Di̇ş Heki̇mli̇ği̇ Öğrenci̇leri̇ni̇n Kanıta Dayalı Tıp Konusunda Farkındalığı

Yıl 2025, Cilt: 14 Sayı: 3, 189 - 196, 29.09.2025

Kubilay Barış , Meltem Hendek , Ebru Olgun

https://doi.org/10.54617/adoklinikbilimler.1665851

Öz

Amaç : Bu çalışmanın amacı, diş hekimliği öğrencilerinin bilimsel veri tabanlarını kullanma, eleştirel değerlendirme ve araştırma faaliyetleriyle ilgili deneyimleri de dahil olmak üzere kanıta dayalı tıp (KDT) konusundaki farkındalıklarını, bilgilerini ve davranışlarını değerlendirmektir.
Gereç ve Yöntemler : Bu ankete 3., 4. ve 5. sınıfta okuyan toplam 274 diş hekimliği öğrencisi katılmıştır. Veriler Google Forms aracılığıyla dağıtılan bir anket aracılığıyla toplanmıştır. Anket demografik verileri ve KDT’ye yönelik bilgi/tutumları kapsamaktadır. İstatistiksel analizler, p < 0.05 anlamlılık eşiği ile Ki-kare, Fisher'in kesin testleri ve eğilim analizini içermektedir.
Bulgular : Öğrencilerin %56,6'sı KDT'yi duymuş olsa da, sadece %4,7'si resmi KDT eğitimi almıştır. Önemli bir oran (%62,8) KDT hakkında daha fazla bilgi edinme isteğini dile getirmiştir. Literatür taramasının nasıl yapılacağını bilen öğrencilerin oranı %32,5'tir ve sadece %20,8'i daha önce bir literatür taraması yapmıştır. Meta-analiz, katılımcıların %20,8'i tarafından en yüksek kanıt düzeyi olarak doğru şekilde tanımlanmıştır. Sınıf düzeyinde önemli eğilimler gözlenmiştir: yüksek sınıf öğrencileri sistematik derlemeleri, uzman görüşlerini ve ders kitaplarını daha fazla kullanırken, ders notlarına güven azalmıştır (p < 0.001). PubMed farkındalığı sınıf seviyesiyle birlikte azalırken (p < 0.001), Medline ve ULAKBİM kullanımı artmıştır. Yüksek sınıflardaki öğrencilerin araştırma ve eleştirel değerlendirme faaliyetlerine katılımı da anlamlı derecede yüksektir (p < 0.05).
Sonuç : Diş hekimliği öğrencileri arasında KDT farkındalığı ve anlayışı, özellikle daha önceki akademik yıllarda sınırlıdır. Yapılandırılmış KDT eğitiminin diş hekimliği müfredatına dahil edilmesi, öğrencilerin yüksek kaliteli bilimsel kanıtlarla etkileşim kurma becerilerini geliştirebilir, güvenilir veri tabanlarının kullanımını teşvik edebilir ve gelecekteki uygulamalarında daha iyi klinik karar vermeyi destekleyebilir.

Anahtar Kelimeler

diş hekimliği öğrencileri , farkındalık , kanıta dayalı tıp , veritabanı

Awareness of Dental Students About Evidence-Based Medicine

Öz

Aim: This study aimed to evaluate dental students' awareness, knowledge, and behaviors regarding evidence-based medicine (EBM), including their use of scientific databases and experience with critical appraisal and research activities.
Material and Methods: A total of 274 dentistry students in their 3rd, 4th and 5th years participated in this survey. Data were collected via a questionnaire distributed through Google Forms. The questionnaire covered demographic data and knowledge/attitudes toward EBM. Statistical analyses included Chi-square, Fisher’s exact tests, and trend analysis, with a significance threshold of p < 0.05.
Results: While 56.6% of students had heard of EBM, only 4.7% had received formal EBM training. A significant proportion (62.8%) expressed a desire to learn more about EBM. The rate of students knowing how to conduct a literature review was 32.5%, and only 20.8% had previously performed one. Meta-analysis was correctly identified as the highest level of evidence by 20.8% of participants. Significant grade-level trends were observed: higher-grade students showed increased use of systematic reviews, expert opinions, and textbooks, while reliance on lecture notes decreased (p < 0.001). PubMed awareness decreased with grade level (p < 0.001), while Medline and ULAKBIM usage increased. Students in higher grades also showed significantly higher participation in research and critical appraisal activities (p < 0.05).
Conclusion: Awareness and understanding of EBM among dental students are limited, particularly in earlier academic years. Incorporating structured EBM training into the dental curriculum may improve students' ability to engage with high-quality scientific evidence, promote the use of reliable databases, and support better clinical decision-making in their future practice.

Anahtar Kelimeler

dental students , awareness , evidence-based medicine , database

Kaynakça

• 1. Montori VM, Guyatt GH. Progress in evidence-based medicine. JAMA 15;300:1814–6.
• 2. Sackett DL, Rosenberg WMC, Gray JAM, Haynes RB, Richardson WS. Evidence based medicine: what it is and what it isn’t. BMJ 13;312:71-2.
• 3. Yilmaz FO, Koç EM, Çil VD, Kahveci R. Evidence-based medicine and health technology assessments. Fam Pract Palliat Care 2017;2:17–22.
• 4. Miles A, Polychronis A, Grey JE. The evidence-based health care debate. Where are we now? J Eval Clin Pract 2006;12:239– 47.
• 5. Buetow S, Upshur R, Miles A, Loughlin M. Taking stock of evidence-based medicine: opportunities for its continuing evolution. J Eval Clin Pract 2006;12:399–404.
• 6. Borry P, Schotsmans P, Dierickx K. Evidence-based medicine and its role in ethical decision-making. J Eval Clin Pract 2006;12:306–11.
• 7. Abdulwadud O, Azazh A, Mekasha A, Heye TB, Nigatu B, Debebe F, et al. Cochrane, evidence-based medicine and associated factors: A cross-sectional study of the experiences and knowledge of Ethiopian specialists in training. Afr J Emerg Med 2019;9:70–6.
• 8. Arslan M, Arslan EK, Küçükerdem HS, Çakır M, Koç EM, Sözmen MK, et al. Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Kanıta Dayalı Tıp Farkındalık Düzeyleri. Turk J Fam Pract 2022;26:131–7.
• 9. Kishore M, Panat SR, Aggarwal A, Agarwal N, Upadhyay N, Alok A. Evidence based dental care: integrating clinical expertise with systematic research. J Clin Diagn Res 2014;8:259-62.
• 10. Iqbal A, Glenny AM. General dental practitioners’ knowledge of and attitudes towards evidence based practice. Br Dent J 2002;193:587–91.
• 11. McGlone P, Watt R, Sheiham A. Evidence-based dentistry: an overview of the challenges in changing professional practice. Br Dent J 2001;190:636–9.
• 12. Merijohn GK, Bader JD, Frantsve-Hawley J, Aravamudhan K. Clinical decision support chairside tools for evidence-based dental practice. J Evid Based Dent Pract 2008;8:119–32.
• 13. Sutherland SE. Evidence-based dentistry: Part IV. Research design and levels of evidence. J Can Dent Assoc 2001;67:375–8.
• 14. Bader J, Ismail A, Clarkson J. Evidence-based dentistry and the dental research community. J Dent Res 1999;78:1480–3.
• 15. Yusof ZYM, Han LJ, San PP, Ramli AS. Evidence-based practice among a group of Malaysian dental practitioners. J Dent Educ 2008;72:1333–42.
• 16. Saygılı M, Kaya S, Sonğur C, Özer Ö. Aile hekimlerinin kanıta dayalı tıp uygulamalarını kullanım durumları ve bilgi arama davranışları. SDU J H Sci 2013;4:104–10.
• 17. Ghahremanfard F, Nassaji M, Mirmohammadkhani M, Tanha A, Mosavi M, Ghaemi A, et al. Knowledge and attitude toward evidence-based medicine among medical students in Semnan, Iran. J Evid Based Med 2014;7:32–7.
• 18. Abeysena C, Jayawardana P, Wickremasinghe R, Wickramasinghe U. Evidence-based medicine knowledge, attitudes, and practices among doctors in Sri Lanka. J Evid Based Med 2010;3:83-7.
• 19. Ulvenes LV, Aasland O, Nylenna M, Kristiansen IS. Norwegian physicians’ knowledge of and opinions about evidence-based medicine: cross-sectional study. PLoS One 2009;4:e7828.
• 20. Ahmadi-Abhari S, Soltani A, Hosseinpanah F. Knowledge and attitudes of trainee physicians regarding evidence-based medicine: a questionnaire survey in Tehran, Iran. J Eval Clin Pract 2008;14:775–9.
• 21. Nieminen P, Uma E, Pal S, Laitala ML, Lappalainen OP, Varghese E. Information retrieval and awareness about evidencebased dentistry among dental undergraduate students—a comparative study between students from Malaysia and Finland. Dent J (Basel) 2020;8:103.
• 22. Barzkar F, Baradaran HR, Koohpayehzadeh J. Knowledge, attitudes and practice of physicians toward evidence-basedmedicine: a systematic review. J Evid Based Med 2018;11:246– 51.
• 23. Al-Kubaisi NJ, Al-Dahnaim LA, Salama RE. Knowledge, attitudes and practices of primary health care physicians towards evidence-based medicine in Doha, Qatar. East Mediterr Heal J 2010;16:1189-97.
• 24. Novak K, Mirić D, Jurin A, Vukojević K, Aljinović J, Čarić A, et al. Awareness and use of evidence-based medicine databases and Cochrane Library among physicians in Croatia. Croat Med J 2010;51:157–64.
• 25. Mat Yudin Z, Ali K, Wan Ahmad WMA, Ahmad A, Khamis MF, Brian Graville Monteiro N ‘Aliya, et al. Self-perceived preparedness of undergraduate dental students in dental public universities in Malaysia: A national study. Eur J Dent Educ 2020;24:163–8.
• 26. Eldermire ERB, Fricke S, Alpi KM, Davies E, Kepsel AC, Norton HF. Information seeking and evaluation: a multi-institutional survey of veterinary students. J Med Libr Assoc 2019;107:515-26.
• 27. Gupta M, Bhambal A, Saxena S, Sharva V, Bansal V, Thakur B. Awareness, attitude and barriers towards evidence based dental practice amongst practicing dentists of Bhopal City. J Clin Diagn Res 2015;9:49-54
• 28. Rajagopalachari U, Puranik M, Rajput S. Knowledge, attitude, and practices toward evidence-based dentistry among dentists of Bengaluru city. J Indian Assoc Public Heal Dent 2017;15:239-43.