Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Açık Erişim Beyanı
Akdeniz Diş Hekimliği Dergisi, açık erişimli bilimsel bir dergidir. Akdeniz Diş Hekimliği Dergisi’nde, makalelere ve derginin arşivine erişim için abone olunmasına gerek olmayıp, ilgili web adresinden ücretsiz olarak erişilebilir.


Ücret Politikası
Makalenin değerlendirme ve yayın sürecinin hiçbir aşamasında yazar(lar)dan ücret talep edilmemektedir. Ayrıca yazarlara makaleleri için telif ücreti ödenmemektedir. Yayımlanan sayıya ve içeriğinde yer alan makalelerin tam metinlerine ücretsiz ulaşılabilir.


ETİK İLKELER
Akdeniz Diş Hekimliği Dergisi, yazarlardan araştırma ve yayın etiğine uyumlu olunmasını istemektedir. Dergiye gönderilen tüm makalelerin bilimsel sorumluluğu yazarlara aittir. Gönderilen makalelerde isim sıralaması ortak verilen bir karar olmalıdır. Tüm yazarlar Uluslararası Tıp Dergi Editörleri Komitesi-International Committee of Medical Journal Editors- (ICMJE) tarafından “Tıbbi Dergilerde Bilimsel Çalışmaların Yürütülmesi, Raporlanması, Düzenlenmesi ve Yayınlanması” için hazırlanan kılavuzda aşağıda yer alan yazarlık için gerekli ölçütleri karşılamalıdır.
Tüm yazarların;
     • Çalışmanın içeriğine/tasarımına; ya da çalışma için verilerin toplanmasına, analiz edilmesine ve yorumlanmasına önemli katkı sağlamış olmaları ve bu çalışma için her türlü sorumluluğu almaları,
     • Makalelerin hazırlamış ya da önemli fikirsel içeriğin eleştirel incelemelerini yapmış olmaları,
     • Makalelerin son halini görmeleri ve gözden geçirerek onaylamaları;
     • Çalışmanın her yönünden sorumlu olmayı kabul etmeleri ve onaylamaları gerekmektedir.
Bu kriterleri karşılamayan, ancak çalışmaya katkısı olan kişiler “Teşekkür” bölümünde sıralanabilir.
Sorumlu yazar, yazar sıralamasını “Yazar sorumluluk ve Yayın Hakkı Devir Formu”nu doldurup imzalayarak, tüm yazarlar adına kabul etmiş sayılır. Ayrıca yazarlar, yayının özgün bir yazı olduğunu, daha önce herhangi bir yerde yayınlanmadığını ve değerlendirme süreci içerisinde başka herhangi bir yerde yayınlama girişiminde bulunmayacaklarına yönelik imzalı bir beyanda bulunmalıdırlar.
İnsanlar ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik ilkeler
İnsanlarda veya hayvanlarda gerçekleştirilen araştırmalarda ulusal ve uluslararası etik kılavuzlara uyum ve ilgili etik kurullardan izin esastır.
Dergi, "İnsan" öğesinin içinde bulunduğu tüm çalışmalarda “World Medical Association (WMA)”, "Helsinki Bildirgesi", "İyi Klinik Uygulamalar Kılavuzu" ve "İyi Laboratuvar Uygulamaları Kılavuzu"'nda belirtilen esaslara ve T.C. Sağlık Bakanlığı'nın ilgili yönetmeliklerine uygunluk ilkesini kabul eder. İnsanlar üzerinde yapılan araştırmalarda, "Klinik Araştırmalar Etik Kurul"undan izin alınması ve ilgili belgenin dergiye gönderilmesi zorunludur. Yazarlar, makalenin Yöntem bölümünde ilgili etik kuruldan ve çalışmanın katılımcılarından imzalı "Bilgilendirilmiş onam" belgesini aldıklarını belirtmek zorundadır. Olgu sunumlarında hastanın kimliğinin ortaya çıkmasına bakılmaksızın hastalardan veya gereği durumunda yasal temsilcisinden "Bilgilendirilmiş onam" belgesi alınmalı ve makalenin olgu sunumu başlığı altında yazılı olarak ifade edilmelidir. Hastadan veya yasal temsilcisinden alınan "Bilgilendirilmiş onam" belgesi dergiye gönderilmelidir.

Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda, "Deney Hayvanları Etik Kurul"undan izin alınması ve ilgili belgenin bir kopyasının dergiye gönderilmesi zorunludur. Araştırmanın Yöntem bölümünde, deneysel çalışmalarda tüm hayvanların "Laboratuvar Hayvanlarının Bakım ve Kullanımı Kılavuzu"na (Guide for the Care and Use of Laboratory Animals, www.nap.edu/catalog/5140.html) uygun olarak insancıl bir muameleye tabi tutulduğu ve Deney Hayvanları Etik Kurul onay raporu alındığı belirtilmelidir. Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda ağrı, acı ve rahatsızlık verilmemesi için neler yapıldığı açık bir şekilde belirtilmelidir. Etik Kurul onayının bir kopyasının dergiye gönderilmemesi durumunda yazı yayınlanmayacaktır.

Çıkar çatışmaları
Yazarlar, makaleleriyle ilgili çıkar çatışmalarını (varsa) bildirmelidirler. Eğer makalede dolaylı veya dolaysız ticari bağlantı (istihdam edilme, doğrudan ödemeler, hisse senedine sahip olma, firma danışmanlığı, patent lisans ayarlamaları, veya hizmet bedeli gibi) veya çalışma için maddi destek veren kurum mevcut ise yazarlar; kullanılan ticari ürün, ilaç, firma vb. ile ticari hiçbir ilişkisinin olmadığını ve varsa nasıl bir ilişkisinin olduğunu, editöre sunum sayfasında ve ayrıca makalede kaynaklar bölümünden önce "Çıkar çatışması" başlığı altında bildirmek zorundadır. http://icmje.org/conflicts-of-interest/

Yazarlık katkısı
Çok yazarlı makalelerde yazarların araştırmaya katkıları (fikir oluşturma, çalışma tasarımı, deneysel uygulamalar, istatistik, makalenin yazımı, vb.) açıklanmalı ve imzalı olarak editöre (yayın hakkı devir formu kapsamı içinde) sunulmalıdır. Yazarlık katkısı bilgisi, kaynaklar bölümünden önce makalede bildirilmek zorundadır.

Maddi destek
Araştırma için alınmış finansal destek, bağış ve diğer bütün faaliyetler (istatistiksel analiz, İngilizce/Türkçe değerlendirme) ve/veya teknik yardım varsa açıkça makalenin kaynaklar bölümünden önce bildirilmek zorundadır. Ayrıca yazarlar aşağıda belirtilen alanlarda, varsa çalışmaya sponsorluk edenlerin rollerini beyan etmelidirler: 1) Çalışmanın tasarımı, 2) Veri toplanması, analizi ve sonuçların yorumlanması, 3) Raporun yazılması, 4) Yayın için gönderilmesine karar verilmesi.

İntihal
Dergiye gönderilen tüm makaleler, değerlendirme sürecine alınmadan önce iThenticate veya Turnitin programından geçirilerek benzerlik raporu alınır. Benzerlik oranı %20 'den fazla olan makaleler intihal olarak kabul edilir ve reddedilir. Akdeniz Hemşirelik Dergisi Yayın Kurulu dergiye gönderilen çalışmalarla ilgili aşırma, atıf manipülasyonu ve veri sahteciliği iddia ve şüpheleri karşısında COPE kurallarına uygun olarak hareket etmektedir.

ETİK SORUMLULUKLAR
Bilimsel bir çalışma ortaya koyan tüm paydaşların (yazar, editör ve hakem), bilimin doğru bir şekilde ilerlemesine katkı sağlaması hedeflenir. Bu hedef gereğince hazırlanan bilimsel çalışmalarda bilimsel etik ilkelere uygunluk önemlidir. Bu ilkeler, tarafımızca kabul edilmiştir ve paydaşlar tarafından da benimsenmesi önerilerek, bir kısmı aşağıda sunulmuştur.
Derginin editörlük ve yayın süreçleri International Committee of Medical Journal Editors (ICMJE), World Association of Medical Editors (WAME), Council of Science Editors (CSE), Committee on Publication Ethics (COPE), European Association of Science Editors (EASE) ve National Information Standards Organization (NISO) yönergelerine uygun olarak şekillenmektedir. Dergi, Principles of Transparaency and Best Practice in Scholarly Publishing (doaj.org./bestpractice) ilkelerini benimsemiştir.

Yazarların Etik Sorumlulukları
Akdeniz Diş Hekimliği Dergisi’ne makale gönderen yazarlar aşağıda yer alan etik sorumlulukları kabul ederler.
     • Çalışmayla ilişkili verilerin doğruluğundan emin olmak, araştırmasına ilişkin kayıtlarını düzenli tutmak ve olası bir talep üzerine bu verilere erişim verebilmek
     • Gönderdiği makalenin başka bir yerde yayınlanmadığından veya kabul edilmediğinden emin olmak
     • Sunduğu içerik yayınlanmış veya sunulan başka içerikle eşleşirse, bu çakışmayı kabul etmek ve alıntı yapmak
     • Gerektiğinde, çalışmasıyla ilgili benzer içeriğe sahip olabilecek herhangi bir çalışma varsa bunun bir kopyasını editöre sunmak
     • Başka kaynaklardan herhangi bir içeriği çoğaltmak ya da kullanmak için izin almak, atıf göstermek
     • Eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmak ve/veya alıntı yapmak
     • Bilimsel içerikte değişiklik yapılmaması koşuluyla, editör tarafından yapılacak değişiklik ve düzeltmeleri önceden kabul etmek
     • Makalede daha önce yayınlanmış alıntı yazı, tablo, resim vb. var ise, makalenin sorumlu yazarı ve yazarlarından, ayrıca ilgili yayın hakkı sahibinden yazılı izin almak, bunu makalede belirtmek
     • Araştırma makalelerinde ölçek kullanımı durumunda ölçek kullanım izinlerini Türkçe uyarlama (geçerlik güvenirlik) yapan yazarlardan almak ve makalede belirtmek
     • İnsan veya hayvan denek içeren tüm çalışmalar için ulusal ve uluslararası yasalara ve yönergelere uygun olmasını sağlamak, gerekli onayların alındığını belirtmek, katılımcı mahremiyetine saygı göstermek
     • Çalışmasına dair ilgili etik kurul onaylarını ve araştırma detaylarını çalışmanın “Gereç ve Yöntem” kısmında belirtmek
     • Değerlendirme süresince ve değerlendirme tamamlandıktan sonra alan editörü ve hakemlerle doğrudan iletişime geçememek, bilgi talebinde bulunmamak.
     • Herhangi bir çıkar çatışması durumunda, makalesiyle ilgili etik bir ihlal tespit ettiğinde veya makale ile ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etme durumunda, bunu editör ve yayıncı ile paylaşmak, hata beyanı, zeyilname, tazminat bildirimi yayınlamak veya gerekli görüldüğü durumlarda çalışmayı geri çekmek

Editörlerin Etik Sorumlulukları
Akdeniz Diş Hekimliği Dergisi editörleri aşağıda yer alan etik sorumlulukları kabul ederler.
     • Dergi yayın politikalarında yer alan kör hakemlik ve değerlendirme süreci politikalarını uygulamak
     • Yazarların cinsiyet, dinî veya politik inançlar, etnik veya coğrafi kökenleri üzerine ayrım yapılmaksızın görevlerini yerine getirirken dengeli, objektif ve adil bir şekilde hareket etmek
     • Dergiye gönderilen çalışmaları içeriğine göre değerlendirmek, hiçbir yazara ayrıcalık göstermemek
     • Olası çıkar çatışmalarını önlemek adına gerekli önlemleri almak ve varsa mevcut beyanları değerlendirmek
     • Sponsorlu çalışmaları veya özel konulardaki çalışmaları diğer çalışmalarla aynı şekilde ele almak
     • Etik ihlali niteliğinde bir şikâyet olması durumunda, derginin politika ve kurallarına bağlı kalarak gerekli işlemleri uygulamak
     • Yazarlara, gelen şikayete cevap vermek için bir fırsat vermek, çalışma kime ait olursa olsun gerekli yaptırımları uygulamaktan kaçınmamak
     • Okuyucuların ve yazarların bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çaba sarf etmek
     • Derginin amaç ve kapsamına uygun olmaması durumunda gelen çalışmayı reddetmek.

Alan Editörlerin Etik Sorumlulukları
Akdeniz Diş Hekimliği Dergisi alan editörleri aşağıda yer alan etik sorumlulukları kabul ederler.
     • Dergiye gönderilen makaleleri kör hakemlik sistemi uyarınca, yazarların (kurumların) isimlerini yazı metninden çıkartarak makalenin konu alanına uygun hakemlere göndermek
     • Kör hakemlik sürecinde hakem bilgilerinin gizliliğini sağlamak ve yazarlara yazının hangi hakemlere gönderildiği ile ilgili bilgi vermemek
     • Değerlendirme sürecinin tarafsız, bilimsel ve nesnel bir şekilde yapılabilmesi için gerekli bilgi ve desteği sağlamak
     • Gönderilen makaleyi, verilen süre içerisinde değerlendirmeyen hakemin yerine, başka bir hakem görevlendirmek

Hakemlerin Etik Sorumlulukları
Akdeniz Diş Hekimliği Dergisi hakemleri aşağıda yer alan etik sorumlulukları kabul ederler.
     • Editörün karar verme sürecine katkıda bulunmak için makaleyi objektif olarak zamanında incelemek ve sadece uzmanlık alanı ile ilgili çalışmaları değerlendirmeyi kabul etmek
     • Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmak.
     • Dinî, siyasi ve ekonomik çıkarlar gözetmeden çalışmayı değerlendirmek
     • Yayınlanacak makalenin kalitesini yükseltmeye yardımcı olacak yönlendirmelerde bulunmak ve çalışmayı titizlikle incelemek
     • Yorumlarını yapıcı ve nazik bir dille yazara iletmek
     • Editör ve yazar tarafından sağlanan bilgilerin gizliliğini korumak, gizlilik ilkesi gereği incelediği çalışmayı değerlendirme sürecinden sonra yok etmek, kör hakemliğe aykırı bir durum varsa editöre bildirmek ve çalışmayı değerlendirmemek
     • Olası çıkar çatışmalarının (mali, kurumsal, işbirlikçi ya da yazarlar arasındaki diğer ilişkiler) farkında olmak ve gerekirse bu yazı için yardımlarını geri çekmek konusunda editörü uyarmak

Sorumluluk Reddi
Dergide yayımlanan makalelerdeki bilgi, fikir ve görüşler Akdeniz Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, editörler, yayın kurulu ve/veya yayıncının görüşlerini değil, yazar(lar)ın görüşlerini yansıtır; editörler, yayın kurulu ve yayıncı bu tür materyaller için herhangi bir sorumluluk veya yükümlülük kabul etmemektedir.

Başlangıç: 2022

Yayın Aralığı: Yılda 3 sayı

Yayıncı: Akdeniz Üniversitesi