DAMLA SULAMA YÖNTEMİYLE SULANAN CİN MISIRDA FARKLI SULAMA PROGRAMLARININ VERİM VE BAZI AGRONOMİK ÖZELLİKLER ÜZERİNE ETKİSİ

Yıl 2008, Cilt: 5 Sayı: 2, 97 - 104, 01.06.2008

Çiğdem Vural Necdet Dağdelen

Öz

Bu çalışma, farklı sulama programlarının cin mısırda verim ve bazı agronomik özellikler (bitki boyu, yaprak sayısı, 1000 dane ağırlığı, koçan çapı, koçan boyu, koçanda dane sayısı) üzerine etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışma, Adnan Menderes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliğinde 2006 yılında yürütülmüştür. Araştırma üç tekerrürlü ve iki faktörlü tesadüf blokları deneme desenine göre kurulmuştur. Denemelerde 3 ve 6 gün aralıklarında A sınıfı buharlaşma kabından oluşan birikimli buharlaşmanın % 40, % 60, % 80, % 100 ve % O'ının karşılandığı beş su düzeyi olmak üzere toplam 10 sulama konusu incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, sulama konularının verim ve agronomik özellikler üzerine etkisinin önemli olduğu belirlenmiştir. Konulara uygulanan sulama suyu miktarı 234-571 mm; mevsimlik bitki su tüketimi değerleri ise 130-609 mm arasında değişmiştir. Ortalama dane verimi ise 108.8-641 .6 kg da-1 arasında değişmiştir.

Anahtar Kelimeler

cin mısır, damla sulama, agronomik özellikler

Effects of different irrigation scheduling on yield and some agronomic characteristics of drip irrigated popcorn

Öz

The aim of this research is to determine the effects of different irrigation scheduling on yield and some
agronomic parameters (plant height, leaf number, 1000 kernel weight, ear diameter, ear length, kernel
number per ear) of popcorn. The research was conducted in 2006 at Research and Application Farm of
Faculty of Agriculture. Experiment was set up out in randomized plot design with two factors and three
replications. In the trials, irrigation water was applied to corn as 40 %, 60 %, 80 %, 100 % and 0 % of
evaporation from Class A Pan corresponding to 3- and 6-day irrigation frequencies. According to the
research results, irrigation treatments were significantly affected yield and agronomic parameters of
popcorn. The amount of applied irrigation water ranged from 234 to 571 mm; seasonal water use ranged
from 130 to 609 mm. Also, the average corn yield varied from 108.8 to 641.6 kg da-1.

Anahtar Kelimeler

popcorn, drip irrigation, agronomic characteristics

Kaynakça

• Anonim, 2006. Aydın İli İklim Değerleri,
• Devlet Meteoroloji İşleri Aydın Bölge İstasyonu Kayıtları, Aydın. Biber, Ç., Kara, T., 2006. Mısır bitkisinin bitki su tüketimi ve kısıtlı sulama uygulamaları. OMÜ Z. F. Dergisi, (1):140-146.
• Boz, A.R., Sağlamtimur, T., 1999.
• Çukurova koşullarında ikinci ürün mısırda sulama suyu mikterının verim, kalite ve bazı tarımsal özelliklerine etkisi üzerine araştırmalar. Ç.Ü. Z.F. Dergisi, (4):21-26. Braunworth, W.S., Mack, H.J., 1989. The possible use of crop water stres index as an indicator of evapotranspiration deficits and yield reduction in sweet corn. J.
• Amer. Soc. Hort. Sci. 114 (4): 542- Çetin, Ö., 1996. Harran Ovası Koşullarında
• İkinci Ürün Mısır Su Gereksinimi. Şanlıurfa Araştırma Enst. Md. Yayınları, Genel Yayın No:90, Şanlıurfa, s. 46. Derviş, Ö., 1986. Çukurova Koşullarında
• Buğdaydan Sonra Yetiştirilen İkinci Ürün Mısırın Su Tüketimi, Köy Hizmetleri genel Müdürlüğü, Tarsusu Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü yayınları, Genel Yayın No: 106, Rapor Serisi No: 56, Tarsus. Doorenbos, J., Kassam, A.H., 1979. Yield
• Response to Water. FAO Irr. And Drain. Paper, No: 33, Rome, Italy. p. Eck, H.V., 1986. Effects of water deficits on yield, yield components and water use efficiency of irrigated corn, Argon. Journal, 78,1035
• Gençoğlan, C., 1996. Mısır Bitkisinin Su
• Verim İlişkileri, Kök Dağılımı ile Bitki Su Stresi İndeksinin Belirlenmesi ve Ceres-Maize Bitki Büyüme Modelinin Yöreye Uygunluğunun (Doktora Tezi), Ç.Ü, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana. İrdelenmesi Güngör, Y., Erözel, A.Z., Yıldırım, O., , Sulama, A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 1443, Ankara
• Üniversitesi Basımevi, Ankara, 295 s. İstanbulluoğlu, A., Kocaman, İ., 1996.
• Tekirdağ Koşullarında Mısırın Su- Verim İlişkileri, T. Ü. Tekirdağ Ziraat Fakültesi, Genel Yayın No: , Araştırma Yayın No: 97, Tekirdağ. Kanber, R., Yazar, A., Eylen, M., 1990.
• Çukurova Koşullarında Buğdaydan Sonra Yetiştirilen İkinci Ürün Mısırın Su-Verim İlişkisi, Köyişleri ve Kooperatifler Bakanlığı, Topraksu Genel Md. Yayın No: , R.Y. No: 108, Tarsus. Kodal, S., 1995. Su Kaynaklarının
• Geliştirilmesi, 66-79, Kültürtekniğe Giriş, A.Balaban (Der.), A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları No: 1402, Ankara, 230 s.
• Öğretir, K., 1994. Eskişehir Koşullarında
• Mısır Su-Verim İlişkileri (Doktora). Eskişehir Araştırma Enst. Md. Yayınları, Genel Yayın No:234/182, Eskişehir. Ülger, A.C., Tansı, V., Sağlamtimur, T., Özkara, M., Yalçuk, H., 1981. Aşağı Büyük
• Menderes Havzası Sulama Rehberi, Bölge Topraksu Araş. Enst. Md. Yayın No: 82, Menemen. Pamuk, G., 2003. II. Ürün Mısır Bitkisinin
• Su-Verim İlişkileri ve Ceres-Maize Bitki Büyüme Modelinin Bölge Koşullarına Uygunluğunun İrdelenmesi Üzerine Bir Araştırma (Doktora Tezi), Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir. Panda, R. K., Behera, S. K., Kashyap, P. S. Effective management of irrigation water for maize under stressed conditions. Agric. Water Manag. 66, 181-203. Pandey, R. K., Maranville, J. W., Admou, A. 2000. Deficit irrigation and nitrogen effects on maize in a
• Sahelion environment 1. Grain yield and yield components. Agric. Water Manag. 46, 1-13. Sammis, T.W., Smeal, D., Williams, S., Predicting corn yield under limited irrigation using plant height. Transactions of the ASAE, 31(3):830-838. Sezgin, F., 1991. Mısır Bitkisinde Bitki
• Sıklığı ve Sulamanın Yaprak İndisi ile Verime Etkileri Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi), Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir. Shaozhong, K., Wenjuan, S., Jianhua, Z., An improved water-use efficiency for maize grown under regulated deficit irrigation. Field Crops Research, 67. 207-214. Singh, B. R., Singh, D. P. 1995. Agronomic and physiological responses of sorghum, maize and pearl millet to irrigation. Field Crops Res. 42, 67.
• Ul, M.A., 1990. Menemen Ovası
• Koşullarında İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Mısır Bitkisinin Değişik Gelişim Aşamalarında Uygulanan Sulamaların Verime Etkisi Üzerinde Bir Araştırma (Doktora Tezi), Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir. Baytekin, H., ve Kılınç, M., 1992.
• Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Ana Ürün veya İkinci Ürün Olarak Yetiştirilebilecek Mısır Çeşitlerinin Saptanması, Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Genel Yayın No 40, GAP Yayınları No 67, Adana, s. 41. Yıldırım, O., 1996. Bahçe Bitkileri Sulama
• Tekniği, A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayın No: , Ankara, 188 s. Yıldırım, Y. E., Kodal, S. 1998. Ankara koşullarında sulamanın mısır verimine etkisi. Tr. J. Agriculture and Forestry. 22, 65-70.
• Yıldırım, O., 1999. Sulama Teknolojisinde
• Yeni Gelişmeler, Türk Ziraat Yüksek Mühendisleri Birliği ve Vakfı, Tarımda Su Kullanımı ve Yönetimi Sempozyumu, Ankara, s. 62. Yıldırım, Y.E., 1993. Ankara Koşullarında
• Mısır Bitkisinin Su-Verim İlişkileri. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, (Doktora Tezi), Ankara. Yıldız, G. ve Genç, İ., 1990. Bazı Hibrid
• Mısır Çeşitlerinin Çukurova Koşullarında Uyum Yetenekleri Üzerine Bir Araştırma, Ç,Ü. Fen Bilimleri Enst., Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, (3):35-51. Geliş Tarihi:12.11.2008 Kabul tarihi:14.11.2008