El Parmak Arızalarının Maluliyet Hesabında Bilirkişi Yaklaşımlarının Sonuca Etkisi

Yıl 2024, Cilt: 38 Sayı: 3, 236 - 245, 31.12.2024

Ümran Taşçı Büyükşahan , Mehmet Mesut Sönmez

Öz

Amaç: Çalışmamızda maluliyet oranları hesaplanırken bilirkişiler arasında uygulama farklılıklarının olup olmadığı ve varsa sonuca etkisi vurgulanarak bu hesaplamaların standardize edilmesine katkı sağlamak amaçlandı.

Yöntem: Çalışmamızda 20.05.2019 ile 25.06.2021 tarihleri arasında Adli Tıp Üçüncü İhtisas Kurulunda aynı ortopedi uzmanı tarafından yapılan muayenelerde el parmak arızası tespit edilen 160 olgu incelendi. Bu vakalar için doğum tarihi, kaza tarihi, meslek grup numarası, ayrıntılı el muayenesi ve radyolojik inceleme bilgisini içeren formlar düzenlendi. Çalışmamıza gönüllülük esasına göre dâhil olan 3 adli tıp uzmanı aynı yönetmelikleri ve bu verileri kullanarak; birbirlerinden bağımsız olacak şekilde kendi sonuçlarını elde etti. Bu oranlar Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği ve Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik kullanılarak ayrı ayrı hesaplandı.

Bulgular: Yapılan Friedman analizi; hesaplanan meslekte kazanma gücü kaybı oranlarında uzmanlar arası istatistiksel anlamlı bir farklılık olduğunu gösterdi. (Q= 65,55, p<0,001). Yine bu analiz hesaplanan engellilik oranlarında da uzmanlar arası istatiksel anlamlı bir farklılık olduğunu gösterdi. (Q=14,955, p<0,001). Böylece değerlendirmeyi yapan uzmanın hesaplanan maluliyet değeri üzerinde istatiksel anlamlı farklılık yarattığı görülmüş oldu.

Sonuç: Çalışmamızda bulduğumuz farklılıkların sebebi basit matematiksel hatalar olabileceği gibi, formülasyondan kaynaklanan hatalar, takdir kullanımı, tüzüğün farklı yorumlanması ve muayene bulgularının farklı yorumlanması gösterilebilir. Matematiksel hatalar ve formüllendirme aşamasında meydana gelebilen hesaplama hatalarının giderilmesi amacıyla yeni yazılımlar geliştirilebilir ve böylece farklılıkların bir kısmı ortadan kaldırılabilir. MKGKOTİY’nin A cetvelinde yer alan arıza listelerinin yeterince ayrıntılı olmaması nedeniyle takdir uygulanması gerekebilmektedir. Bu nedenle daha objektif bir değerlendirme yapılabilmesi için; arıza listeleri ile tanıların daha ayrıntılı ve yeterli hale getirilecek şekilde revize edilerek ankiloz gibi genel tabirler yerine EHA gibi motor fonksiyon kaybına dayalı bir liste oluşturulması ve yine de gerekli durumlarda takdir kullanılacak ise takdir kullanımının standardize edilmesi faydalı olacaktır. Yönetmeliklerin ve muayene bulgularının farklı yorumlanmasından kaynaklanan hataların önüne geçebilmek için bilirkişiler için hizmet içi eğitimler, seminerler ve bu konuda yapılacak çalışmaların sonuçları paylaşılarak ortak bir kanaat geliştirilmesine katkı sağlanacağı kanaatindeyiz.

Anahtar Kelimeler

bilirkişi, el parmak, engellilik, maluliyet, takdir kullanımı, üst ekstremite

Etik Beyan

Bu çalışmayı "EL PARMAK ARIZALARINDA ÇALIŞMA GÜCÜ VE MESLEKTE KAZANMA GÜCÜ KAYBI ORANI TESPİT İŞLEMLERİ YÖNETMELİĞİ İLE ERİŞKİNLER İÇİN ENGELLİLİK DEĞERLENDİRMESİ HAKKINDA YÖNETMELİĞİN KARŞILAŞTIRILMASI" isimli 2022 tarihli kendi tezimden ürettik. Bu tezin kendi çalışmam olduğunu, tezin planlamasından yazımına kadar bütün safhalarda etik dışı davranışımın olmadığını, bu tezdeki bütün bilgileri akademik ve etik kurallar içinde elde ettiğimi, bu tezde çalışmayla elde edilmeyen bütün bilgi ve yorumlara kaynak gösterdiğimi ve bu kaynakları da kaynaklar listesine aldığımı, yine bu tezin çalışılması ve yazımı sırasında patent ve telif haklarını ihlal edici bir davranışımın olmadığını beyan ederim. Dr. Ümran TAŞÇI BÜYÜKŞAHAN

Teşekkür

Çalışma izni ve katkılarından dolayı Adli Tıp Kurumu Başkanlığı'na teşekkür ederiz.

The Impact of Expert Approaches on the Outcome of Disability Assessment for Finger Injuries

Öz

Objective: In our study, we aimed to highlight whether there are differences in the application of disability rates among experts and, if so, their impact on the outcome to contribute to the standardization of these calculations.

Method: In our study, 160 cases of finger injuries identified by the same orthopedic specialist during examinations conducted at The Council of Forensic Medicine 3rd Forensic Expertise Board between May 20, 2019, and June 25, 2021, were examined. For each case, we prepared forms that included the birth date, accident date, occupational group number, detailed hand examination, and radiological examination information.Three forensic medicine specialists who participated voluntarily in the study used the same regulations and data to determine their results independently. The disability rates for these cases were calculated separately using "Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği" and "Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik”.

Results: The performed Friedman analysis indicated a statistically significant difference among the experts in the calculated loss of earning capacity rates (Q = 65.55, p < 0.001). Similarly, this analysis showed a statistically significant difference among the experts in the calculated disability rates (Q = 14.955, p < 0.001). Thus, it was observed that the expert conducting the assessment caused a statistically significant variation in the calculated disability value.

Conclusion: The differences observed in our study may be due to simple mathematical errors, formulation errors, discretionary decisions, interpretations of regulations, and interpretations of examination findings. Developing new software by aiming to stop the differences caused by mathematical errors and calculation mistakes during the formulation phase could help eliminate some differences. The insufficiency of the fault lists in Chart A of the MGGKOTİY may necessitate the use of discretion. Therefore, to enable a more objective assessment, it would be beneficial to revise the fault lists and diagnoses to make them more detailed and adequate, creating a list based on motor function loss, such as ROM, instead of general terms like ankylosis. If discretion is still necessary, standardizing its use would also be advantageous. We believe in-service training, seminars, and sharing of research results with experts could contribute to developing a common consensus to prevent errors arising from different interpretations of regulations and examination findings.

Anahtar Kelimeler

expert, finger injury, disability, impairment, discretion, upper extremity

Kaynakça

• Hilal A, Akgündüz E, Kaya K, Yılmaz K, Çekin N. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalına Gelen Maluliyet Raporlarının Retrospektif Olarak Değerlendirilmesi. The Bulletin of Medicine. 2017; 22(3): p.189-193.
• Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği. T.C. Resmi Gazete. 2008 Oct;(27021).
• Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirilmesi Hakkında Yönetmelik. T.C. Resmi Gazete. 2019 Feb 20;(30692).
• Birgen N, Okudan M, İnancı M, Oktay M. İş Kazasına Bağlı Olgularda Maluliyet Oranı Hesaplanması Adli Tıp Açısından Değerlendirilmesi. The Bulletin of Medicine. 1999; 4(3): p. 101-8.
• Cantürk G, Eşiyok B, Yaşar H, Doğan B, Hancı H. Evaluation of Occupational Injury Cases in the Department of Forensic Medicine, Ankara University Medical faculty Between 1993-2003. Erciyes Medical Journal. 2006 Jan(28).
• Kaya A, Meral O, Erdoğan N, Aktaş E. Maluliyet Raporlarının Düzenlenmesi Anabilim Dalımıza Başvuran Olgu Özellikleriyle. The Bulletin of Medicine. 2015; 20(3): p.144-151.
• Gürbüz V.. 2013-2016 Yılları Arasında Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Adli Anabilim Dalı Tarafından Düzenlenen Maluliyet Raporlarının Değerlendirilmesi, Ülkemizdeki ve Dünya Çapındaki Kıyaslamaları. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakultesi; 2017.
• Özbay M. İş Kazalarında Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespitinde Ülkemiz İle Diğer Ülkelerde Kullanılan Baremlerin Karşılaştırılması. Uzmanlık Tezi. İstanbul: Adli Tıp Kurumu; 2004.
• Ak H. Duyulardan Veya Organlardan Birinin İşlevinin Sürekli Zayıflaması ya da Yitirilmesi Yönünden Değerlendirilen Üst Ekstremite Ortopedik Arazlarının Maluliyet Ve Özürlülük Açısından İrdelenmesi. Uzmanlık Tezi. İstanbul: Adli Tıp Kurumu; 2012.
• Umut S, Okudan M. Features of disability cases in forensic medicineç. 7th National Days of Forensic Medicine Congress Book. 1993 November;: p. 47-50.
• Yıldırım S. Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı İçin Gönderilen Olguların Değerlendirilmesi ve Engellilik Listesi İle Karşılştırılması. Uzmanlık tezi. Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi; 2017.
• Eroğlu İ. 2015-2016 Yılları Arasında Adli Tıp Anabilim Dalında “Çalışma Gücü Ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği Cetvelleri” Kullanılarak Düzenlenmiş “İş Gücü Kaybı (Maluliyet)” Konulu Rapor Sonuçlarının “Özürlülük Ölçü tü, Sın. Uzmanlık Tezi. Isparta: Adli Tıp Kurumu; 2017.
• Budak EM. Kalça Eklemi ve Çevresini İlgilendiren Travmatik Kırıklarda Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Ornı Tespit İşlemleri Yönetmeliği ile Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmeliğin Karşılaştırılması. Uzmanlık Tezi. İstanbul: Adli Tıp Kurumu; 2021.
• Akgül M. İş Kazalarında Maluliyet Tayininde Ortaya Çıkan Bilirkişi Değerlendirme Farklılıklarının Araştırılması. Uzmanlık Tezi. İstanbul: Adli Tıp Kurumu; 2015.
• Garbioğlu A. Adli Tıp Genel Kurulunda Karara Bağlanan Maluliyet Dosyalarında Tespit Edilen Çelişki ve Yaklaşım Farklılıklarının Değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi. İstanbul: Adli Tıp Kurumu; 2018.
• Gitmiş G. Adli Tıp Genel Kurulu ve 3. Adli Tıp İhtisas Kurulundan Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Hakkında Görüş İstenilen Olguların Değerlendirilmesi. Uzmanlık tezi. İstanbul: Adli Tıp Kurumu; 2015.
• Reyhan U. Çalışma Gücü Kaybı Oranı Hakkında Karar Verilen Olguların Kurumlar Arası Karşılaştırılması. Uzmanlık tezi. İstanbul: Adli tıp Kurumu; 2015.
• Seyhan ÖF. Kafa Travması VakalarındaMeslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Hakkında Verilen Kararların Kurumlar Arası Karşılaştırılması. Uzmanlık Tezi. İstanbul: Adli Tıp Kurumu; 2015
• Kadı MR, Kadı G, Balcı Y, Göçeoğlu ÜÜ. Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranları ile Takdir Oranlarının Değerlendirilmesi: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Olguları. Adli Tıp Bülteni. 2018; 23(2): p. 77-88.
• Çeltek M. Mesleki Kusur Değerlendirilmesi Yapılan Olgularda Meslekte Kazanma Gücü Kaybı ve Geçici İş Göremezlik (İyileşme) Sürelerinin Değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi. İstanbul: Adli tıp Kurumu; 2017.