Kayseri ve Çevresindeki Bir Grup Bireyin Diş Hekimliği Radyolojisi Farkındalığı

Yıl 2013, Cilt: 7 Sayı: 1, 1381 - 1390, 01.04.2013

Emin Murat Canger Emre Köse Büşra Ekinci

Öz

Bu çalışmanın amacı, Erciyes Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’ne başvuran bir grup bireyin radyasyon farkındalığını saptamak, radyasyondan korunma konusunda bilgi düzeyini belirlemekti. Rastgele seçilen 1206 bireye 17 soruluk bir anket uygulandı. 1022 kişi %86,1 diş hekimlerinin çok sık film istediğini, 842 kişi %75 filmlerin radyasyon yaydığını, 425 kişi de %37,2 film çektirmenin zararlı olduğunu düşünmekteydi. 1088 kişi %91,3 diş tedavisinde röntgen alınmasının zararlı olmadığını, 1096 kişi %91,5 ise diş tedavisinde gerekliliğine inandığını belirtti. Hamile kadınların röntgen çektirmesinin zararlı olduğuna 1083 kişi %92 , film çekilirken koruyucu kıyafetler giyilmesi gerektiğine 750 kişi %64,1 , bunların koruyucu olduğuna da 609 kişi %53,7 inanmaktaydı. 417 kişi %38,1 çok diş filmi çektirmenin dişleri zayıflattığına inandığını, 874 kişi de %73,9 doğal kaynaklardan radyasyon alındığını bildiğini ifade etti. Katılımcıların büyük çoğunluğunun diş hekimine düzenli olarak gitmediği, radyasyon konusundaki farkındalıklarının radyasyonun zararları gibi bazı konularda yeterli düzeyde olduğu, diğer konularda ise yetersiz olduğu ve artırılması gerektiği sonucuna varılmıştır

Anahtar Kelimeler

Radyasyon, farkındalık, radyasyondan korunma, radyasyon etkileri

Dental Radiology Awareness of a Group of Individuals from Kayseri and its Environment

Öz

The aim of this study was to determine the dental radiation awareness, and knowledge of radiation protection among a group of individuals who attended the Erciyes University Faculty of Dentistry. The questionnaire consisted of 17 questions, applied to randomly selected 1206 individuals. While 1022 individuals 86.1% believed that dentists were prescribing too many radiograms, the number of the individuals who believed that radiograms were emitting radiation were 842 75% , and the number of the individuals who believed that it was dangerous to obtain radiograms were 425 37.2% . 1096 individuals 91.5% stated that radiography was necessary during dental therapy. The number of the individuals who knew that radiography can be harmful during pregnancy was 1083 92% . While 750 individuals %64.1 , believed that protective equipment might be used during radiography, the number of the individuals who believed the protective nature of those equipment was 609 %53.7 . 417 individuals 38.1% indicated their belief on the fact that obtaining many dental films weakened teeth structures. Additionally 874 individuals %73.9 stated that radiation was absorbed from natural sources. The majority of the contributors were not visiting dentists routinely, and while the awareness of them was adequate on some aspects, it was not satisfactory on some others

Anahtar Kelimeler

Radiation, awareness, radiation protection, radiation effects

Kaynakça

• Praveen BN, Shubhasini AR, Bhanushree R, Sum- sum PS, Sushma CN. Radiation in dental practice: Awareness, protection and recommendations. J Contemp Dent Pract. 2013;14:143-8.
• Harorlı A, Akgül M, Dağistan S. Diş Hekimliği Radyolojisi. 1. baskı. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları; 2006. s.74-81.
• Güden M, Ulutin C, Pak Y. Noniyonizan elektro- manyetik alanların biyolojik etkileri. Turkiye Klinik- leri J Med Sci. 2001;21:441-4.
• Frederiksen NL. Health Physics. White SC, Pha- roah MJ editors. Oral Radiology Principles and Interpretation. 5th ed. Missouri: Mosby; 2004. p.47-51.
• White SC, Mallya SM. Update on the biological effects of ionizing radiation, relative dose factors and radiation hygiene. Aust Dent J. 2012;57:2-8.
• Bozbıyık A, Özdemir Ç, Hancı İH. Radyasyon yaralanmaları ve korunma yöntemleri. STED. 2002;11:272-4.
• American Dental Association Council on Scien- tific Affairs. The use of dental radiographs: Up- date and recommendations. J Am Dent Assoc. 2006;137:1304-12.
• Güden E, Öksüzkaya A, Balcı E, Tuna R, Borlu A, Çetinkara K. Radyoloji çalışanlarının radyasyon güvenliğine ilişkin bilgi, tutum ve davranışı. Sağlık- ta Performans ve Kalite Dergisi. 2012;3:29-45.
• Martínez Beneyto Y, Alcaráz Baños M, Pérez Lajarín L, Rushton VE. Clinical justification of dental radiology in adult patients: A review of the literatu- re. Med Oral Patol Oral Cir Bucal. 2007;12:244- 51.
• Anissi HD, Geibel MA. Intraoral radiology in ge- neral dental practices-a comparison of digital and film-based X-ray systems with regard to radiation protection and dose reduction. Fortschr Röntgenstr. 2014;186:762-7.
• Miller ME, Davis ML, McClean CR, Davis JG, Smith BL, Humphries JR. Radiation exposure and associated risks to operating-room personnel du- ring use of fluoroscopic guidance for selected ort- hopaedic surgical procedures. J Bone Joint Surg Am. 1983;65:1-4.
• Vural F, Fil Ş, Çiftçi S, Dura AA, Yıldırım F, Patan R. Ameliyathanelerde radyasyon güvenliği; çalı- şan personelin bilgi, tutum ve davranışları. Balıke- sir Sağlık Bil Derg. 2012;1:131-6.
• Razi T, Bazvand L, Ghojazadeh M. Diagnos- tic dental radiation risk during pregnancy: Aware- ness among general dentists in Tabriz. J Dent Res Dent Clin Dent Prospects. 2011;5:67-70.
• Hall EJ, Giaccia AJ. Effects of radiation on the emb- ryo and fetus. Radiobiology for the radiologist. 6th ed. Philadelphia: Lippincott; 2006. p.168-180.
• Ceylaner Bıçakçı B. Radyasyonun fetus üzerine et- kileri. Türk Onkoloji Dergisi 2009;24:185-90.
• Karjodkar FR. Textbook of Dental and Maxillofaci- al Radiology. 2nd ed. New Delhi: Jaypee Brothers (P), Ltd.; 2009. p.61-4.
• Yucel A, Karakas E, Bulbul E, Kocar I, Duman B, Onur A. Knowledge about ionizing radiation and radiation protection among patients awaiting ra- diological examinations: A cross-sectional survey. Med J Kocatepe. 2009;10:25-31.
• Lee CI, Haims AH, Monico EP, Brink JA, Forman HP. Diagnostic CT scans: Assessment of patient, physi- cian, and radiologist awareness of radiation dose and possible risks. Radiology. 2004;231:393-8.
• Sin HK, Wong CS, Huang B, Yiu KL, Wong WL, Chu YC. Assessing local patients’ knowled- ge and awareness of radiation dose and risks as- sociated with medical imaging: A questionnaire study. J Med Imaging Radiat Oncol. 2013;57:38- 44.