Selam Berlin Romanında Doğu Batı Kültürel Bağlamında Duvar İmgesi

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 2, 1 - 12, 29.12.2024

Işıl Çevik

https://doi.org/10.30803/adusobed.1473792

Öz

Çalışmada Selam Berlin adlı roman üzerinden Doğu ve Batı’nın kültürel farklılıkları incelenecektir. Berlin Duvarı’nın yıkılmasıyla birlikte Almanya’nın kendi içinde yaşadığı Doğu ve Batı ayrımının yanı sıra bu yıkımın göçmen Türkler üzerindeki etkilerini dile getiren eserde kültürel farklılıkların belirtilen dönemdeki etkileri saptanacaktır. Berlin Duvarı’nın ikiye ayırdığı Almanya üzerinden Doğu ve Batı’nın ideolojik farklılıkları ve ülke içerisindeki göçmen Türklerin bu farklılığın oluşturduğu ayrıştırmada sosyokültürel olarak nerede konumlandıkları tespit edilecektir. Berlin Duvarı ve bu duvarın yıkılışının Selam Berlin adlı eserin kurgusundaki etkisi; Doğu ve Batı ideolojisinin oluşturduğu zıtlıkların yarattığı karşıt perspektifler düzleminde incelenecek ve bu zıtlıkları kendi bünyelerinde güçlü bir şekilde barındıran söz konusu kurmacadaki karakterlerin kültürel farklılığına olan etkisi belirlenecektir. Daha sonra başta ana karakterin kullandığı dil olmak üzere, romandaki diğer karakterlerin kullandığı dil, diyaloglar üzerinden tespit edilerek karakterlerin kültürel geçmişlerini kullandıkları dile nasıl yansıttıkları karşılaştırılacaktır. Berlin Duvarı’nın yıkımından sonra Almanya’daki parakültürün, Türk göçmenlerin oluşturduğu altkültüre yaklaşımı eser üzerinden tespit edilecektir. Çalışmada genel olarak duvar imgesinin yarattığı ayrılık ve bu ayrılığın toplum üzerindeki etkisi altkültür perspektifinden analiz edilerek hem Doğu hem Batı kültürü ile harmanlanmış bireylerin sosyalizasyon süreçlerine odaklanacaktır. Sonuç olarak; halihazırda ülkelerin görünmez bir duvarla çerçevelenmesi söz konusuyken Almanya’da bu durum fiziki olarak somutlaştırılmıştır. Sistematik olarak Doğu ve Batı yön belirtirken eser içindeki kurgusal karakterler minvalinde bu kavram, yön fonksiyonu dışında kültürel tecrite ve bariyere dönüşmüştür. Eser üzerinden alımlanan en güçlü veri ülkeye yön ve farklı bir kültürün temsili olarak daha da Doğu’dan gelen bir gencin karşılaştığı bariyerler ve sosyalizasyon sürecinde bir adım geride bırakıldığıdır. Bu sonuca varılırken sosyolojik yöntem kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Selam Berlin, Doğu ve Batı, sosyoloji, Berlin Duvarı, Almanya, Türk göçmenler

The Image of Berlin Wall in the East-West Cultural Context in Selam Berlin

Öz

In this study, the cultural differences of East and West will be examined through the novel Selam Berlin. The effects of cultural differences in the specified period will be determined in the work, which expresses the distinction Germany experienced within fall of the Berlin Wall, as well as the effects of this destruction on immigrant Turks. The ideological differences between the East and the West through Germany, which was divided into two by the Berlin Wall, and where the immigrant Turks within the country are socioculturally positioned in the separation created by this difference will be determined. Then, the language used in the novel, will be determined through the dialogues, and cultural backgrounds in the language will be compared. The separation created by the wall image and its impact on society will be analyzed from a subcultural perspective and will focus on the socialization processes of individuals blended with both Eastern and Western culture. In conclusion; While countries are currently framed by an invisible wall, this situation has been physically concretized in Germany. While it systematically indicates the direction of East and West, in the context of the work it has turned into a cultural isolation and barrier between people. The strongest data received from the work is that, as a direction to the country and the representation of different culture, a young person coming from the East faces the barriers and is left one step behind in the socialization process. Sociological method was used in reaching this conclusion.

Anahtar Kelimeler

Selam Berlin, East and West, Sociology, Berlin Wall, Germany, Turkish immigrants

Kaynakça

• Bozkurt, V. (2009). Değişen Dünyada Sosyoloji. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Elmacıoğlu, G. (2021). “Kültür”ün ve “İletişim”in Metinselliği Üzerine Bir Araştırma: Yaşar Kemal Romanlarında Kültürlerarası İletişim (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Erkurt, G. (2014). Çevirmen İdiokültürünün “Çeviri Bir Kültür Aktarımıdır” Yaklaşımındaki Etkisi (Alman Edebiyat Yapıtlarının Çevirileri Üzerinden Bir İnceleme) (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Sakarya: T.C. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Erkurt, G. Ş. (2021). Wolfgang Borchert, Attila İlhan ve Nazım Hikmet’in Yapıtlarında ‘Toplumsal Vicdan’ ve ‘İdeoloji’ Temsilcisi Olarak Duvar İmgesi. Diyalog, 9 (1), 23–47.
• Güler, K. (2016). Tedirgin Edici Miras: Acı, Utanç ve Savaş Anıtlarının Temsili ve Korunması. Dört Aylık Mimarlık Kültürü Dergisi, 56 (2).
• Haldan, A. (2017). Almanca Mütercim Tercümanlık Bölümü Öğrencilerinin Kültür Edinci Geliştirme Alışkanlıkları. Turkish Academic Research Review, 2(3), 69-88.
• Kara, Y. (2004). Selam Berlin. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Karabulut, M. (2015). İmge ve Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinde “Su” İmgesi. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature, 1 (2), 65–84.
• Kırmızı, B. (2016). Göçmen Türkleri̇n Almanya’da Yaşadığı Sorunların Dünü ve Bugünü. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature, 2 (3), 145–156.
• Küçüköner, M. (2010). Sanatta İmge, Simge ve Göstergelere İlişkilerine Bir Bakış. Sanat Dergisi, 7, 76-82.
• Nakiboğlu, M. (2020a). Hip Hop Kültürü Küçük İstanbul Kreuzberg ve 36 Boys, Çizgi Yayınevi:Konya.
• Nakiboğlu, M. (2020b). Diyasporanın Diyasporik Dili: Kanakça. Disiplinlerarası Dil ve Edebiyat Çalışmaları, 164–170. Aybil Yayınları: Konya.
• Taş, K., Göksuçukur, B. (2019). Osmanlı Dönemi Batıcılık, İslamcılık Türkçülük Fikir Akımları ve Din. Dini Araştırmalar, 22(56), 463-488.
• Taylor, S. E., Letitia, A. P., David, O. S. (2010). Sosyal Psikoloji. Çev. Ali Dönmez. İmge Kitabevi. Yıldırım, C. (2018). “Doğu’dan Yükselen IŞIK” ve Sarı Simgeciliği. The Journal of International Civilization Studies, 3(1), 45-58.
• Yıldırım, C. (2020). Soğuk Savaşın Simgesi Berlin Duvarı ve Sinemadaki Yansımaları. Opus Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(32), 5176–5203.
• Yivli, O. (2019). Öykü Nasıl Okunur? Modern Öykü ve Yöntem. Ankara: Günce Yayınları.
• Yücel, F. (2006). Alımlama Estetiği Açısından Çeviri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 489-504.