AYDIN KOŞULLARINDA İKİNCİ ÜRÜN MISIRIN SU TÜKETİMİ

Yıl 2008, Cilt: 5 Sayı: 2, 67 - 74, 01.06.2008

Necdet Dağdelen Talih Gürbüz

Öz

Aydın koşullarında 2003 ve 2004 yılları arasında yürütülen bu çalışmada, yüzey sulama (kapalı karıklarda göllendirme) yöntemi ile sulanan mısır bitkisinin lO'ar günlük dönemler için ölçülen su tüketimi değerleri 6 ayrı yöntemle (FAO 56 Penman-Monteith (FA056-PM);1996 Kimberley Penman (1996-KPEN); Orjinal Penman (PEN-ORJ); Penman (FAO 24 modifikasyonu) (FA024-PN); Radyasyon (FAO modifikasyonu) (FA 024-RD) ve Hargrea ves (HAR) tahmin edilen değerler ile karşılaştırılmıştır. Bu yolla ikinci ürün mısır için sulama zamanının planlanmasında kullanılabilecek en uygun bitki su tüketimi tahmin yöntemi belirlenmeye çalışılmıştır. Sonuçta, bitki su tüketimi tahmininde Radyasyon (FAO modifikasyonu) (FA024-RD) yönteminin daha sağlıklı sonuç verdiği belirlenmiş ve bu yönteme ilişkin bitki katsayısı (kc) eğrisi hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

ikinci ürün mısır, bitki su tüketimi, bitki katsayısı

Evapotranspiration of second crop corn under Aydın conditions

Öz

Second crop corn were irrigated by furrow irrigation method between the years of 2003-2004 in Aydın
plain and the decade evapotranspirations were measured and compared with the values calculated by 6
different prediction methods (FAO 56 Penman-Monteith (FAO56-PM);1996 Kimberley Penman (1996-
KPEN); Orginal Penman (PEN-ORJ); Penman (FAO 24 modification) (FAO24-PN); Radiation (FAO
modification) (FAO24-RD) and Hargreaves (HAR) of referance evapotranspiration. By this way, the
most suitable estimating method of evapotranspiration which could be used for irrigation scheduling of
second crop corn was tried to determing. As a results, it was found that the most suitable method was
Radiation (FAO modification) (FAO24-RD) and the crop coefficient curve was prepared for this method.

Anahtar Kelimeler

second crop corn, evapotranspiration, crop coefficient

Kaynakça

• Anonim, 2004. Aydın İli İklim Değerleri, Devlet Meteoroloji İşleri Aydın Bölge
• İstasyonu Kayıtları, Aydın.
• Burman, R. D., Nixon, P.R., Wright, J.L., Pruitt, W.O., 1983. Water Requirements Design and Operation of Farm Irrigation Systems. Editör: Jensen, M.E., ASCE, St. Joseph, Michigan. 829 p.
• Christiansen, J.E., 1968. Evaporation and Evapotranspiration from Climatic Data. J. Irrig. Drain. Div., 94(2): 243-265.
• Çetin, Ö., 1996. Harran Ovası Koşullarında İkinci Ürün Mısır Su Gereksinimi. Şanlıurfa Araştırma Enst. Md. Yayınları, Genel Yayın No:90, Şanlıurfa, s. 46.
• Doorenbos, J., Pruitt, W. O., 1977. Guidelines for Predicting Crop Water Requirements. FAO Irr. And Drain. Paper, No: 24, Rome, Italy. 156 p.
• Doorenbos, J., Kassam, A.H., 1979. Yield Response to Water. FAO Irr. And Drain. Paper, No: 33, Rome, Italy. 193 p.
• Erdem, T., 2001. Tekirdağ Koşullarında Ayçiçeğinin Su Tüketimi. Tarım Bilimleri Dergisi. 7(2):62-68.
• FAO, 2002. Yearbook Production. www.fao.org.
• İstanbulluoğlu, A., Kocaman, İ., 1996. Tekirdağ Koşullarında Mısırın Su- Verim İlişkileri, T. Ü. Tekirdağ Ziraat Fakültesi, Genel Yayın No: 251, Araştırma Yayın No: 97, Tekirdağ.
• Jensen, M.E., Burman, R.D., Allen, R.G., 1990. Evapotranspiration and Irrigation Water Requirement, ASCE Manuals and Reports on Engineering Practice No: 70, New York, 1-325.
• Kanber, R., Yazar, A., Eylen, M., 1990. Çukurova Koşullarında Buğdaydan Sonra Yetiştirilen İkinci Ürün Mısırın Su-Verim İlişkisi, Köyişleri ve Kooperatifler Bakanlığı, Topraksu Genel Md. Yayın No: 173, R.Y. No: 108, Tarsus.
• Katerji, N., Hoorn, J.W., Hamdy, A., Karam, F., Mastrorilli, M., 1996. Effect of Salinity on Water Stress, Growth and Yield of Maize and Sunflower. Agr. Water Manag. 30, 237-249.
• Orta, A.H., 1997a. Ankara Koşullarında Biberin Su Tüketimi, Tr. J. of Agriculture and Forestry. 21:513- 517.
• Orta, A.H., İstanbulluoğlu, A., Alput, S., 1997b. Tekirdağ Koşullarında Mısırın Su Tüketimi. Tarım Bilimleri Dergisi. 3(2):38-43.
• Orta, A.H., Yüksel, A.N., Erdem, T., 2000. Tekirdağ Koşullarında Farklı Sulama Yöntemleri Altında Elma Ağaçlarının Su Tüketimi. Tarım Bilimleri Dergisi. 6(3):109-115.
• Pandey, R.K., Maranville, J.W., Admou, A., 2000. Deficit Irrigation and Nitrojen Effects on Maize in a Sahelion Environment. Agr. Water Manag. 46, 1-13.
• Parmele, L.H., Mc Guiness, J.L., 1974. Comparison of Measured and Estimated Daily Potential Evapotranspiration in a Humid Region. J. of Hydrology. 22(3/4), 239-251.
• Priestley, C.H.B., Taylor, R.J., 1972. On the Assesment of Surface Heat Flux and Evaporation Using Large-Scale Parameters. Monthly Weather Rew., 100:81-92.
• Sezgin, F., Mısır Bitkisinde Bitki Sıklığı ve Sulamanın Yaprak İndisi ile Verime Etkileri Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi), E. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Bornova-İzmir.
• Smith, M., 1991. Manual and Guidelines for Cropwat. FAO Irrigation and Drainage Paper, No: 46, Rome, Italy. 193 p.
• Tekinel, O., Kanber, R., 1981. Çukurova Koşullarında Pamuk Su Tüketiminin Belirlenmesinde Kullanılan Bazı Yöntemlerin Kıyaslanması Üzerine bir Araştırma. Topraksu, 56:1-13.
• Tokgöz, M.A., 1989. Ankara Koşullarında Aylık ve Kısa Dönemli Bitki Su TüketimiTahmin Değerlerinin Karşılaştırılması. Ank. Üniv. Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No: 1129. Ankara.
• Tüsüz, M.A., 1987. İkinci Ürün Mısır Üretiminde Çeşit Sorunu, İkinci Ürün Mısır Üretimi Problemleri ve Çözüm Yolları Sempozyumu, 21- 25 Aralık 1987, Adana.
• Ul, M.A., 1990. Menemen Ovası Koşullarında II. Ürün Olarak Yetiştirilen Mısır Bitkisinin Değişik Gelişim Aşamalarında Uygulanan Sulamaların Verime Etkisi Üzerine Bir Araştırma (Doktora Tezi), E. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Bornova- İzmir.
• Uzunoğlu, S., 1991. Ankara Yöresinde Hibrit Mısırın Su Tüketimi, KHGM, Toprak ve Gübre
• ştırma Enstitüsü Müdürlüğü
• Yayınları, Genel Yayın No: 172,
• Rapor Seri No: 64, Ankara.
• Yıldırım, O., 1982. Ankara Koşullarında Şeker Pancarının Su Verim İlişkileri ve Su Tüketimi. Ank. Üniv. Zir. Fak. Yıllığı 41(1-2):23- 31.
• Yıldırım, Y.E., Kodal, S., 1996. Ankara Koşullarında Mısır Su Tüketiminin Tahmininde Kullanılabilecek Yöntemler. Tarım Bilimleri Dergisi, 2(1):13-18. Geliş Tarihi:20.08.2008 Kabul Tarihi:21.09.2008