Doğu Anadolu'da Yaşayan Halkın Ağız Kanseri Risk ve Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 3 Sayı: 1, 9 - 16, 30.04.2024

Sema Kaya

https://doi.org/10.62268/add.1425142

Öz

Amaç: Hem halktan hem de sağlık çalışanlarından oluşan bir örneklemden bireylerin ağız kanseri için predispozan faktörlere sahip olup olmadıklarını belirlemek ve ağız kanseri hakkındaki düşüncelerini öğrenmek amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Van ve çevre illerde yaşayan, online anketi dolduracak fiziksel veya zihinsel engeli bulunmayan 18-70 yaş arası 784 birey çalışmaya dahil edildi. Gruplar arasında kategorik değişkenlerin karşılaştırılması için Ki-Kare testi kullanılmıştır. Anlamlılık düzeyi p < .05 olarak kabul edilmiştir.
Sonuçlar: 784 katılımcının %45,5'i (356) kadın, %54,1'i (424) erkek ve %0,4'ü (4) cinsiyetini belirtmemeyi tercih etmiştir. Yaş dağılımına bakıldığında, katılımcıların %85,7'si (672) <40 yaş, %14,3'ü (112) >40 yaş aralığındadır. Ankete katılanların 297'si (%37,9) sağlık çalışanı olarak istihdam edilirken, 487 kişi (%62,1) diğer meslek gruplarına mensuptur. Ayrıca, katılımcılar arasında ilkokul mezunu 28 kişi (%3,6), lise mezunu 112 kişi (%14,3), üniversite mezunu 587 kişi (%74,9) ve yüksek lisans veya doktora düzeyinde eğitim almış 51 kişi (%6,5) bulunmaktadır.
Sonuç: Çeşitli kitle iletişim araçları, sosyal medya ve sağlık çalışanlarının özverili çalışmaları ile halk arasında farkındalık yaratma çabaları, ağız kanserlerinin prognozu üzerinde olumlu bir etkiye sahip olacaktır.

Anahtar Kelimeler

diş hekimi, oral kanser, halk sağlığı

Evaluation of Oral Cancer Risk and Common Knowledge Levels of the People Living in Eastern Anatolia

Öz

Aim: It was aimed to determine whether individuals from a sample consisting of both the public and healthcare professionals have predisposing factors for oral cancer and to learn about their thoughts on oral cancer.
Materials and Methods: 784 individuals aged 18-70 years living in Van and neighboring provinces who did not have any physical or mental disability to fill out the online questionnaire were included in the study. For the comparison of categorical variables between groups, the Chi-Square test was utilized. A significance level of p < .05 was considered.
Results: Out of 784 participants, 45.5% (356) were female, 54.1% (424) were male, and 0.4% (4) chose not to specify their gender. Regarding age distribution, 85.7% (672) of participants were aged of <40, 14.3% (112) were aged >40. Out of the participants in the questionnaire, 297 individuals (37.9%) are employed as healthcare professionals, while 487 individuals (62.1%) belong to other occupational groups. Additionally, among the participants, 28 participants (3.6%) who are elementary school graduates, 112 participants (14.3%) who are high school graduates, 587 participants (74.9%) who hold a university degree, and 51 individuals (6.5%) who have completed postgraduate or doctoral-level education.
Conclusion:Efforts to raise awareness among the public through various mass communication tools, social media, and the dedication of healthcare professionals will have a positive impact on the prognosis of oral cancers, which can cause various defects in terms of function, aesthetics, and functionality.

Anahtar Kelimeler

dentist, oral cancer, public health

Kaynakça

• 1. Rivera C. Essentials of oral cancer. Int. J. Clin. Exp 2015; 8(9):11884.
• 2. Mayo Clinic. Oral cancer. 2021. Available from: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/mouth-cancer/symptoms-causes/syc-20350997.
• 3. American Cancer Society. Oral Cavity and Oropharyngeal Cancer. 2021. Available from: https://www.cancer.org/cancer/oral-cavity-and-oropharyngeal-cancer.html.
• 4. National Cancer Institute. Oral Cancer Treatment (Adult) (PDQ®)–Patient Version. 2021. Available from: https://www.cancer.gov/types/head-and-neck/patient/adult/oral-treatment-pdq
• 5. Rethman MP, Carpenter W, Cohen EE, Epstein J, Evans CA, Flaitz CM., ... & Sollecito TP. Evidence-based clinical recommendations regarding screening for oral squamous cell carcinomas. J Am Dent Assoc 2010;141(5):509-520.
• 6. Brocklehurst P, Kujan O. O'Malley LA, Ogden G, Shepherd S, Glenny AM. Screening programmes for the early detection and prevention of oral cancer. Cochrane Database Syst Rev Title. 2013;(11): CD004150.
• 7. Epstein JB, Thariat J, Bensadoun RJ, Barasch A, Murphy BA, Kolnick L, ... Maghami E. Oral complications of cancer and cancer therapy: from cancer treatment to survivorship. CA Cancer J Clin. 2012; 62(6):400-442.
• 8. Genden EM, Okay D, Stepp MT, Rezaee RP, Mojica JS, Buchbinder D. Comparison of functional and quality-of-life outcomes in patients with and without palatomaxillary reconstruction: a preliminary report. Arch Otolaryngol Head Neck Surg. 2005;131(6):514-519.
• 9. Warnakulasuriya S, Johnson NW, van der Waal I. Nomenclature and classification of potentially malignant disorders of the oral mucosa. J Oral Pathol Med. 2007;36(10):575-580.
• 10. Ersoy H, Yildirim Ö, Mollaoğlu N. Di̇şheki̇mliği hastalarinin oral kanser ve prekanser konusunda bi̇lgi̇ ve farkındalıklarının değerlendi̇ri̇lmesi̇. ADO Clin Sci J. 2023; 2(3):405-413.
• 11. Şahin MBE. Türkiye'deki diş hekimlerinin oral kanser farkındalığının ve bilgi düzeyinin değerlendirilmesi. Ege Üni. Diş Hek. Fak. Uzm. Tezi. 2020
• 12. Koca CG, Yenidünya O. Diş hekimliği öğrencilerinde oral kanser farkındalık düzeylerinin değerlendirilmesi. Osmangazi Med J. 2020;42(5):90-95.
• 13. Esen A, Gürses G, Güler AY, Baştürk F. Ağız kanseri bilinç düzeyinin türk hastalarda değerlendirilmesi. J. Tradit. Med. Complement. 2018;1(3):99-104.
• 14. Yilmaztürk SS, & Bozdemir E. Bir diş hekimliği fakültesine başvuran hastalarda oral mukozal lezyonlar ve kanserlerle ilgili farkındalığın ve yaklaşımın değerlendirilmesi. Mersin Üni. Sağlık Bil. Derg. 2020;13(3): 289-297.
• 15. Yarbaşi Ö, Yilmaztürk SS, Bozdemir E. Bazı tıp branşlarındaki hekimlerin ağız kanseri farkındalığının değerlendirilmesi. Osmangazi Med J. 2020;42(5):65-70.