Reflection To The Village From Turkish Educatıon and Its Practice From First Years of Turkish Rebuplic to Transtion of Multypolitical Party (A Study on Registiration of Erbeyli Primary School Between 1933-1953)

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 1, 52 - 64, 05.08.2019

Menderes Akdağ

Öz

This new formation determines to a new nation. The
education system was the key for the nation building. Turkish Republic educated
its first own generation during The Ataturk era. Turkey inherited human source
from The Ottaman Empire. Therefore the first generation of Turkish Republic
lived those older generation for a period. Time is needed to transfer Republican
ideals to the further generation. A considerable spurt of educational
investments was witnessed during The Ataturk era. Following his death, these
improvements had become weakened. II. War Of The World brought many problems.
These problems affected the education system. After World War, the multipolitical
party system started. This progress is completed when the government changes in
the selection of 1950.  These periods
remain traces in terms of education. If education is described as the building
of identity and human, we can easily follow Turkish education system if its
aims reach its goal or not from educational practice in the countryside. The
countryside feels educational problems deeply. To understand this, it is
necessary to look at the practice of the countryside education system. We can
also follow social and political separation from it. Between the years of
1933-1953, we see that there are serious breaking points. In this article, we
try to read this period from the registration of the Erbeyli Primary
School.During this period, we see rate of students who dropped out the school
are so high and girls are getting married with boys at young ages, the
curriculum is changed. Finally, the aims of education in the light of the
countryside are not actualized. . As a method in our study, we made a
literature review.  Then, we examined
Erbeyli Primary School Student Registries. we made statistics about it. We studied oral history with some people who were
students in the related years. We tried to reinforce the data through newspaper
scans. A similar study as ours has not been done yet. Therefore, our study will provide important
contributions in name of Turkish education and history of education.

Anahtar Kelimeler

Education, Turkish Education System, Erbeyli, Primary Education, History of Education

Cumhuriyet’in İlk Yıllarından Çok Partili Yaşama Geçiş Sürecine Türk Eğitimi ve Eğitim Uygulamalarının Bir Köye Yansıması(Erbeyli İlkokulu Öğrenci Kütüklerinin İncelenmesi 1933-1953)

Öz

Milli Mücadele sonrası milli egemenliğe dayalı, laik, bir
ulus devlet var edilmeye çalışılmıştır.  Yeni bir devlet olgusu yeni bir millet inşasını
zorunlu kılmıştır. Bu inşanın anahtarı eğitim olmuştur. Türkiye Cumhuriyeti,
Atatürk’ün sağlığında kendine ait ilk kuşağını yaptığı büyük inkılapların ışığında
yetiştirmiştir. Türkiye, Osmanlı’dan bir insan mirası devralmıştır. İlk
Cumhuriyet nesli, bu kuşakla birlikte belli bir süre aynı dönemi paylaşmıştır.
Cumhuriyet’in nesilden nesile aktarılacak bir değer olarak benimsenmesinde zamana
ihtiyaç duyulmuştur. Atatürk’ün ölümüyle eğitim yatırımları ve anlayışı zayıflamıştır.
II. Dünya Savaşı’nın getirdiği sorunlar Türk Eğitim Sistemi’ni etkilemiştir.
Savaş sonrası çok partili siyasi sisteme geçilmiştir. Süreç 1950 seçimlerinde
iktidarın el değişmesiyle tamamlanmıştır. Söz konusu dönemler, eğitimde kendine
mahsus izler bırakmıştır. Eğitim, bir insan ve kimlik inşası olarak
tanımlanırsa Türk eğitimin amaçlarının ne denli yakalandığını taşradaki eğitim
uygulamalarından takip edebiliriz. Eğitim sorunlarını taşra derinden hisseder
ve yaşar. Bunu anlamak için eğitimin taşra uygulamalarına bakmak gereklidir.
Yine Türkiye’deki siyasi ve sosyal ayrışmaları buradan takip etmek mümkündür.
1933-1953 arası ciddi kırılmaları içinde barındırır.  Makalemizde bu dönemi Erbeyli Köy İlkokulu
öğrenci kütüklerinden yola çıkarak yeniden okumaya çalıştık. Süreçte, okulu
terk oranının yüksek olduğunu, kızların erken yaşta evlendirildiğini,
müfredatın değiştiğini gördük. Eğitim amaçlarının taşra bağlamında büyük ölçüde
gerçekleştirilemediğine şahit olduk. Çalışmamızda yöntem olarak öncelikle
literatür taraması yaptık. Ardından Erbeyli İlkokulu Öğrenci Kütüklerini
inceledik. Buradaki verileri istatistiğe döktük. İlgili dönemde öğrencilik
yapmış kimi kişilerle sözlü tarih çalışması yaptık. Gazete taramalarıyla verileri
pekiştirmeye çalıştık. Araştırmamıza benzer bir çalışma henüz yapılmamıştır.
Onun için Türk eğitimi ve eğitim tarihi adına çalışmamız önemli katkılar
sunacaktır diyebiliriz. 

Anahtar Kelimeler

Eğitim Türk Eğitim Sistemi, Erbeyli, İlkokul Eğitimi, Eğitim Tarihi

Kaynakça

• Arşiv Kaynakları: -Erbeyli İlkokulu Öğrenci Kütükleri 1 ve 2 Numaralı Defterler-CHP Aydın İl Kongresi (3.12.1948) İlçe Kongrelerinden Gelen Dileklerin Özeti- Cumhuriyetin 15.Yılında Aydın, CHP Basımevi, Aydın,-İlk Mektep Müfredat Programı, Devlet Matbaası, İstanbul, 1930.
• Gazeteler: -Anadolu-Demokrat İzmir
• Basılı: -Alsan, Zeki M, ‘Mustafa’nın Romanı-Memleket Çocuğu(1889-1907 Aydın ve İzmir Hatıraları)’ Vadi Yayınları, 2002. -Armaoğlu, Fahir, ’20. yüzyıl Siyasi Tarihi cilt 1-2’ Alkım Yayınları, İstanbul, 2002.-Arıkan, Zeki(Editör) Tariş Tarihi, 1993.-Aybars, Ergün, ‘Atatürkçülük ve Modernleşme’ İzmir, 2000.-Aydın İl Yıllığı, (1973).-Başaran İbrahim. E. ‘Eğitime Giriş’ 6.Baskı, Ankara, 1987.- Başgöz İlhan-Howard E. Wilson, ‘Türkiye Cumhuriyeti’nde Eğitim ve Atatürk’ Dost Yay. Ankara, 1968.-Dinç, Sait. Cumhuriyet Döneminde Yapılan Milli Eğitim Şuraları ve Alınan Kararların Uygulamaları(1923-1960), Hacettepe Üv. Ankara, 1999.-Eroğlu, Hamza, ‘Türk İnkılap Tarihi’ Ankara, 1990.-Feroz Ahmad, ‘Modern Türkiye’nin Oluşumu’ Kaynak Yayınları, İstanbul, 1999 .-Gök,Fatma(editör) ‘75 Yılda Eğitim’ İş Bankası-Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 1999.-Gülöksüz, Yiğit(Genel Koordinatör), ‘Liseli Gençlerin Gözüyle Cumhuriyetimiz-Yerel Tarih Yarışması’ Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayını, İstanbul, 1999.-Gürkan,Emrah, ‘80. yılında Cumhuriyet-Ne kadar Muasırlaşabildik’ Güncel Yayınları, İstanbul, 2003. -Kartekin Enver, Devrim Tarihi ve Türkiye Cumhuriyeti Rejimi, Sinan Yayınları, İstanbul, 1973.-‘İzmir Liseler Arası tarih Yarışması’ İzmir B. Şehir B. Kent Kitaplığı Yayınları, İzmir, 2003.-Özakın, Gülsün, İlk ve Ortaöğretim Ders Kitaplarında Laiklik(1929-1960), YTL, İstanbul. 2004.-Özbey, Emre ‘Aydın Lisesi’ YTL, Aydın, 2009.-Öztürk, Adil Adnan. ‘Türkiye’de Modern Eğitimin Gelişimi ve Aydın İli’ Aydın, 1999.-Sakaoğlu, Necdet, ‘Osmanlı’dan Günümüze Eğitim Tarihi’ Bilgi Üniv. Yay. İstanbul, 2003.- Şengör A, ‘Hasan Ali Yücel ve Türk Aydınlanması’ TÜBİTAK Yayınları 2. Baskı, Ankara, 2003.
• Sözlü Kaynak: Emine CeritNecati ÖzçöllüNecmettin Aydın.Meral Özçöllü