Yoksulluk Sorunu Bağlamında Halk Kütüphanelerinin Rolünün Sorgulanması: Kuramsal Bir Yaklaşım=Questioning the Role of Public Libraries in the Context of Poverty Problem: A Theoretical Approach

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 1, 31 - 51, 13.12.2017

Güler Demir

Öz

Yoksulluk, tarihin tüm dönemlerinde
kendini göstermiş ve günümüzde de varlığını sürdüren, yalnız ekonomik değil, ruhsal,
toplumsal, kültürel ve benzeri pek çok anlamda bireyin yaşamında aşılması güç
engelleri getiren en büyük toplumsal sorunlardan biridir. Yol açtığı sarsıcı
sorunlar arasında başta yaşamsal olanlar gelmek üzere, bireylerin özgüvenlerinin
sarsılması, toplumsal statü ve kimlik edinememe ve dışlanma yer almaktadır. Yerel,
ulusal ve uluslararası düzeyde bu soruna ilişkin çözüm arayışlarına her alandan
katılım bir insanlık ödevidir. Toplumun her kesimine yaş, cinsiyet, dil, inanç,
ırk ve benzeri hiçbir ayırım gözetmeksizin hizmet vermesi beklenen yerel bilgi
merkezleri olan halk kütüphaneleri dezavantajlı topluluklar içinde yer alan
yoksul bireylere/gruplara, onların bilgi gereksinimi, kültürel, sosyal gelişimi
için çeşitli program ve hizmetler ile katkı sağlayabilir; yaşama
bağlanmalarında rol oynayabilirler. Bu çalışmada, kuramsal olarak, toplum
nüfusunun genelinin eğitsel ve kültürel gelişimine katkısı yanında sosyal
hizmetleri ile destek kuruluşlardan olan halk kütüphanelerinin yoksulluk
bağlamında rol ve sorumluluklarının önemi açıklanmaya çalışılmaktadır. Sonuç
olarak, evrensel bir sistem sorunu olan yoksulluğa getirilecek temel çözümlerden
birinin insana yapılacak yatırım olduğu kanısına varılmıştır. Şöyle ki: insana
yapılacak en önemli yatırım, onun yalnızca temel gereksinimlerini (yeme, içme,
beslenme) karşılamak değil aynı zamanda eğitsel, sosyal, kültürel ve ruhsal
gelişimine de destek vermektir. Söz konusu desteklerle kendini
gerçekleştiren/geliştiren insanların, sağlıklı ve gelişmiş toplumları
oluşturacağı; bunun da uzun vadede yoksulluğun yol açtığı açmazlar için önemli
bir çıkış yolu olacağı düşünülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Yoksulluk, mutlak yoksulluk, göreli yoksulluk, evsizlik, dezavantajlı gruplar, toplumsal dışlanma, eğitim, insan sermayesi

Kaynakça

• 6.2 Arazi piyasası (t.y.)Erişim adresi: http://www.spd.gov.ct.tr/Portals/103/6.2%20Arazi%20Piyasas%C4%B1%20PDF.pdf.
• ALA (2005). ‘Are public libraries criminalizing poor people?: A report from the ALA’s Hunger, Homelessness and Poverty Task Force’, Social Responsibilities Round Table of the American Library Association. Erişim adresi: http://hhptf.org/article/2/are-public-libraries-criminalizing-poor-people.
• Ali, A. A. G. and Fan, S. (Ed.). (2007). Public policy and poverty: reduction in the Arab Region. Safat, State of Kuwait: The Arab Planning Institute.
• Associates, F. (2004). Access to public libraries for marginalised groups. Dublin: Combat Poverty Agency.
• Australian Library and Information Association (2013). ALIA futures: future of the library and information science profession. Erişim adresi: https://www.alia.org.au/futureoftheprofession
• Ayers, S. (2006). The Poor and homeless: an opportunity for libraries to serve," The Southeastern Librarian. 54 (1):66-74.
• Becker, G. S. (2008). Human Capital. In The Concise Encyclopedia of Economics. Erişim adresi: http://www.econlib.org/library/Enc/HumanCapital.html
• Bunic, S. (2016). On the front line: libraries contribute to a sustainable future supporting people experiencing homelessness. IFLA. Erişim adresi: http://library.ifla.org/1315/1/081-bunic-en.pdf
• Casey, G. M. (1974). Services to the disadvantaged. Library Trends. 23 (2), 271-285.
• Durgun, S. (2008). İnsan sermayesinden insan yeterliliklerine: ahlâk, insan ve eğitim olgularının değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 4 (2), 128-150.
• Durrani, S. (2014). Progressive librarianship: perspectives from Kenya and Britain, 1979-2010. Oxford: UK, Vita Books.
• Flagg, G.(2000). Hooking up the homeless. American Libraries. 31 (5):38.
• Fortuijin, J. D. and Ostendorf, W. (2004). Gender and urban poverty: single mothers in Amsterdam, Geo Journal, 61 (3): 239–246.
• Gerşil, G. S. ve Yeşilyurt, H. (2014). Küreselleşme sürecinde yoksulluk: Türkiye’de ve dünyadaki perspektifi, In Internatıonal Conference On Eurasıan Economıes 2014, 1-3 July 2014, Skopje Macedonia. Erişim adresi: https://www.avekon.org/papers/1130.pdf
• Güloğlu, T. ve Es, M. (2011). Bilgi toplumuna geçişte kentlileşme ve kentsel yoksulluk: Kocaeli örneği. Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi: TASAM. Erişim adresi: http://www.tasam.org/tr-TR/Icerik/3177/bilgi_toplumuna_geciste_kentlilesme_ve_kentsel_yoksulluk_kocaeli_ornegi
• Gündoğan, N. (2008). Türkiye’de yoksulluk ve yoksullukla mücadele. Ankara Sanayi Odası Dergisi (Ocak-Şubat), 42-56. Erişim adresi: http://www.aso.org.tr/kurumsal/media/kaynak/TUR/asomedya/ocak-subat2008/Dosya.pdf
• Güneş, F. (t.y.). Göç, yoksulluk ve sosyal politika. Erişim adresi: http://www.iav.org.tr/yonetim/dosya/seminer/adanagoc3.pdf
• Hanley, R. (1992, March 25). Library wins in homeless-man case. The New York Times. Erişim adresi: http://www.nytimes.com/1992/03/25/nyregion/library-wins-in-homeless-man-case.html
• Harrison, A. (2007). Globalization and poverty: an introduction. In Globalization and poverty. Ann Harrison (Ed). (pp. 1-30). Chicago: University of Chicago.
• Hartog, J. and Brink, H. M.V. D. (Ed.). (2007). Human capital advances in theory and evidence. New York: Cabridge University.
• Hekimler, O. (2012). Yoksulluk mu yoksunluk mu? sosyal dışlanma üzerine bir değerlendirme. Tekirdağ S.M.M.M. Odası Sosyal Bilimler Dergisi, 1: 1-28.
• Helper, K. R. (1992). Stetson Law Review. In Kreimer v. Bureau of Police for Morristown. Vol. XXIII, [y.y.: y.y. ].
• Hildreth, S. (2007). Rural libraries: the heart of our communities. Public Libraries. 46 (2): 7-11.
• Holt, L. E. and Holt, G. E. (2010). Public library services for the poor: doing all we can. Chicago: American Library Association.
• IFLA (2017). Draft: IFLA Guidelines for Library Services to People Experiencing Homelessness. Den Haag, Netherlands: International Federation of Library Associations.
• IFLA (2003). Information for all: the key role of libraries in the information society. Report prepared for: LIBRARIES @ the HEART of the Information Society Prelude to the World Summit UNO Building. Geneva, Switzerland: IFLA Headquarters. Erişim adresi: https://www.unige.ch/biblio/ses/IFLA/rol_lib_030526.pdf
• Kaplinsky, R. (2005). Globalisation, poverty and inequality: between a rock and a hard place. Malden, MA, USA: Polity Press.
• Kelly, J. (2006). Barefoot in Columbus: the legacy of Kreimer and the legality of public library access policies concerning appearance and hygiene. Public Libraries, pp. 42-49. Erişim adresi: http://refs.ahcuah.com/papers/21517446.pdf
• Kızıler, N. (2017). Türkiye’de yoksullukla mücadele ve sosyal transfer harcamaları. Journal of Life Economics, Sayı 11, 77-100.
• Kunduracı, N. F. (2010). Yoksullukla mücadele - beşeri sermaye ilişkisi. Sosyal Yardım Uzmanlık Tezi. Ankara: Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü (2015). İstatistikler. Erişim adresi: http://www.kygm.gov.tr/TR,9/istatistikler.html
• Leonard, T. M. (Ed.) (2006). Encyclopedia of the developing world volume 3 O-Z index. New York, NY: Routledge.
• Library Council of New South Wales (2014). Living Learning Libraries: Standards and Guidelines for New South Wales Public Libraries. Standards and guidelines for NSW public libraries 5th edition. Sydney, NSW, Australia: Library Council of New South Wales. Erişim adresi: http://www.sl.nsw.gov.au/sites/default/files/living_learning_libraries2013.pdf
• Mars, A. (2013). Library service to the homeless. A Publication of the Public Library Association: Public Libraries Online. Erişim Adresi: http://publiclibrariesonline.org/2013/04/library-service-to-the-homeless/
• Merriam-Webster Dictionary (2017). Poverty. Erişim adresi: https://www.merriam-webster.com/dictionary/poverty
• McCook, K. P. (2001). Poverty, democracy and public libraries. School of Information Faculty Publications. Paper 111. Erişim adresi: http://scholarcommons.usf.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1110&context=si_facpub
• O’Brien, M. (2008). Poverty, policy and the state: the changing face of social security. Bristol, UK: The Policy Press.
• Oxford Living Dictionaries (2017). Poverty. Oxford University. Erişim adresi: https://en.oxforddictionaries.com/definition/poverty
• Özdemir, M. (2011). Eğitim yönetimi politikalarındaki dönüşümün yoksulluk üzerindeki olası etkileri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31 (3),707-725.
• Samek, T. (2007). Librarianship and human rights: a twenty-first century guide. Oxford: Chandos Publishing.
• The World Bank (2017). Understanding poverty. Erişim adresi: http://www.worldbank.org/en/topic/poverty/overview
• United Nations (2001). Guiding principles on extreme poverty and human rights. Geneva , Switzerland: The Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights (OHCHR).
• Yakışık, H. (2011). Importance of long term policies in combating poverty: case of regulation policies and education. In International Symposium on Poverty Alleviation Strategies: Experiences and New Ideas, (Editor in Chief) Mahmut Kardaş. Ankara: Republic of Turkey Prime Ministry General Directorate of Social Assistance and Solidarity, p. 27-36.
• Yılmaz, B. (2013). Halk kütüphaneleri üzerine güncel bir karşılaştırma. Halk kütüphaneleri: araştırmalar ve görüşler içinde, (s. 371-380). Ankara: Türk Kütüphaneciliği Derneği Ankara Şubesi.
• Yılmaz, B. (2013). Türkiye’de halk kütüphanesi kullanımı: bölgesel durum. Halk kütüphaneleri: araştırmalar ve görüşler içinde, (s. 161-172). Ankara: Türk Kütüphaneciliği Derneği Ankara Şubesi.
• Zongsheng, C. and Yunbo, Z. (2004). Income distribution during system reform and economic development in China: the status and trend of income inequality of Chinese residents. New York: Nova Science Publishers.