında Uygulanabilirliği. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Muhasebe ve Finansman Bilim Dalı. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Kayseri.
• Bayrakçı, E. & Kahraman, S. (2017). Yeni Kamu Hizmeti Anlayışı ve Belediye Hizmetlerinde Özelleştirme. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (37), 299-315
• Boz, S. S. (2013). Kamu Özel İşbirliği (PPP) Modeli. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 4 (2), 277-332
• Çataloluk, C. (2014). Yerel Hizmetlerin Fiyatlandırılmasında Etkinlik ve Sorunlar (Teorik Bir Çalışma). İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırması Dergisi, 3 (4), 870-889
• Eryılmaz, B. (2016). Kamu Yönetimi Düşünceler Yapılar Fonksiyonlar Politikalar. Umuttepe Yayınları (9. Baskı). İzmit-Kocaeli
• Güzelsarı, S. (2009). ‘’Kamu Özel Ortaklığı Üzerine Eleştirel Bir Değerlendirme, Kamu Yönetimi: Yapı, İşleyiş, Reform, (ed. Barış Övgün). 5 (43-78), Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Araştırma ve Uygulama Merkezi (KAYAUM), Yayın – 5, Ankara.
• Karahanoğulları, Y. (2012). Kamu Özel Ortaklığı Modelinin Mali Değerlendirmesi. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi (SBF) Dergisi, 67 (2), 95-125
• Karakılçık, Y. (2016). Yeni Yerel- Bölgesel Gelişmeler Işığında Yerel Yönetimler. Seçkin Yayınları (3. Baskı), Ankara.
• Karasu, K. (2009). Sözleşme Sisteminin Genelleşmesi. B. Övgün (ed.). Kamu Yönetimi: Yapı- İşleyiş Reform içinde (79-91). Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Araştırma ve Uygulama Merkezi (KAYAUM), Ankara.
• Kurt, N. (2016). Yerel Yönetim Hizmetleri Açısından Siyasal Talep ve Piyasa Talebi İlişkisi. Anka E-Dergi, 1 (1), ss. 74-86 (http://dergipark.gov.tr/download/article-file/271642, erişim tarihi: 28.01.2018)
• Küçük, Ü. (2017). Kamu Özel Ortaklıklarının Kamu Yönetimindeki Dönüştürücü Etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin
• Levrat, N. (1995). Avrupa’da Yerel Kamu Hizmetlerinin Sağlanmasında Kamu Özel Sektör Ortaklığı Deneyimleri. (Çev. Mustafa Dönmez). Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 4 (2), 31-45
• Nohutçu, A. (2015). İdare Hukuku (15. Baskı). Savaş Yayınevi. Ankara
• Ökmen, M; Çağatay, U. (2014). Kamu Hizmeti- Yerel Hizmet İlişkisi ve Açılımları Üzerine Notlar. 77-104
• Roman, Alexandru V. (2015). A Guide to Public-Private Partnerships (PPPs): What Public Procurement Specialists Need To Know. Research Report.
• Sezer, Ö., Vural, T. (2010). ‘’Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Devletin Değişen Rolü ve Merkezi Yönetim ile Yerel Yönetimler Arasında Yetki ve Görev Paylaşımı. Maliye Dergisi, 159, 203-219
• Şenel Tekin, P. (2017). Küresel Kamu Özel Ortaklığı Uygulamaları ve Türkiye Sağlık Sektörü Açısından Bir Değerlendirme. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi, 16 (2), 5-20
• Tortop, N. (1993). Yerel Kamu Hizmetlerinin Yönetim Biçimleri. Amme İdaresi Dergisi, 26 (2), 65-72
• Tunç, G. & Özsaraç, E. (2015). Türkiye’deki Kamu Özel İşbirliği Modelinin İyileştirilmesine Ait Öneriler. 3. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir
• Usta, S; Bilgiç, E. (2016). Yerel Yönetimlerde Hizmet Sunumu: Kamu Özel Ortaklığı Modeli. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (23), 249-268
• Uysal, Y. (2017). Yerel Yönetimlerde Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) Uygulamalarının İki Yönü: Avantajlar ve Dezavantajlar. Kent Akademisi/Kent Kültürü ve Yönetimi Hakemli Elektronik Dergi. 10 (2), 169-199
• Zaharioaie, M. (2012). The Utility Of Using Public-Private Partnership For Local Governments. Journal of Public Administration, Finance and Law, ss. 17-24Mevzuat ve Kurumsal Raporlar
• 2. Yerel Yönetimlerin Mali Yönetimi Forumu. Yerel Yönetimlerin Alternatif Finansman Yöntemleri. 2009, AnkaraBazı Yatırım Ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun. Kanun Numarası: 3996 Kabul Tarihi: 08.06.1994, Yayımlandığı R. Gazete: Tarih: 13.06.1994, sayı: 21959, yayımlandığı düstur: Tertip: 5, cilt: 33
• Belediye Kanunu. Kanun Numarası: 5393, Kabul Tarihi: 03.07.2005, Yayımlandığı R. Gazete Tarih: 13.07.2005, Sayı: 25874, Yayımlandığı Düstur Tertip:5, Cilt: 44 Büyükşehir Belediyesi Kanunu. Kanun Numarası: 5216, Kabul Tarihi: 10.07.2004, Yayımlandığı R. Gazete Tarih: 23.07.2004, Sayı: 25531, Yayımlandığı Düstur Tertip:5, Cilt: 43
• Kalkınma Bakanlığı (Derleyen: Zeynep Orman) Raporu: ‘’Dünyada Ve Türkiye’de Kamu-Özel İşbirliği Uygulamalarına İlişkin Gelişmeler’’ (2015)
• Kamu Özel İşbirliği Özel İhtisas Komisyonu Raporu, (2014-2018)
• Karayolları Genel Müdürlüğü Dışındaki Kuruluşların Erişme Kontrollü Karayolu (Otoyol) Yapımı, Bakımı Ve İşletilmesi İle Görevlendirilmesi Hakkında Kanun. Kanun Numarası: 3465 Kabul Tarihi: 28.05.1988 Yayımlandığı R. Gazete: Tarih: 02.06.1988, Sayı: 19830 Yayımlandığı Düstur: Tertip: 5, Cilt: 27
• Mahalli İdare Birlikleri Kanunu. Kanun Numarası: 5355, Kabul Tarihi: 26.05.2005, Yayımlandığı R. Gazete: Tarih: 11.06.2005, Sayı: 25842, Yayımlandığı düstur: Tertip: 5, cilt: 44
• Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. KHK Tarihi: 25.08.2011, KHK No: 652, Yayımlandığı R. Gazete Tarih: 14.09.2011, R. Gazete No: 28054, Yayımlandığı Düstur Tertip: 5, cilt: 50
• Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun. Kanun Numarası: 4046, Kabul Tarihi: 24.11.1994, Yayımlandığı Resmi Gazete Tarih: 27.11.1994, Sayı: 22124, Yayımlandığı Düstur Tertip: 5, cilt: 34
• Public Private Partnership A Guide For Local Government (1999). Ministry of Municipal Affairs. Canadian Cataloguing in Publication Data.
• Sağlık Bakanlığınca Kamu Özel İşbirliği Modeli ile Tesis Yaptırılması, Yenilenmesi ve Hizmet Alınması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun. Kanun No: 6428, Kabul Tarihi: 21.02.2013, Yayımlandığı R. Gazete Tarih: 09.03.2013, Sayı: 28582
• Sağlık Hizmetleri Temel Kanununa Bir Ek Madde Eklenmesi Hakkında Kanun. Kanun No: 5396, Kabul Tarihi: 03.07.2005
• T. C. Sayıştay Başkanlığı, Malatya Büyükşehir Belediyesi 2016 Yılı Sayıştay Denetim Raporu.
• Türkiye Elektrik Kurumu Dışındaki Kuruluşların Elektrik Üretimi, İletimi, Dağıtımı Ve Ticareti İle Görevlendirilmesi Hakkında Kanun. Kanun Numarası: 3096, Kabul Tarihi: 04.12.1984, Yayımlandığı R. Gazete: Tarih: 19.12.1984, Sayı: 18610, Yayımlandığı Düstur: Tertip: 5, Cilt: 24
• Yap- İşlet Modeli ile Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanun. Kanun Numarası: 4283, Kabul Tarihi: 16.07.1997, Yayımlandığı R. Gazete: Tarih: 19.07.1997, Sayı: 23054, Yayımlandığı Düstur: Tertip: 5, Cilt: 36
• İnternet Kaynakları
• European Public Private Partnerships (PPP) Expertise Centre (EPEC); (2015), s.1-7 http://www.eib.europa.eu/products/advising/epec/index.htm, erişim tarihi: 02.03.2018
• ‘’https://publications.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/94a3f02f-ab6a-47ed-b6b2-7de60830625e/language-en’’, erişim tarihi: 11.02.2019
• İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, http://www.migm.gov.tr/yonetim-yapisi-ve-teskilatiililce, erişim tarihi: 05.05.2018
• İçişleri Bakanlığı, Türkiye Mülki İdare Bölümleri Envanteri: https://www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx, erişim tarihi: 10.05.2018
• Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, 2014- 2018 Stratejik Planı s. 1- 76 http://www.oib.gov.tr/2017/sdb/2014-2018-STRATEJIK-PLANI.pdf T.C. Başbakanlık, erişim tarihi: 08.04.2018
• T.C. Başbakanlık, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, 2009- 2013 Stratejik Planı s. 1- 92 http://www.oib.gov.tr/2017/sdb/2009-2013-STRATEJIK-PLANI.pdf, erişim tarihi: 03.04.2018
• Worlbank Group-Public Private Partnership, Private Participation in Infrastructre (PPI) as defined by the Private Participation in Infrastructre Database; 2015, s.1-11 http://ppi.worldbank.org/resources/ppi_methodology.aspx, erişim tarihi: 04.04.2018