Üretim Süreçleri ve Atık Bakımından Ayakkabı Sektörünün Çevreye Etkisi ve Geri Dönüşüm Uygulamaları

Yıl 2021, , 52 - 61, 29.12.2021

Havva Meryem Imre

https://doi.org/10.30803/adusobed.949528

Öz

Yeni endüstri çağında bir ürünün yaşam döngüsü çevresel bir sorun olarak ele alınmaktadır. Ayakkabı gibi farklı parçaların birleşmesi ile oluşan ürünlerin çevreye etkileri, kullanılan malzemelerin özelliklerine göre değişmektedir. Ayakkabının üretim aşamasında ve kullanımından sonra oluşan atığının bertaraf edilmesi ve üretim süreçlerinin iyileştirilmesi çalışmalarının hızlandırılması gerekmektedir. Ayakkabının yeniden kullanımı, geri dönüşüm faaliyetleri ile birlikte biyolojik parçalanabilen malzemelerin geliştirilmesi önem oluşturmaktadır. Yaşam döngüsünü tamamlamış olan ayakkabının atık olarak çevreye vereceği zararı üretim aşamasında kontrol edebilmek, sürdürülebilir malzemeler ve geri dönüşüm uygulamaları ayakkabı endüstrisi için önemli bir konudur.
Bu çalışmada ayakkabı üretimi sırasında ve kullanım sonrasında oluşan atık malzemelerinin özellikleri, çevre üzerindeki olumsuz etkiler araştırılmış ve bilgiler bir araya getirilerek, geri dönüşüm çalışmalarından örnekler verilmiştir. Yöntem olarak literatür araştırması ve basılı kaynak taraması yapılarak ayakkabı üretim süreçlerinin, malzemelerinin ve atıkların iyileştirmesi konusunda çalışmalar ve örneklerden bazıları incelenmiştir. Araştırmanın ayakkabı endüstrisinin üretiminde kullanılan malzemelerin çevreye verdiği zarar, iyileştirme ve geri dönüşüm çalışmaları hakkında farkındalık yaratabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ayakkabı, Atık, Çevresel sorun, Geri Dönüşüm

Kaynakça

• Referans1- BURNLEY, S.(2001). The Impact of the European Landfill Directive on Waste Management in the United Kingdom, Resources, Conservation and Recycling, 32: 349-358.
• Referans2- CHEESEMAN, K.(2002).Waste Minimisation:a Practical Guide.2.Edition,Chadwick House Group. London. Ltd.ISBN.1904306047
• Referans3-COMMISSION DECISION.( 2002)./32/ec of 18 March 2002 on establishing revised ecological criteria for the award of the community eco-label to footwear and amending Decision 1999/179/EC.OJL.77/50.https://lex.europe.eu/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2002:077:0050:0056:EN:PDF
• Referans4-DIX,J.P. (2001).Chemical Developments Leading to Cleaner Production. Basf, World Leather, February-March. Germany.
• Referans5-DOWNING, A.L.(1981). Industrial Waste Water Treatment Course Notes, Delft. Holland.
• Referans6-HARVEY, A.(1982). Footwear Materials and Process Technology, Lasra Productions, New Zeland.
• Referans7-. Kalkınma Planı. (2001). Deri Ve Deri Mamulleri Sanayi Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Devlet Planlama Teşkilatı, Ankara.
• Referans8-MCDONOUGH, W.and BRAUNGART,M. (2002).Remaking the way we make things: Cradle to cradle, North Point Press, New York.
• Referans9-NIRAGU,J.D. and NIEBOER,E.(1998). Chromium in The Natural and Human Environments, Wiley.Interscience Publication. Canada.ISBN:978-0-471-85643-6.
• Referans10-READ, A. D. (1999). A Weekly Doorstep Recycling Collection, I had no Idea We Could Overcoming the Local Barriers to Participation. Resources, Conservation and Recycling, 26, 217 -249.
• Referans11-SAYAR, Ş. ( 2012). Sakarya İli Entegre Atık Yönetimi ve Ambalaj Atıklarının Geri Dönüşümü. Sakarya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Sakarya.
• Referans12-SREERAM, K.and RAMASAMI,T.(2003). Sustaining Tanning Process through Conservation Recovery and Better (PDF) End of Lifemanagement of shoes and the role of biogederble materials. https://www.researchgate.net/publicition/229015996 (Erişim Tarihi:23.03.2021).
• Referans13-THANIKAIVELAN, P. RAO, R. R. and NAIR, U. B. RAMASAMI,T.(2004).Progress And Recent Trends İn Biotechnological Methods For Leather Processing.
• Referans14-TOPBAŞ, M.T,BROHI,A.R,ve KARAMAN,M.R.(1998). Çevre Kirliliği,T.C. Çevre Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Referans15-SALUSTRI,F.A.(2005).Using Pattern Languages in Design Engineering, International Conference on Engineering Design, ICED O5 Melbourne, August 15-18.
• Referans16-SAMEER,M. (2020).Environmental Impact of Shoe Manufacturing Process, November DOI: 10.13140/RG.2.2.31678.72002 (PDF) (researchgate.net)