E-Ticaret Şirketlerinin Uluslararasılaşma Süreci: Örnek İşletme İncelemesi

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 1, 95 - 117, 25.04.2017

Hilal Sadet Çiftci , Cemalettin Aktepe

https://doi.org/10.30803/adusobed.290896

Öz

Günümüz dünyasında neredeyse tüm beşeri faaliyetler
artık ulusal sınırları aşıp uluslararası zeminde kendine yer bulabilmektedir. Bu
faaliyetler kimi zaman birkaç pazara açılma şeklinde, küresel bir ölçekte gerçekleşmektedir.
Bazı işletmeler faaliyetlerini birkaç farklı pazarda gerçekleştirirken,
bazıları kurulduktan kısa bir süre sonra küresel boyutta faaliyet
göstermektedirler.  Bu çalışmada
öncelikli olarak genel anlamda ulusal sınırlar dışında faaliyet göstermek
olarak nitelendirilen uluslararasılaşma süreci ve süreci betimleyen modeller
incelenmiştir. Ardından her geçen gün şaşırtıcı şekilde büyüyen e-ticaret bağlamında
e-ticaret şirketlerinin uluslararasılaşma süreci incelenmiştir. Nitel araştırma
yöntemleri içinde gösterilen vaka analizi -incelemesi şeklinde yapılan bu
çalışmada bir e-ticaret şirketinin faaliyetleri ve uluslararasılaşma süreci
bazı ülkeler (Ürdün, Kosova ve İran pazarı) örnek alınmak suretiyle ele
alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Uluslararasılaşma, Uluslararası pazarlar, Elektronik ticaret.Uluslararasılaşma

Kaynakça

• Abalkhanov A., (2003). Uluslararası pazarlara giriş stratejileri ve bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Akat, Ö. (2001). Uluslararası pazarlama karması ve yönetimi, (3. Baskı). Bursa: Ekin.
• Akat, Ö. (2009). Uluslararası pazarlama karması ve yönetimi, (Gözden Geçirilmiş 7. Baskı). Bursa:Ekin.
• Akgöz, S. S. (2011). E-dış ticaret işlemleri yönetimi, (2. Baskı). Ankara: Beta.
• Aktan, C.C. & Şen, H. (2001). Globalleşme ve Türkiye, Mercek Dergisi, (21), 104-112.
• Aktepe, C. (2004). Türkiye’de gerçekleşmiş doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının eklektik paradigma çerçevesinde incelenmesi. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Allen, E. & Fjermestad, J. (2001). E-commerce marketing strategies: an integrated framework and case analysis. Logistics Information Management, 14(1), 14 – 23.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı (6. Baskı). Sakarya: Sakarya.
• Albaum G., Strandskov, J. & Duerr, E. (2002). International marketing and export management, (Fourth Edition). Financial Times Prentice Hall.
• Albaum, J. G. & Strandskov, E. D. (1998), International marketing and export management, Addison-Wesley.
• Altıntaş, M. H. & Özdemir, E. (2006). İhracat işletmelerinin uluslararasılaşması: Türkiye’de faaliyet gösteren Kobi’lere yönelik bir araştırma, 14 Nisan 2015 tarihinde https://earsiv.anadolu.edu.tr/xmlui/handle/11421/436sayfasından erişilmiştir.
• Andersen, O. (1993), On the Internationalization process of firms: A critical analysis, Journal of International Business Studies, 24(2), 209-230
• Arslan,M. (2015), Global Pazarlama Ders Notları. 17 Eylül 2015 tarihinde http://birecik.harran.edu.tr/ders_notlari/global_pazarlama.pdfadresinden alınmıştır.
• Ateşoğlu, İ. (1997). Uluslararası pazarlara giriş yöntemi olarak franchising sistemi ve turyap örneği. Yüksek Lisans Tezi,Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Isparta.
• Balevi, E.(2004). İnternet. Ankara: Seçkin.
• Bayar, F. (2000). Küreselleşme kavramı ve küreselleşme sürecinde Türkiye. Ekonomik Sorunlar Dergisi, (32), 25-34.
• Bennett, R. (1997). Wxport Marketing and the internet: Experiences of web site use and perceptions of export barriers among UK Business, International Marketing Review, 14(5).
• Bradley, F. (2002). Uluslararası pazarlama stratejisi, financial times orentice hall, (Çeviren: İçlem ER). İstanbul: Bilim Teknik.
• Calof, J., & Beamish, D. W. (1995). Adopting to foreign markets: Explaining internationalization, International Business Review, 4(2), 117.
• Canpolat, Ö. (2001). E-Ticaret ve Türkiye’deki gelişmeler, Ankara: Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Hukuk Müşavirliği.
• Cateora, P.R. (1987). International marketing, (Sixth Editon). USA: Richard D. Irwin Inc.,
• Cateora, P.R. (1993). International marketing, (Sixth Editon). USA: Richard D. Irwin Inc.,.
• Cateora, P. R. & Graham, L. J. (2002). International marketing, (Eleventh Edition) McGraw-Hill Companies, Inc.
• Cengiz, E., Gegez, A. E., Pirtini, S. & Tığlı, M. (2007). Uluslararası pazarlara giriş stratejileri. İstanbul: Beta.
• Coviello, N. & McAuley, A. (1999). Internanionalisation and the Smaller Firm: A Review of Contemporary empirical research, Management International Review, 39(3).
• Çakırer, M.A. (2013). Elektronik ticaret, Bursa: Ekin.
• Çavuşgil, S. T., Knight, G. & Üner, M. (2011). Türkiye’de küresel doğan işletmeler, Ankara: Detay, 9- 100.
• Çavuşgil, S. T., Knight, G. A. & Riesenberger, J. R. (2008), International business - strategy, management, and the new realities, New Jersey: Pearson Prentice Hall. 120.
• Çavuşgil, S. T. (1994). A quiet revolution in Australian exporters”, Marketing News, 28(11), 18.
• Çavusgil, S.T. & Thorelli Hans, B. (1990).International Marketing Strategy, Oxford: Third Edition, Pergamon
• Dal, V. & Özbek, A. (2006). Avrupa Birliği ve Türk hazır giyim sanayiindeki e-ticaret uygulamalarının karşılaştırılmalı olarak incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 5(18).
• Damanpour, F. &Damanpour, J.A. (2001). E-business e-commerce evolution: perspective and strategy. Managerial Finance,27(7), 16 – 33.
• Dey, I. (1993). Qualitative Data Analysis: A User-Friendly Guide for Social Scientists. London: Routledge.
• Dolanbay, C. (2000). Elektronik ticaret stratejiler ve yöntemler, Ankara: Meteksan.
• Douglasand, S. P. & Craig, C. S. (1995). Global Marketing Strategy, (International Editions). Singapore: McGraw-hill, Inc.
• Dunning, J.H. (1993). Multinational Enterprises and the Global Economy. Workingham, UK:Addison-Wesley.
• Durukan, T. (2005), Küresel pazarlama - küreselleşme ve çok uluslu işletmecilik, Ankara: Nobel.
• Ecer, H.F.,& Canıtez, M. (2011), Uluslararası pazarlama teori ve uygulamalar, (2. Baskı). Ankara: Gazi.
• Engin, E. (2005). İşletmelerin uluslararası rekabet stratejileri cv uygulamalı bir araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Ekin, N., (1998). Bilgi sisteminde elektronik ticaret, İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayın (61).
• Ekström, M. & Persson, C. (1999). The internationalization process of e-commerce companies a case study on bokus, boxman, dressmart & letsbuyit. Masters Thesis, Graduate Business School, School of Economics and Commercial Law Göteborg University International Management.
• Engin, E., (2005), İşletmelerin uluslararası rekabet stratejileri ve uygulamalı bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Erbaşlar, G. ve Dokur Ş.(2012). Elektronik ticaret e-ticaret: Genel bilgiler hukuksal düzenlemeler belge düzeni ve muhasebe işlemleri, (Geliştirilmiş 2. Baskı) Ankara: Nobel.
• Erem, T. (1992l). Export performance in a developing economy: Same implications for global success, World Business Congress, Carada: Halifex-Nova Scotia.
• Eren, E. (2003). Yönetim ve Organizasyon. İstanbul: Beta.
• Erkutlu, H. & Eryiğit, S. (2001). Uluslararasılaşma süreci. Gazi İİBF Dergisi, 3, 14-164.
• Ersoy, Z. (1999). Elektronik ticaret ve ticaret noktaları. Ankara: İgeme.
• Farina İ.A., Gegez, E., Ekmekçi, A.K. & Er, İ. (2013). Küresel Pazarlama, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Franeois, S. (2012), Challenges for ınternationalization models: The case of e-commerce ventures' ınformal internationalization, Master Of Science In Management Studies At The Massachusetts Institute Of Technology, Paris.
• Grosse, R. & Kujawa, D. (1995). International Business, RichardIrwin Inc., p.485.
• Görkey A., Küçük, S. (2001). Elektronik ticaret. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Grochal-Brejdak, M. & Szymura-Tyc, M. (2013). Internatıonalızation process of e-commerce enterprises– prerequısites, barriers and basic modes. University of economics in katowice, Journal of Economic& Management,13, 40-55.
• Güçlü, İ. (2013), İşletmelerin uluslararasılaşma sürecinde ihracat stratejileri ve bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Güllü, K. (2008) .Uluslararasılaşmanın dinamikleri: Uluslararası pazarlar ve perakendeci işletmelerin uluslararası pazarlama etkinlikleri.Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 119-140.
• Halis, B. (2012). Tüketimin değişen yüzü: Elektronik ticaret uygulamaları ve sosyal paylaşım ağlarının rolü. Halis, Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 1(4).
• Hess, J. M. & Cateore, P. (1966). International marketing, Homewood:Illinois, Richard D.Irwin Inc.
• Hollensen, S. (2001). Global marketing a market-responsive approach, (Second Edition), Prentice Hall.
• Holmlund, M. & Kock S. (1998). Relationships and the ınternationalisation of finnish smal and medium-sized companies. International Small Business Journal 16(4), 46-63.
• Joel R. E. & Barry, B. (1987). Marketing, (Third Edition). New York: MacMillan.
• Johanson J., Wiedersheim-Paul, F. (1975). The internationalization of the firm- four swedish cases, The Journal Of Management Studies, 12(3), 305-322.
• Johanson, J.& Vahlne, J., (1977). The internationalization process of the firm- a model of knowledge development and increasing foreign market comitments, Journal Of International Business Studies, 8(3), 23-32.
• Johanson, J., & Vahlne, J. (1990). The mechanism of internationalisation. International Marketing Review, 7(4) 11-24.
• Johansson, J. K. (2000). Global marketing foreign entry, locak marketting & Global managament, (Second Edition). Irwin McGraw-Hill, Inc.
• Kahler, R. (1983). International marketing (Fifth Edition). Cincinnati: South Western.
• Karafakıoğlu, M. (2012). Uluslararası pazarlama yönetimi teori, uygulama ve örnek olaylar, İstanbul: Beta.
• Karafakioğlu, M., (1990). Uluslararası pazarlama yönetimi: Teori uygulama ve örnek olaylar, İstanbul: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi.
• Kazak, N.(2001). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Keegan, W. J. & Green, M. C. (2003). Global marketing, (Third Edition).New York: Prentice Hall.
• Keegan, W. J. (1999). Global maketing managament, (Sixth Edition). New York:Prentice Hall, Inc.
• Keegan, W. J. (1989). Global marketing management, Englewood Cliffs.
• Kırçova, İ. (2002). İnternette pazarlama, (2. Bası.) İstanbul: Beta.
• Kiennan, B. (2002). İşletmeler için çözümler elektronik ticaret, (Çev. Kaan Öztürk, Okan Cem Çırakoğlu, Serdar Özkaya). Ankara, Arkadaş.
• Kotler, P., Armstrong, G., Saunders J. ve Wong, V. (2001). Principles of Marketing, (3th European Edition). İngiltere: Prentice Hall.
• Kotobe, M. & Helsen, K. (1998). Global marketing management, John Wiley and Sons Inc.
• Leech, N. L., Onwuegbuzie, A. J. (2007). An array of qualitative data analysis tools: A call for data analysis triangulation. School Psychology Quarterly, 22, 557-584.
• Lewis, K. & Housdenn, M. (1998). An introduction to international marketing a guide to going global, First Published, London: Kogan.
• Luo, Y., Zhao, J.H. & Du, J. (2005). The internationalization speed of e-commerce companies: an empirical analysis.International Marketing Review, 22(6), 693 – 709
• Maxwell, J. A. (1996). Qualitative Research Design: An Interactive Approach. California: SAGE.
• Marangoz, M. (2014). İnternette pazarlama, İstanbul: Beta.
• Miles, M. B., Huberman, A. M. (1984). Qualitative data analysis: A source book of new methods. London: SAGE.
• Mucuk, İ. (1994). Pazarlama ilkeleri, İstanbul: Der.
• Mucuk, İ.(2012), Pazarlama ilkeleri. 19. Basım, İstanbul:Türkmen.
• Mutlu, E.C., (1999). Uluslararası işletmecilik. İstanbul: Beta.
• Noonan, C., (1999). The CIM handbook of export marketing a practical guide to opening and expanding markets overseas, Oxford: Butterworth Heinemann.
• Olsson, F. (2014). E-commerce Internationalization Driving Forces Behind Internationalization and Country Selection for Scandinavian Fashion E-tailers. Bachelor Thesis in Business Administration, Jönköping International Business School, Jönköping University, Sweden.
• Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018). 11 Kasım 2016 tarihinde http://www.kalkinma.gov.tr/Pages/KalkinmaPlanlari.aspx sayfasından erişilmiştir.
• Oviatt, B. M. & Mcdougall, P. P. (1994). Toward a theory of international new ventures. Journal of International Business Studies,25(1), 45-64).
• Özalp, İ. (1996). Çokuluslu işletmelerin yönetimi. Eskişehir: Birlik.
• Özalp, İ., (1998). Uluslararası yaklaşım. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Özbay, S. & Akyazı, S. (2004). Elektronik ticaret e-ticaret, Ankara: Detay.
• Özel, H.A. (2013). E-ticaret ve Türkiye’nin bilgi toplumundaki yeri, Akademik Bakış Dergisi, (38),1-17.
• Palmatier, R. W. (1995). Business marketting. Cincinnati.
• Pelton, L. E. Srtutton, D., Lumpkin, J. R. (1997). Marketing channels: A relationship management approach, Times Mirror.
• Prasad, V. K., Ramamurthy K. & Naidu, G. M., (2001). The influence of ınternet marketing integration on marketing competencies and export performance, Journal of International Marketing, 9(4).
• Rayport, J.F. & Sviokla, J.J. (1994), ”Managing in the marketspace”, Harvard Business Review, November, pp. 141-50).
• Roselnbloom, B., Larsen, T. & Mehta, R., (1997). Global marketing channels and the standardization controversy. Journal of Global Marketing, 11(1).
• Samiee, S., (1998). Exporting and the internet: A Conceptual Perspective, International Marketing Review, 15(5).
• Sırma, İ. (2002). Elektronik ticaret stratejileri, İstanbul Üniversitesi, Aksan Bülteni.
• Swend, H. (2001). Global marketing, (Second Edition). Financial Times, Prentice Hall.
• Tağraf, H., (2002). Küreselleşme süreci ve çokuluslu işletmelerin küreselleşme sürecine etkisi.Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi,3(2), 33-47.
• Tek, Ö. A. (2000). Pazarlama ilkeleri. (8. Basım). İstanbul: Beta.
• Tek, Ö. B. (1999). Pazarlama ilkeleri, global yönetimsel yaklaşım Türkiye uygulamaları, İstanbul: Beta.
• The Economist Intelligence Unit (2010), Digital Economy Rankings Beyond E-Readiness A Report From The Economist .
• Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi.
• Üner, M & Kalyoncuoğlu, S. (2010). Küresel doğan işletme kavramı ve işletmelerin küresel doğmasına etki eden kurucu/Üst düzey yönetici özellikleri üzerine karşılaştırmalı bir araştırma, Gazi İİBF Dergisi, 12(3), 5.
• Walcott, H. F. (1994). Transforming Qualitative Data: Description, Analysis and Interpretation. London: SAGE.
• Walsh, L. S. (1988). International marketing. London: Pitman.
• Wymbs, C. (2000). How e-commerce is transforming and internationalizing service industries. Journal of Services Marketing, 14(6), 463 – 477.
• Yeşil, S. (2010). Küreselleşme ve işletmelerin küreselleşme süreçleri: karşılaşılan fırsatlar ve tehditler, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(6), 22-72.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H.(2003). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin
• Yin, R.K.(2002). Case study research (design and methods). California: SAGE.
• Yükçü, S. ve Gönen, S. (2009). Türkiye’de elektronik ticaretin muhasebeleştirilmesine ilişkin uygulama önerileri. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(2).
• Yükselen, C. (2003). Pazarlama ilkeleri-yönetim. Ankara: Detay.
• Yükseli, H.İ. (1995). Global pazarlama ve firmalar. İstanbul.
• Zerenler, M. (2013). Dijital iş yaşamı: Tüm boyutlarıyla elektronik ticaret. Ankara: Gazi.