Kentsel Yenileme Sürecinde Kentsel Tasarımın Önemi: Aydın-Söke Örneği

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 1, 226 - 261, 27.04.2018

Özkan Adilhan , Levent Ünverdi

https://doi.org/10.30803/adusobed.390396

Cited By: 3

Öz

Ülkemizin şehircilik konusunda
fazla bir gelişim gösteremediği ve sürecin istenen şekilde yönetilemediği,
farklı çevrelerce kabul edilen bir gerçektir. 3194 Sayılı İmar Kanunu ve bu
kanuna bağlı ilgili yönetmeliklerin kentlerin mekânsal değişim ve dönüşümünde
sınırlı sayılabilecek bir etkide bulunması, farklı araçların sürece dâhil
edilmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır. Bu araçların en temelinde ve
merkezinde ise kentsel tasarım kavramı yer almaktadır. Bu çalışmada, ülkemizde
yıllardır süregelen ve hala devam eden çarpık kentleşme sorununun, kentsel yenileme
kavramı özelinde değerlendirilerek, yenilemenin kentsel tasarım ile birlikte
kurgulanması gerekliliği üzerinde durulmuştur. Kentsel tasarım kavramının,
planlama süreci içerisinde, etkin bir araç olarak kullanılması ve süreci
yönlendirmeye yönelik katkı sağlaması yönünde Söke Belediyesi’nce yapılan
çalışmalar örnek olarak seçilmiştir. Söke Belediyesi’nce yapılan çalışmalarda
mevcut sorunların onaylı alt ölçek plan kararları ile çözümünün mümkün
olamayacağı ve klasik planlama anlayışıyla parsel ölçeğinde plan tadilatları
ile de çözülemeyeceği fark edilerek, kentsel tasarım ölçeğinden başlayıp
kentsel yenileme esaslı imar planlarının elde edilmesi stratejisi ve yarışma
yönteminin benimsenmiş olması Söke’nin örnek çalışma alanı olarak seçilmesini
nedenlemiştir. Bu kapsamda Söke Belediyesi’nce yapılan çalışmalar özelinde,
kentsel yenileme, kentsel tasarım ve planlama sürecinin nasıl yönetildiği
açıklanmış ve bu süreçte ortaya çıkan sorunlarla birlikte çözüm yollarının
neler olabileceği hususunda öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Söke, kentsel yenileme, kentsel tasarım

The Role Of Urban Design in Urban Renewal Processes; Case of Söke/Aydın

Öz

It is a fact accepted
by different circles that our country could not make much progress in the
subject of urbanization and that the process could not be managed much in a
desired manner. Limited effect of our existing laws and regulations, especially
the Construction Law numbered 3194 and the related regulations, on the spatial
change and transformation has revealed the necessity for including different
tools in the process.  However, the urban
design concept takes the most fundamental and central place among these
tools.  Departing from evaluation of the
long-established and still ongoing-irregular urbanization which have strong
links with the urban renewal processes in our country, this study dwells upon
the necessity to adopt urban renewal strategies in urban design,  The works carried out by the Municipality of
Söke have been selected as a unique case where urban design concepts are used
as effective tools in the planning process and contribute for directing and
managing the entire process.  In works of
Söke Municipality, considering that solving the social and technical
infrastructure and environmental problems must be evaluated primarily together
with the existing structural problems and that plan amendments on parcel scale
cannot be of any remedy in planning decisions, the main strategy has been to
obtain urban renewal-based development plans ranging from urban design scale to
upper scales and the method in this strategy is through competition. In this
respect, case of Söke appears unique in terms of strategy and method both.  In line with this, specific to the works
carried out by the Municipality of Söke, the ways of how urban renewal, urban design,
and the related planning processes are managed has been explained and the concluding
suggestions address to not only on the problems occurred in this process, but
also possible ways of alternative solutions.

Anahtar Kelimeler

Söke, urban renewal, urban design

Kaynakça

• ANDERSEN H. S. (1999). Housing Rehabilitation and Urban Renewal in Europe: A Cross-National Analysis of Problems and Policies, in the Housing Renewal In Europe, eds: Andersen H. S. And Leather P., The Policy Press, Great Britain, 241-277.AUBÖCK, M. (1996). Open Spaces: The City, Planbox Edition, Wien.ATALIK G. ve diğ. (1985). Şehircilik. İstanbul: İTÜ MatbaasıGÜNAY, B.(1999).Urban design is a public policy. ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları, Ankara.HASOL D.(1998). Ansiklopedik mimarlık sözlüğü. İstanbul: Yem Yayınları.KELEŞ, R. (1980). Kent bilim terimleri sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları.SÖKE BELEDİYESİ. (2017). İmar planlamasına esas kentsel yenileme-dönüşüm eksenli Söke kent merkezi ile Söke Çayı çevresi kentsel tasarım projesi raporu. Fen İşleri Müdürlüğü, Söke. SÖKE BELEDİYESİ FEN İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ. (2017). Söke ilçesi kent merkezi ve çevresi 1. etap uygulama imar planı revizyonu. Fen İşleri Müdürlüğü, Söke.