Evaluation of Aging Process in the Scope of Psychological Perspective of Viktor Frankl ABSTRACT

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 1, 1 - 16, 05.08.2019

Uğur Keskin

Öz

Psychiatrist Viktor Frankl did not assume a specific
goal of providing scientific and systematic contributions to the field of old
age. However, in his scientific studies, he made significant contributions
directly or indirectly to the field of aging and showed an original point of
view. This paper aims to explain and evaluate Frankl's perspective on the aging
process in a holistic way. This need for holiness is due to the fact that
Frankl's view of aging is scattered in his published works. Therefore, this
article was mainly conducted on Frankl's primary source works. A qualitative
study was carried out through the content review, and the discussions and
evaluations were predicted to provide theoretical contributions. As a result of
the examinations; The findings of old-age subjects were reached in terms of
past plunge, meaning-seeking orientation, freedom of attitude determination,
optimistic look to the past, transfer of the experiences to permanence, and
responsibilities undertaken. As a result, Frankl's point of view on the
subjects based on the individual-time relationship such as retirement,
unemployment and leisure time syndrome has been put forward to the attention of
the reader.

Yaşlılık Sürecinin Viktor Frankl’ın Psikolojik Bakış Açısı Kapsamında Değerlendirilmesi

Öz

Psikiyatr Viktor
Frankl, yaşlılık alanına bilimsel ve sistematik katkı sağlamak gibi spesifik
bir amaç üstlenmemiştir. Buna rağmen, yaptığı bilimsel çalışmalarda, yaşlılık
alanına doğrudan veya dolaylı yönlerden anlamlı katkılar sağlamış ve özgün bir
bakış açısı ortaya koymuştur. Bu makale, Frankl’ın yaşlılık sürecine ilişkin bakış
açısını bütünsel bir biçimde ele alarak açıklamayı ve değerlendirmeyi
amaçlamaktadır. Bu bütünsellik ihtiyacı, Frankl’ın yaşlılık konusundaki bakış
açısının, yayınlamış olduğu eserlerinde dağınık bir biçimde yer almasından kaynaklanmaktadır.
Dolayısıyla bu makale, ağırlıklı olarak Frankl’ın birincil kaynak eserleri üzerinden
yürütmüştür. Nitel bir çalışma olarak yürütülen içerik incelemesi aracılığıyla,
kuramsal katkı sağlayacağı öngörülen tartışma ve değerlendirmelerde
bulunulmuştur. İncelemeler sonucunda; geçmişe dalma, anlam arayışı yönelimi,
tavır belirleme özgürlüğü, geçmişe iyimser bakma, yaşanmışlıkları kalıcılığa
devretme ve üstlenilen sorumluluklar bakımından yaşlılık konularını kapsayan bulgulara
ulaşılmıştır. Sonuç kapsamında ise emeklilik, işsizlik ve boş zaman sendromu
gibi birey-zaman ilişkisine dayalı konulardaki Frankl’ın bakış açısı ortaya
konularak gelecekte yapılabilecek olası çalışma alanları, okuyucunun dikkatine
sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yaşlılık, Psikoloji, Viktor Frankl

Kaynakça

• AISOPOS (2017). Masallar -Bütün Ezop Masalları-. Çev. İo Çokona, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.AKDEMİR, N., GÖRGÜLÜ Ü. ve ÇINAR, F.İ. (2008). “Yaşlı İstismarı ve İhmali”, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, ss. 67-75.ALDEMİR, Osman, 2014, Kur’an-ı Kerim ve Sünnet’te Yaşlanma ve Yaşlılık, Beyan Yayınları, İstanbul.AYDIN, Ayhan (2009). Felsefe Düşünce Tarihi Pagem Akademi Yayınları, Ankara.BARUT, Yaşar (2008). Yaşlılık Dönemi Zihinsel ve Ruhsal Özellikleri, Psikolojik, Sosyal ve Bedensel Açıdan Yaşlılık (Ed. Ersanlı Kurtman ve Kalkan Melek), ss. 39-62.CEYLAN, Harun (2015) Sosyal Değerden Sosyal Soruna Yaşlılık: Geleneksel Toplumdan Modern Topluma Değişen Yaşlılık Algısı, Modern Hayat ve Yaşlılık, (Ed. Harun Ceylan), Nobel Yayınları, Ankara, 25-53FARRAN, C.J., Keane-Hagerty, E. Salloway S., Kupferer S., Wilken C.S., (1991). The Gerontologist, 31 (4), 483–489.FRANKL, V. E. (1999). Duyulmayan Anlam Çığlığı Psikoterapi ve Hümanizm. (S. Budak, Çev.). Ankara: Öteki Yay.FRANKL, V. E. (2014a). Psikoterapi ve Din Bilinçdışındaki Tanrı. (Z. Taşkın, Çev.). İstanbul: Say Yay.FRANKL, V. E. (2014b). Hayatın Anlamı ve Psikoterapi, (V. Atayman, Çev.). İstanbul: Say Yay.FRANKL, V. E. (2018a). İnsanın Anlam Arayışı (Çev. Selçuk Budak), İstanbul: Okuyan Us Yay.FRANKL, V. E. (2018b). Anlam İstenci Logoterapinin Temelleri ve Logoterapi Uygulamaları. (M. Yalçınkaya, Çev.). Ankara: Öteki Yay.GOGOL, Nikolay Vasiliyeviç (2017). Taras Bulba, Çev. Belkıs Korkmaz, Can Yayınları, İstanbul.İBN ABDİRABBİH, (2004). Hükümdar ve Siyaset Kitabı, Çev. Erkan Avşar, Bordo Siyah Yayınları, İstanbul.KALINKARA, Velittin (2011). Temel Gerontoloji: Yaşlılık Bilimi, Nobel Yayınları, Ankara.KALINKARA, Velittin ve Arpacı, Fatma (2016). Yerinde Yaşlanma, Yaşlılık Disiplinlerarası Yaklaşım, Sorunlar, Çözümler 2 (Ed. Velittin Kalınkara), ss. 399-422.KATZ, Eliakin, (1999). Hasat Zamanıdır Yaşlılık, Çev. Şen Süer Kaya, Anahtar Kitaplar Yayınevi, İstanbul.KESKİN, Uğur, (2017). Suat Özkan’ın Bakış Açısından Yaşlılık Olgusu, Bilecik Şeyh Edebai Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 92-109.KILINÇ, Aziz (2006). Türk Edebiyatında Vasiyetnameler, Akçağ Yayınları, Ankara.KOÇ, Mustafa, (2002) Yaşlılık Psikolojisi ile İlgili Yapılan Bilimsel Çalışmaların Tarihi ve Literatürü Üzerine Bir Araştırma, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 6 (2), ss. 289-308.KÖROĞLU, (2004). Köroğlu Bütün Şiirleri, Hazırlayan Ayşegül İnce, Eflatun Yayıncılık, İstanbul.KULAKSIZOĞLU, Işın Baral, YÜCEL, Nurullah, AKYÜZ, Hatice Kübra, EKŞİOĞLU, Nur Ravza (Ed.) (2012). Yaşlıya Psikolojik Destek El Kitabı, İBB Basımevi, İstanbul.KUZEY ANADOLU KALKINMA AJANSI, (2015). Kırsal Yaşlılık Analizi, Salmat Basım Yayıncılık, Ankara.LAERITOS, Diogenes (2017) Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri, (Çev. Candan Şentuna), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.MONTAIGNE (2011). Denemeler, Sis Yayıncılık, Çev. Yadigar Şahin, İstanbul.MORE, Thomas (2011), Utopia, Çev. Sabahattin Eyüboğlu, Vedat Günyol ve Mina Urgan, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul.NİZAMİ, (2009) Mahzen-i Esrar, Hazırlayan, Sadık Yalsızuçanlar, Lacivert Yayıncılık, İstanbul.ÖZ, Fatma (2002). “Yaşamın Son Evresi: Yaşlılık Psikososyal Açıdan Gözden Geçirme”, Kriz Dergisi 10(2): 17-28.ÖZBABALIK, Demet, (2015). Yaşlıların Nörolojik ve Psikiyatrik Sistem Hasatlıkları, Yaşlı ve Hasta Bakım Hizmetleri (Ed. Didem Arslantaş), Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir, ss. 48-63ÖZTÜRK, Zehra, Karakuş, Gonca ve Tamam Lut (2011). Yaşlı Bireylerde Ölüm Kaygısı, Anadolu Psikiyatri Dergisi, S: 12, 37-43.PLATON, (2010). Devlet, (Çev. Sultan Berker), Athena Yayınları, İstanbul.PLATON, (2017). Şölen-Dostluk (Çev. Sabahattin Eyüboğlu ve Azra Erhat), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.PLURARKHOS, (2002). Lykurgos’un Hayatı, Çev. Sabahattin Eyüboğlu ve Vedat Günyol, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.SAYGILI Sefa (2017). Yaşlılık Psikolojisi, Türdav Yayınları, İstanbul.SEEBER, James J. (2000). Meaning in Long Term Care Settings: Victor Frankl’s Contribution to Gerontology, Journal of Religious Gerontology, 11 (3-4), 141-157, SENECA, (2007). Tanrısal Öngörü, Çev. Çiğdem Dürüşken, Kabalcı Yayınevi, İstanbul.SENECA, (2017). Bilgenin Sarsılmazlığı Üzerine & İnziva Üzerine, Çev. C. Cengiz Çevik, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.SEZER Sevgi ve SAYA, Pelin (2009). Gelişimsel Açıdan Ölüm Kavramı, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, S: 13, 151-165.SKINNER B.F. ve VAUGHAN M.E., (1996). Yaşlılığın Tadını Çıkarın, Çev. Fikret Arıt, E Yayınları, İstanbul.ŞEN, Necdet (2002). Hızlı Gazeteci Beceriksiz Aşık, Parantez Yayınları, İstanbul.ŞİRAZİ Sadi (2015). Gülistan, Hazırlayan: Hasan Selim Hacıoğlu, İskele Yayıncılık, İstanbul.ŞİRAZİ Sadi ve Zemahşeri Allame (2004). Bostan ve Gülistan (Yakup Kenan Necefzade) & Altın Küpeler (Çev. Rahmi Serin), Bedir Yayınları, İstanbul.TOLSTOY, Lev Nikolayeviç (2018). İvan İlyiç’in Ölümü, Çev. Mazlum Beyhan, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul.TOP, Fadime Üstüner Saraç, Ayşe ve Yaşar Gülsüm, (2010). Huzurevinde Yaşayan Bireylerde Depresyon Düzeyi, Ölüm Kaygısı ve Günlük Yaşam İşlevlerinin Belirlenmesi, Klinik Psikiyatri, 13, 14-22TUFAN, İsmail (2014). Türkiye’de Yaşlılığın Yapısal Değişimi, Koç Üniversitesi Yayınları, İstanbul.TUFAN, İsmail (2016). Antik Çağdan Günümüze Yaşlılık ve Yaşlanma, Nobel Yayıncılık, Ankara.YARDIMCI, Mehmet (2007) Destanlar, Ürün Yayınları. Ankara.YELBOĞA, Nurullah (2017). Yaşlılıkta Ölüm Anksiyetesi, Journal of Current Researches on Health Sector, 7(2), 53-68YILDIRIM Şeyda ve ŞAHİN Fatih (2015). Yaşlılık ve Sosyal Hizmet, Modern Hayat ve Yaşlılık, (Ed. Harun Ceylan), Nobel Yayınları, Ankara, 55-95.