Küresel İklim Değişikliğinin Gündelik Yaşama Etkilerini Anlamak

Yıl 2025, Cilt: 11 Sayı: 1, 19 - 42, 22.12.2025

Sinem Kızılaslan

Öz

Günümüz verileriyle Dünya, yaşamın olduğu tek gezegen olarak bilinmektedir. Şimdiki canlı türleriyle Dünya’daki canlılığın devam etmesi mevcut ekolojik dengenin sürdürülebilmesiyle mümkündür. Bu dengenin sağlanmasında hava sıcaklığının yeri büyüktür. Farklı enlemlerde değişen iklim koşullarının etkisiyle canlı varlıkların türleri de değişim göstermektedir. Bitkiler ve hayvanlar farklı iklim koşullarına uyum sağlayan farklı türleriyle yaşamlarını sürdürmekteyken insanoğlu dünyanın hemen hemen her yerinde yaşamını sürdürebilme yetisine sahiptir. İnsanların yaşamlarını sürdürebilme becerileri bulundukları iklim koşullarına uygun olarak; beslenme, giyinme, mimari tarzlarıyla doğrudan ilişkilidir. Yani insanların yaşam tarzlarında hava sıcaklığı temel belirleyicilerdendir. Fakat insanların farklı sıcaklıklarda yaşayabilme yetisinin sınırları nelerdir? Dünyadaki her sıcaklık koşuluna uygun olarak yaşam tarzı belirlemek mümkün müdür? Bu sorular kapsamında dikkat çekilmek istenen konu ise günümüzde birçok çalışmaya konu olan küresel iklim değişikliğidir. Bilim insanları tarafından dünyadaki çevresel kaynakların mevcut şekliyle kullanılmaya devam edilmesi durumunda hava sıcaklığında olması muhtemel artışlardan söz edilmektedir. Bu sıcaklık artışlarının ise insanların halihazırdaki yaşam şartlarını nasıl değiştirebileceği tam olarak anlaşılamamaktadır. Bu bağlamda farklı sıcaklık koşullarında yaşayan insanların bu koşulların etkisiyle değişen yaşam tarzlarını anlamanın konunun uç örnekler üzerinden anlatılmasıyla mümkün olabileceği düşünülmektedir. Çalışma kapsamında dünyadaki en soğuk ve en sıcak yerlerinden Yakutsk, Lut Çölü ve Kuveyt incelenmiştir. Böylece hava sıcaklıklarında yıllar içerisinde meydana gelebilecek olası aşırı yükselme veya düşüşlerde insanların nasıl bir yaşam tarzıyla karşı karşıya kalabilecekleri örneklendirilmiştir. Küresel iklim değişikliğini olası etkileri üzerinden açıklamaya çalışmaktansa konunun mevcut yaşam alanları üzerinden gündelik yaşama etkileri şeklinde ele alınmasıyla toplumda daha üst seviyede bir farkındalık yaratılabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Küresel iklim değişikliği , gündelik yaşam , yakutsk , lut çölü , kuveyt

Understanding the Impacts of Global Climate Change on Daily Life

Öz

With today's data, the Earth is known as the only planet where life exists. The continuation of life on Earth with the existing species is possible by maintaining the existing ecological balance. Air temperature has a great role in maintaining this balance. The types of living beings also change with the effect of changing climatic conditions at different latitudes. While plants and animals continue their lives with different species that adapt to different climatic conditions, human beings have the ability to survive almost everywhere in the world. The ability of people to sustain their lives in accordance with the climatic conditions in which they live is directly related to their nutrition, dressing and architectural styles. In other words, air temperature is one of the main determinants of people's lifestyles. But what are the limits of people's ability to live in different temperatures? Is it possible to determine a lifestyle in accordance with every temperature condition in the world? Is it possible to determine a lifestyle suitable for every temperature condition in the world? The issue that we want to draw attention to within the scope of these questions is global climate change, which is the subject of many studies today. Scientists are talking about possible increases in air temperature if the world's environmental resources continue to be used in their current form. It is not fully understood how these temperature increases may change the current living conditions of people. In this context, it is thought that it is possible to understand the changing lifestyles of people living in different temperature conditions with the effect of these conditions by explaining the subject through extreme examples. Within the scope of the study, Yakutsk, Lut Desert and Kuwait, which are among the coldest and hottest places in the world, were analyzed. Thus, it is exemplified what kind of lifestyles people may face in case of possible extreme increases or decreases in air temperatures that may occur over the years. Rather than trying to explain global climate change through its possible effects, it is thought that a higher level of awareness can be created in society by addressing the issue in terms of its effects on daily life through existing living spaces.

Anahtar Kelimeler

Global climate change , daily life , yakutia , lut desert , kuwait

Kaynakça

• Aksay, C. S., Ketenoğlu, O., ve Kurt, L. (2005). Küresel ısınma ve iklim değişikliği. SÜ Fen Edebiyat Fakültesi Dergisi(25), s. 29-41.
• Alahmad, B., Vicedo-Cabrera, A., Chen, K., Garshick, E., Bernstein, A., Schwartz, J. ve Koutrakis, P. (2022). Climate change and health in Kuwait: temperature and mortality projections under different climatic scenarios.
• Environmental Research Letters, 17(7), s. 1-8.
• BBCnews. (2021). Surviving in Kuwait's 'unbearable' heat- BBC News. https://www.youtube.com/watch?v=UbYCEjbWBFs adresinden alındı
• Caron, D. D. (2009). Chapter I. Climate Change, Sea Level Rise And The Coming Uncertainty In Oceanic
• Boundaries: A Proposal To Avoid Conflict. Maritime Boundary Disputes, Settlement Processes, and the Law of the Sea (s. 1-17).
• Çenet, R. (2021). Dünyanın "En Soğuk" Şehrine Yolculuk: Yakutsk -71°C. https://www.youtube.com/watch?v=YfVx_rA_dJQ&t=140s adresinden alındı
• Çenet, R. (2022). Dünyanın EN SICAK Bölgesine Yolculuk: LUT ÇÖLÜ +70.7°C https://www.youtube.com/watch?v=zV7HEsXnMrU
• Çenet, S. (2021). Dünyanın En Soğuk Şehri Yakutsk Hakkında Anlatmadıklarımız. https://www.youtube.com/watch?v=CGN6E9nGZis adresinden alındı
• Desyatkin, R., Fedorov, A., Desyatkin, A., ve Konstantinov, P. (2015). Air temperature changes and their impact on permafrost ecosystem in eastern Siberia. Thermal Science, 19(2), s. 351-360.
• Duman, Y., Bilgili, A. (2022). Kentlerin iklim değişikliği üzerine etkisi: İklim değişikliği ile mücadelede kentlerin önemi ve başarılı uygulama örnekleri. H., Ateş (Editör), Dirençli Şehirler İçin Vizyoner Yönetim (119-136). Kocaeli Büyükşehir.
• Efe, B. (2023). Küresel iklim değişikliği sorunu ve Paris Anlaşması çerçevesinde uluslarrası iklim değişikliği sözleşmeleri. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası ilişkiler Anabilim Dalı. Goonewardena, K. (2011). Henri Lefebvre. G. Ritzer ve J. Stepnisky (Eds.), The Wiley-Blackwell Companion to Major Social Theorists (s. 44-64). Blackwell Publishing LTD.
• Güngör, S., Polat, A. (2012). Bioklimatik konfor ve bioklimatik bonfora sahip alanların coğrafi bilgi sistemleri yardımıyla tespitinde kullanılan yöntemler üzerine bir araştırma. KSÜ Mühendislik Bil. Der., Özel Sayı. s. 8-12.
• Güngör, S., Cengiz, T. (2006). Artvin ilinin iklim konforuna sahip rekreasyon ve turizm alanları. Kafkas Üniversitesi, Artvin Orman Fakültesi Dergisi.7 (1). s: 69-80.
• Gürçam, S. (2022). İklim krizi ve egemenlik çerçevesinde iklim mağdurları. Journal of International Relations and Political Science Studies – JIRPSS , s. 19-36.
• Houghton, J. (2005). Global Warning. Reports On Ppocess In Physics, s. 1343-1403. http://dx.doi:10.1088/0034-4885/68/6/R02
• İkizer, İ. (2022). Şehirler nasıl daha dirençli hale getirilebilir?: İlkeler ve iyi uygulama örnekleri. H. Ateş (Editör). Dirençli Şehirler İçin Vizyoner Yönetim (189-206). Kocaeli Büyükşehir.
• KiunB. (2022). How a Family with 7 Kids Survive in the Extreme Cold at -50°C. https://www.youtube.com/watch?v=ho-5iyrenfQ adresinden alındı
• Liepert, B. G. (2010). The physical concept of climate forcing. Wiley Interdisciplinary Reviews: Climate Change, 1(6), s. 786-802.
• Lovejoy, S. (2013). What is climate?, EOS, Transactions, Amiraican Geophysical Union. 94(1), s. 1-2. http://dx.doi.org/10.1002/2013EO010001o s. 1-2.
• NationalResearchCouncil. (2001). Climate Change Science. United States of America: National Academy Press. NationalResearchCouncil. (2003). Introduction. Understanding Climate Change Feedbacks (s. 15-21). United states of America: National Academies Press.
• Omar, S. A., & Roy, W. Y. (2010). Biodiversity and climate change in Kuwait. International Journal of Climate Change Strategies and Management, 2(1), s. 68-83.
• O'Shea, M., & Spilling, M. (2010). Kuwait. New York: Marshall Cavendish. Özdemir, A., Güngör, S. (2019). Ecological planning approach for smart cities. E., Levi, Y., Dönmez, B., İlhan (Editörler). Architecture Planning and design research papers. (25-46). Gece akademi.
• Öztürk, K. (2002). Küresel İklim Değişikliği ve Türkiye’ye Olası Etkileri. GÜ Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), s. 47-65.
• ReYOUniverse. (2023). What Did the Ancient Civilization Leave Behind? The Hottest Point On Earth - RYV. 12 09, 2024 tarihinde https://www.youtube.com/watch?v=sF65taLl4dk adresinden alındı
• Riseborough, D., Shiklomanov, N., Etzelmüller, B., Gruber, S., ve Marchenko, S. (2009). Recent Advances in Permafrost Modelling. Wiley InterScience(19), s. 137-156.
• Rotasızseyyah. (2022). Kuveyt Gezim - Yemekler - Divanlar - Yerel Hayat. https://www.youtube.com/watch?v=i6WDS75j2AY adresinden alındı
• Shiklomanov, N., ve Streletskiy, D. A. (2012). Effect of climate change on Sberian infrastructure. Regional Environmental Changes in Siberia and Their Global Consequences (s. 113-128). Springer Science+Business Media Netherlands. http://dx.doi:10.1007/978-94-007-4569-8_1
• Smith, S., O’Neill, H., Isaksen, K., Noetzli, J., ve Romanovsky, V. (2022). The changing termal state of permafrost. Nature Reviews Earth & Environment, 3(1), s. 10-23.
• Solko, M. (2022). Life in Yakutia. https://www.youtube.com /watch?v=1o4EICOs3B4 adresinden alındı
• Southworth, M., (2003). Measuring the livable city. Built environment, 29(4). 343-354.
• Tikhonov, G., ve Vladimirtsev, A. (2019). Climate change İmplications for Siberia. Sperian Research, 1(1). http://dx.doi.org/10.33384/10333/26587270.2019.01.001e
• Tuğaç, Ç. (2022). İklim değişkliği krizi ve şehirler. Çevre, Şehir ve İklim Dergisi, 1(1), s. 38-60.
• Türkeş, M. (2008). Küresel iklim değişikliği nedir? Temel kavramlar, nedenleri, gözlenen ve öngörülen değişiklikler. İklim Değişikliği ve Çevre (1), s. 26-37.
• Uğur, A. (2001). Antroposen: İklim krizi mi yoksa uygarlık krizi mi? Reflektif, 2(3), s. 557-579. http://dx.doi:10.47613/reflektif.2021.46
• Vagabond, V. (2024) Exploring Yakutsk-The Coldest City on Earth. https://www.youtube.com /watch?v=iXOSYPnPneY adresinden alındı
• White, G. (2011). Climate change and migration. Oxford University Press.