Giresun’daki Fındık Fabrikalarının Etkinlik Analizi: Malmquist - TFV Endeksi Uygulaması
Yıl 2014,
, 76 - 88, 01.06.2014
Hatice Doğan
Yetkin Bulut
Öz
Bu çalışmanın amacı 2006–2012 dönemi için Giresun’daki fındık fabrikalarının performanslarını incelemektir. Belirlenen dönemler için her bir fabrikanın Toplam Faktör Verimliliğindeki değişim, Malmquist- Toplam Faktör Verimliliği Endeksi yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre 2006–2012 yılları arasında fabrikaların toplam faktör verimliliğinde azalma olduğu görülmüştür. Bu azalış hem teknik etkinlikteki değişimden hem de teknolojik değişimden kaynaklandığı tespit edilmiştir
Kaynakça
- Aktan, H.E. ve Tosun Ö.,(2010), “SSK hastanelerinin Sağlık Bakanlığı'na devrinin hastane verimlilikleri üzerindeki etkileri”, Tisk Akedemijavascript:__doLinkPostBack('','ss%7E%7EJN %22TİSK AKADEMİ%22%7C%7Csl%7E%7Erl','');, 5(10), 112-129.
- Ar, İ.M., Baki, B. (2009), “ Çaykur’ a Bağlı Fabrikaların Etkinliklerinin Ölçülmesi “, İktisat İşletme ve Finans, 24(284), 3-18.
- Arcelus, F. J., and Arozena, P., (1999), “Measuring Sectoral Productivity Across Time and Across Countries”, European Journal of Operational Research, 119, 254-266.
- Avcı, M. A ve Kaya, A (2008), “Geçiş Ekonomileri ve Türk Tarım Sektöründe Etkinlik ve Toplam Faktör Verimliliği Analizi (1992- 2004)”, Ege Akademik Bakış, 8(2), 843-860.
- Banker, Rajiv D., Charnes, A., and Cooper, W.W. (1984), “Some Models for Estimating Technical and Scale Inefficiencies in Data Envelopment Analysis”, Management Science, 30 (9), 1078- 1092.
- Boussofiance, A., Dyson, R., and Rhodes, E.(1991), “Applied Data Envelopment Analysis”, European Journal of Operational Research, 2(6), 1-15.
- Bozdağ, Emre G., (2007), Şeker Sanayinde İktisadi Etkinlik: Avrupa Birliği-Türkiye Karşılaştırılması, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Candemir, M ve Deliktaş, E. (2006), “TİGEM işletmelerinde Teknik Etkinlik, Ölçek Etkinliği, Teknik İlerleme, Etkinlikteki Değişme ve Verimlilik Analizi: 1999- 2003”, Ankara, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü (Yayın No: 141).
- Candemir, M., Özcan, M., Güneş, M., Deliktaş, E., (2011), “Technical Efficiency and Total Factor Productivity Growth in The Hazelnut Agricultural Sales Cooperatives Unions in Turkey”, Mathematical and Computational Applications, 16(1), 66-67.
- Chen, Y.A. (2003), “ Non-Radical Malmquist Productivity Index With an Illustrative To Chinese Major Industries”, International Journal of Production Economics. 83(1), 27-35.
- Charnes, A., Cooper and Rhodes, W. (1978), “ Measuring the Efficiency of Decision Making Units.” European Journal of Operational Research, 2, 429-444.
- Cingi, S. ve Tarım, A.,(2000), “Türk Banka Sisteminde Performans Ölçümü DEA- Malmquist TFP Endeksi Uygulaması”, Türkiye Bankalar Birliliği Araştırma Tebliğleri serisi, 2000-01.
- Coelli, T.J. and Rao, D.S.P. (2003), “Total Factor Productivity Growth in Agriculture: A Malmquist Index Analysis of 93 Countries, 1980-2000”, Agricultural Economics, 32, 115–134.
- Çakır, S., (2011). “ Kamu Şeker Fabrikalarında Etkinlik Ölçümü: Bir VZA ve Malmquist TFV Uygulaması”, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- Dağ, S., (2011), “Türkiye’deki Katılım ve Mevduat Bankalarının etkinlikleri”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- Deliktaş, E. (2002), “Türkiye özel sektör imalat sanayinde etkinlik ve Toplam Faktör verimliliği analizi”, ODTU Dergisi, 3(4), 247-284.
- Demirci, S. (2001), “Şeker Fabrikalarının Performans Analizi ve Toplam Faktör Verimliliklerinin Ölçümü: DEA ve Malmquist Indeks Yaklaşımı”, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Ankara, 67.
- Demirci, S., (2003), “Şeker Kanunundaki Değişiklikle Olası Etkilerin Ekonomik Analizi”, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü Yayınları. Ankara, 102.
- Dinçer, S.E., (2008), “2005-2006 döneminde IMKB uygulaması”, Marmara Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 25(2), 824-846.
- Donthu, N., Hershberger, E. K., and Osmonbekov, T. (2005), “Benchmarking Marketing Productivity Using Data Envelopment Analysis”, Journal of Business Research. 58(11), 1474-1482.
- Fare, R., Grosskopf, S., Norris, M., and Zhang, Z. (1994), “Productivity Growth, Technical Progress, and Efficiency Change in Industrialized Countries”, The American Economic Review, 84 (1), 66-83.
- Guan J.C., Yam R.C.M., Mok, C.K., and Ma, N. (2006), “ A Study of the Relationship Between Competitiveness and Technological Innovation Capability Based on DEA Models”, Europen Journal of Operational Research. 170(3), 971-986.
- Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü 2012 Yılı Fındık Raporu,2013, http://koop.gtb.gov.tr/data/51f7a45f487c8e14b4454603/2012%20Y%C4%B1l%C4%B1%20F %C4%B1nd%C4%B1k%20Raporu.pdf [10. 05. 2014].
- Işik, I. Ve Hassan, M.K., (2003), “Financial disruption and bank productivity. The 1994 experience of Turkish banks”, The Quarterly Review of Economics and Finance, 43, 291-320.
- Kayalı C., A.,(2007), “Türkiye’de faaliyet gösteren sigorta şirketlerinin 2000-2006 dönemindeki etkinlik analizi”, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F., 14(2), 103-115.
- Kesbiç, C.Y., Tokatlıoğlu, İ., ve Ürüt, S., (2004), “Rekabet gücü göstergeleri; Türk sanayi için VZA- Malmquist TFV Endeksi uygulaması”, İktisat İşletme ve Finans dergisi, 19(220), 63-75.
- Kılıç, O., Ceyhan, V., Alkan, I., (2009), “Determinants of Economic Efficiency: a Case Study of Hazelnut (Corylus avellana) Farms in Samsun Province, Turkey”, New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 37, 263-270.
- Kula, V., Kandemir, T. ve Özdemir, L.,(2009), “IMKB’ ye Koteli Çimento şirketleri üzerine bir araştırma”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F., 11(17), 187-202.
- Kutlar, A., Bakırcı, F. ve Yüksel, F., (2010), “Endeksle Etkinlik Ölçümü:Belediyeler Üzerine Bir Uygulama”, Bilgi Dergisi, 12(1), 20.
- Küçükşimşek, M., (2004), “1999-2003 döneminde Türkiye'deki ortaöğretim kurumlarının ÖSS'deki etkinliklerinin DEA-Malmquist TFP endeksi ile incelenmesi”, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- Lorcu, F., (2010), “Malmquist Toplam Faktör Verimlilik Endeksi: Türk Otomotiv Sanayi Uygulaması”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 39 (2), 276-289.
- Mollavelioğlu, M. Ş., (2009), “Sürdürülebilir Tarımın Ölçümü ve Türkiye açısından Değerlendirilmesi”, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
- Öncü, S. ve Aktaş, R., (2007), “Yeniden Yapılandırma Döneminde Türk Bankacılık Sektöründe Verimlilik Değişimi”, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F., 14(1), 247-266.
- Özok, U., (2006), “Türkiye’deki İllerin Tarım Etkinliklerinin İncelenmesi: Bir VZA ve Malmquist TFV uygulaması”, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- Perçin, S. ve Ustasüleyman, T., (2007), “ Tekstil ve Gıda sektöründe Etkinlik ölçümü: VZA- Malmquist TFV Endeksi uygulaması”, İktisat İşletme ve Finans, 22(250), 154-171.
- Raheman, A., Qayyum, A., and Afza, T., (2009), “Efficiency Dynamics of Sugar Industry in Pakistan", Pakistan Development Review, 48 (4), 921-938.
- Sevim, C., (2006), “Avrupa Birliğine Uyum Sürecinde Türk Tarımının Yapısı, Tarım Politikaları ve etkinlik karşılaştırması”, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- Sülkü, N.S., (2011), “Performansa Dayalı Ek Ödeme Sisteminin Kamu Hastanelerinin Verimliliği Üzerine Etkileri”, Maliye Dergisi, 160, 242-268.
- Şahin, İ., (2009), “Sağlık Bakanlığı’na Devredilen SSK Hastanelerinin Teknik Etkinliği ve Toplam Faktör Verimliliği Analizi”, İktisat işletme ve Finans dergisi, 24(283), 9-40.
- Tarım, A. (2001), “Veri Zarflama Analizi: Matematiksel Programlama Tabanlı Göreli Etkinlik Ölçümü Yaklaşımı”, T.C. Sayıştay Başkanlığı Yayınları, No:15, Ankara.
- TÜİK, (2011), http://www.tuik.gov.tr. [15.04.2014]
- Zaim, O., ve Taşkın, F, (1997), “The Comparative Performance of the Public Enterprise Sector in Turkey: A Malmquist Productivity Index Approach”, Journal of Comparative Economics, 25(2), 129-157.