A Research on The Social Integration of Immigrant Children: The Case of Mamak

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 2, 493 - 525, 31.12.2024

Bahaddin Hüseyin Parlak , Emrah Ayhan

https://doi.org/10.31679/adamakademi.1360794

Öz

Throughout history, many social, cultural, and economic changes have occurred due to migration movements in countries exposed to immigration. Because, by residing temporarily or permanently in the countries they migrate to, immigrants both transform themselves and the society they live in. Türkiye has historically been a transit country for immigrants. However, there has been a serious migration movement towards Türkiye in recent years due to the political, economic, and social problems experienced in the surrounding countries. While some of the immigrants in Türkiye immigrated to Western countries, most of them continue to stay in Türkiye. For this reason, it is important for immigrants who are expected to live in Türkiye for a long time to adapt to Turkish society. In this context, in this study, the factors affecting the adjustment level of 90 Iraqi secondary school students between the ages of 9-15 residing in the Mamak District of Ankara were investigated. In this study, which was based on Iraqi students, 8 Syrian, 1 Qatari, and 1 Uyghur students from the same age group and schools were added, and the sample reached 100 people. In this direction, a questionnaire was applied to these 100 students to have information about their perception of their adaptation processes. The data obtained were analyzed and interpreted by using the SPSS statistical analysis program. As a result of the analysis; it has been observed that factors such as having a Turkish or near mother tongue, parental education level, country of origin, income level, number of siblings, and length of stay in Türkiye have significant effects on the integration level of immigrant children. In line with the research findings, recommendations for policy and strategic goals were made to decision-makers, NGOs, and researchers in the field of migration so that the integration processes of migrant children can progress more effectively.

Anahtar Kelimeler

Integration, Migration, Ankara, immigrant children

Etik Beyan

The survey used in the research had previously received approval from Anadolu University's ethics committee within the scope of a term project. The relevant document has been uploaded to the system. Apart from this, there is absolutely no "ethical violation" or conflict of interest with any third party regarding the research.

Destekleyen Kurum

None.

Göçmen Çocukların Toplumsal Uyumuna Yönelik Bir Araştırma: Mamak Örneği

Öz

Tarih boyunca, göçe maruz kalan ülkelerde göç hareketleri nedeniyle sosyal, kültürel, ekonomik olarak birçok değişim yaşanmıştır. Çünkü, göçmenler gittikleri ülkelerde geçici veya kalıcı bir şekilde ikamet ederek hem kendileri dönüşürler hem de bulundukları toplumu dönüştürürler. Türkiye, tarih boyunca göçmenler için transit bir geçiş ülkesi olmuştur. Ancak son yıllarda, çevresindeki ülkelerde yaşanan siyasal, ekonomik ve sosyal sorunlar nedeniyle Türkiye’ye yönelik ciddi bir göç hareketi yaşanmaktadır. Türkiye’deki göçmenlerin bir bölümü Batılı ülkelere göç ederken diğerleri Türkiye’de kalmaya devam etmektedir. Bu nedenle, Türkiye’de uzun bir süre yaşaması beklenen göçmenlerin Türk toplumuna uyum sağlaması önem arz etmektedir. Bu kapsamda, bu çalışmada Ankara’nın Mamak ilçesinde ikamet eden 9-15 yaş arası 90 Iraklı ortaokul öğrencisinin uyum düzeylerine etki eden faktörlerin neler olduğu araştırılmıştır. Iraklı öğrencileri temel alan bu çalışmaya yine aynı yaş grubundan ve okullardan 8 Suriyeli, 1 Katarlı ve 1 Uygur öğrenci eklenerek örneklem 100 kişiye ulaşmıştır. Bu doğrultuda, bu öğrencilerin uyum süreçlerine dair algıları hakkında bilgi sahibi olmak için anket çalışması uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS istatistik analiz programı kullanılarak analiz edilip yorumlanmıştır. Yapılan analizler sonucunda; Türkçe veya yakın ana dile sahip olma, ebeveyn eğitim düzeyi, gelinen ülke, gelir düzeyi, kardeş sayısı ve Türkiye’de bulunma süresi gibi faktörlerin göçmen çocukların uyum düzeyine önemli etkileri olduğu görülmüştür. Elde edilen araştırma bulguları doğrultusunda, göçmen çocukların uyum süreçlerinin daha etkin ilerlemesi için karar alıcılara, STK’lara ve göç alanındaki araştırmacılara politika ve stratejik hedef önerilerinde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Uyum, Göç, Göçmen Çocuklar, Ankara

Etik Beyan

Araştırmada kullanılan anket için daha önce Anadolu Üniversitesi'nden dönem projesi kapsamında etik kurul onayı alınmıştır. İlgili belge sisteme yüklenmiştir. Bunun dışında araştırma ile ilgili herhangi bir üçüncü taraf ile "etik ihlali" ya da çıkar çatışması kesinlikle söz konusu değildir.

Destekleyen Kurum

Yok.

Kaynakça

• Akdoğan Öztürk, S., & Yücelsin Taş, Y. T. (2018). Fransa’daki Üçüncü Kuşak Türklerin Kültürel Uyum Durumlarının İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 55-66.
• Akat, S. (2021). Sakarya’daki Suriyelilerin Toplumsal Uyum Süreci ve Uyum. Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi (SKAD), 7(14), 43-67.
• Aksoy, E. (2020). Türkiye’deki Suriyeli Göçmen Çocukların Okullaşma Durumları. Akademik Hassasiyetler, 7(14), 37-51.
• Akyıldız, İ. E. (2016). Göç Teorilerinin Karşılaştırmalı Analizi. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 35(2), 127-176.
• Alpago, H., & Oduncu Alpago, D. (2021). Karşılaştırmalı Bir Analizle Göç ve Uyum: Gurbetçiler ve Suriyeli Mülteciler Örneği. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 16(1), 95-115.
• Arslan, R. (2015). Türkiye’nin Görünmeyen Sığınmacıları: Iraklılar. BBC News Türkçe. https://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/01/150130_turkiyede_irakli_gocmenler [14.09.2024]
• Aykaç, S. A., & Karakaş, M. (2022). Entegrasyon, asimilasyon ve uyum kavramları arasından türkiye’nin seçimi. İçtimaiyat, Göç ve Mültecilik Özel Sayısı, 419-429.
• Balaban Salı, J. (2012). Verilerin Toplanması. Şimşek, A. (Ed.), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (134-161). Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları, (2653).
• Baldık, Y., & İşigüzel, B. (2018). Ana Dili Türkçe Olmayan Göçmen‎ Toplulukların Eğitim Sistemine Katılımında‎ Türkçe Öğretiminin Önemi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir, Türkiye.
• Ballyn, S. (2011). The Why And The ‘Therefore’ Of Human Migration: A Brief Overview. Renes, M. (Ed.), Lives in Migration: Rupture and Contunity, Australian Studies Centre Publications (6-15). http://www.ub.edu/dpfilsa/1ballyn.pdf [14.09.2024]
• Bayraklı, E., & Keskin, K. (2017). Avrupa’nın Mülteci Krizi. Akademik İncelemeler Dergisi, 12(2), 115-136.
• Berry, J. W. (1997). Immigration, Acculturation, and Adaption. International Association of Applied Psychology, 48(1), 4-38.
• Beylur, S. (2022). Göç ve Çok Kültürlülük Üzerine Genel Bir Değerlendirme. Eurasian Research Institute ERI e-bulletin, 342.
• Bozbeyoğlu, E. (2015). Mülteciler ve İnsan Hakları. Moment Journal, 2(1), 60-80.
• Bingöl, A. S., & Özdemir, M. Ç. (2014). Almanya ve Hollanda’da Türk Göçmen İşçi Çocuklarına Uygulanan Eğitim Politikaları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(2), 134-157.
• Bulduk, Ü. (2020). Fetih ve Çekilme Dönemlerinde Osmanlıların Balkan Politikaları: Tarihi Arka Plan ve Sonuçları. Osmanlı İdaresinde Balkanlar I, 101.
• Çıngır, Ö. F., & Erdağ, R. (2017). Türkiye’de Biyopolitika ve Göç: Iraklı Mülteciler Örneği. Ege Akademik Bakış, 17(4), 517-525.
• Dedeoğlu, S., & Gökmen, Ç. E. (2020). Göç Teorileri, Göçmen Emeği ve Uyum: Kadınların Yeri. Türkiye’de Göç Araştırmaları, 18.
• Develi, E. (2017). 21. Yüzyılda Göç Olgusu: Uluslararası Göç Teorilerinin Ekonomi Politiği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22 (Göç Özel Sayısı), 1343-1353.
• Doğan, Y. (2020). Uluslararası Göç ve Uyum Teorileri Bağlamında Afganistan Hazaralarının Türkiye’ye Göçü: Trabzon İli Örneği (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Duman, D. (2019). Türkiye’de Göçmenlere Yönelik Uyum Politikalarının Eksikliğinin Değerlendirilmesi. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 8(2), 44-67.
• Ela Özcan, D. E. (2017). Çağdaş Göç Teorileri Üzerine Bir Değerlendirme. İş ve Hayat, 2(4), 183-215.
• Erat, V. (2018). Çok Kültürlülük ve Ayrımcılık Arasında: Avrupa Ülkelerinin Uyum Politikalarında Eğitim Alanı. Mukaddime, 9(3), Avrupa Komşuluk Politikası ve Göç Özel Sayısı, 79-94.
• Erayman, İ. O. (2020). Mülteci Krizi: Mültecilerin Hukuki ve Sosyal Statüleri ile Ulusal Çıkarlar İlişkisi Bağlamında Bir Değerlendirme. International Journal of Social Inquiry, 13(2), 509-542.
• Güler, H. (2020). Göç ve Uyum: Türkiye’de “Uyum” Ama Nasıl?. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 245-268.
• Gündoğmuş, B., & Arpacı, İ. (2019). Almanya’da Türkiyeli Göçmenlerin Uyum Sürecinde Avrupa Millî Görüş’ün Rolü. Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 133-173.
• Günel-Yılmaz, S., & Ertürk, D. (2017). Zorunlu Göç Bağlamında Iraklı Ezidiler ve Uyum Süreci: Mardin örneği. Mukaddime, 8(2), 197-214.
• Göç İdaresi Başkanlığı (2023). Geçici Koruma. https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638 [14.09.2023]
• Halaçoğlu, A. (1994). Balkan Harbi Sırasında Rumeliden Türk Göçleri (1912-1913). (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Ankara.
• Harunoğulları, M. (2016). Suriyeli Sığınmacı Çocuk İşçiler ve Sorunları: Kilis Örneği. Göç Dergisi, 3(1), 29-63. İslamoğlu, A. H., & Alnıaçık, Ü. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. İstanbul: Beta Basım A.Ş. Kara, M., & Özenç, M. (2021). Suriyeli Göçmen Öğrencilerin Eğitiminde Karşılaşılan Sorunlara Odaklanan Araştırmaların Eğilimleri: Betimsel İçerik Analizi. Milli Eğitim Dergisi, 50(1), 249-279.
• Kara, P., & Korkut, R. (2010). Türkiye’de Göç, İltica ve Mülteciler. Türk İdare Dergisi, 467(1), 153-162.
• Kivisto, P. (2005). The Revival Of Assimilation in Historical Perspective. Kivisto, P. (Ed.), Incorporating Diversity: Rethinking Assimilation in A Multicultural Age (3–29). London: Paradigm Publishers
• Koçak, Ö. F. (2020). Kişilerarası İletişim Bağlamında Kültürleşme ve Sosyokültürel Adaptasyon: Uluslararası Öğrencilere İlişkin Nicel Bir Araştırma. (Yayımlanmış Doktora Tezi). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Levent, F., & Çayak, S. (2017). Türkiye’deki Suriyeli Öğrencilerin Eğitimine Yönelik Okul Yöneticilerinin Görüşleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(27), 2-46.
• Loewen, S. (2004). Second language concerns for refugee children. In D. Moore & R. Hamilton (Eds.), Educational interventions for refugee children: Theoretical perspectives and implementing best practice (1st ed., 35–52). Routledge.
• MacGregor, M. (2019). IOM responds to complaint from Iraqi refugees in Türkiye. InfoMigrants. https://www.infomigrants.net/en/post/16087/iom-responds-to-complaints-from-iraqi-refugees-in-Türkiye [14.09.2024]
• Mamak Belediyesi (2023). Mamak’ta göç ve uyum çalıştayı düzenlendi. T.C. Mamak Belediyesi. https://www.mamak.bel.tr/haber/mamakta-goc-ve-uyum-calistayi-duzenlendi/ [14.09.2023]
• Masgoret, A. M., & Ward, C. (2006). Culture Learning Approach To Acculturation. D. L. Sam and J. W. Berry (Eds.), The Cambridge Handbook Of Acculturation Psychology (58-77). Cambridge: Cambridge University Press.
• Memişoğlu, F., Kabacaoğlu: (2021). Siyasal Liderlerin Söylemleri ve Göçün Güvenlikleştirilmesi: Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri Karşılaştırması. İnsan ve Toplum, 11(3), 1-38.
• Mısırlı, S. M (2019). Göçün kadınlaşması bağlamında uluslararası göç hareketleri: Avrupa Birliğine etkileri ve kadın mültecilerin entegrasyon politikası (Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• OECD (2018). Social Emotional Learning and Sense of Belonging Proceedings of The Fourth Policy Forum. http://www.oecd.org/education/school/4th_Forum_Proceedings_ENG.pdf [12.03.2024]
• Özer, Y. Y., Komşuğlu, A., & Ateşok, Z. Ö. (2017). One common future, two education systems: The case of Syrian children of Istanbul. European Education, 49(2–3), 114-132.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & Evaluation methods (3rd ed.). SAGE Publications, Inc.
• Sağıroğlu, A. Z., Ünsal, R., & Özenci, F. (2021). Türkiye Göç ve İnsan Hareketlilikleri Yıllık Raporu. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Göç Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (AYBÜ-GPM). https://aybu.edu.tr/GetFile?id=1c168fe4-c95c-447f-b3eb-8ab7d312794c.pdf [14.09.2023]
• Sağıroğlu, A. Z., & Yılmaz, İ. H. (2021). Yabancılarla Birlikte Yaşamak: Mamak Örneği. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Sam, D. L., & Berry, J. W. (2010). Acculturation: When Individual And Groups Off Different Cultural Background Meet. Perspectives On Psychological Scienc, 5(4), 472-481.
• Saraçlı, M. (2019). Uluslararası Hukukta Yerinden Edilmiş Kişiler. Ankara: Adalet Yayınevi.
• Sönmez, M. E. (2019). Suriyeli Sığınmacıların Uyum Eğilimleri: Gaziantep Şehri Örneği. Gaziantep Üniversitesi Ayıntab Araştırmaları Dergisi, 2(1), 58-76.
• Sümer, G. (2019). Türkiyede Lisansüstü Eğitime Devam Eden Suriyeli Kadınların Sosyal Uyumuna Toplumsal Cinsiyet ve Sosyal Sermaye Merkezli Bir Bakış (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Szapocznik, J., Kurtines, W. M., & Fernandez, T. (1980). Bicultural Involvement and Adjustment in Hispanic-American Youths. International Journal of Intercultural Relations, 4(3-4), 353-365.
• Szapocznik, J., Scopetta, M. A., & Aranalde, M. (1975). Acculturation: Theory, Measurement, And Clinical Implications. ERIC Clearinghouse. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED191958.pdf [14.09.2023]
• Şahin, B. (2010). Almanya’daki Türk göçmenlerin sosyal entegrasyonunun kuşaklar arası karşılaştırması: Kültürleşme. Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 55, 103-134.
• Şeker, B. D., Sirkeci, I., & Yüceşahin, M. M. (Eds.). (2015). Göç ve uyum. London: Transnational Press. Şimşek, D. (2019). İstanbul’daki Afrikalı Göçmenlerin Ulus Ötesi Sosyal Alanlarının Uyum Süreçlerine Etkisi. Öneri Dergisi, 14(52), 216-235.
• Oğur, R., & Tekbaş, Ö. F. (2003). Anket Nasıl Hazırlanır. Sted, 12(9), 336-340.
• Özet, İ. (2018). Türkmenliğin Diasporik Temsilleri: İstanbul’da Yaşayan Kerküklü Türkmenlerde Göç, Kimlik ve Uyum. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(12), 909-929.
• Özgün Kehya, R. (2023). Alman-Türk Sinemasında Bir Entegrasyon Yönetmeni: Buket Alakuş. Diyalog Interkulturelle Zeitschrift Für Germanistik, 11(1), 34-50.
• Resmî Gazete (2013, 11 Nisan). Sayı: 28615. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu. Erişim Tarihi: 10 Temmuz 2023, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/04/20130411-2.htm [14.09.2023]
• Tanrıkulu, F. (2018). Suriye Krizi Sonrası Türkiye’deki Sığınmacıların ve Göçmenlerin Eğitimi: Geçmiş, Bugün ve Gelecek Perspektifleri. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(2), 2585-2604.
• Thomas, W. I., & Znaniecki, F. (1927). The Polish Peasant in Europe. New York, NY.
• Topcuoğlu, R. A. (2019). Türkiye’de Göçmen Çocukların Katılım Hakkı. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8(1), 408-430.
• Turan, M., & Fansa, M. (2021). Göçmen Çocukların Türkçe Öğreniminde Yaşadıkları Problemler. Milli Eğitim Dergisi, 50(Özel Sayı), 11-26.
• TÜİK (2023). Uluslararası Göç İstatistikleri 2023. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Uluslararasi-Goc-Istatistikleri-2023-53544 [14.09.2024]
• Uslu, İ., & Ceylan, A. (2019). Türkiye Cumhuriyeti’ne Yönelen Kitlesel Göç Hareketleri ve Kabul Mekanizmasındaki Yaklaşımlara İlişkin Bir İnceleme: 1989 Bulgaristan, 1991 Irak ve 2011 Suriye Göçleri. Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, 2019(36), 199-221.
• Yaylı, H., & Aslan, Y. Z. (2023). Türkiye’deki Göçmenlerin Uyum Sorunu Bağlamında Bir Değerlendirme. Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, 9(2-1), 328-345.
• Yılmaz, İ. H. (2021). Türkiye’deki Suriyeli Çocukların Okula Uyumu (Yayınlanmış Doktora Tezi). Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü, Ankara.
• Yıldız, F. (2018). Suriyeli sığınmacı Çocukların Eğitim Sorunları ve Uyum Süreçleri: Mersin Örneği (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Orta Doğu ve İslam Ülkeleri Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul.