AYDIN İLİ ÇİNE-KARPUZLU YÖRESİNDE BAL ARILARININ (Apis mellifera L.) NEKTAR ve POLENİNDEN FAYDALANABİLECEĞİ BİTKİLER

Yıl 2006, Cilt: 3 Sayı: 1, 21 - 26, 01.03.2006

Ayhan Karaca Mustafa Kösoğlu Özhan Boz

Öz

Aydın ili Çine-Karpuzlu yöresinde çiçeklenmenin yoğun olduğu Nisan-Haziran aylarında yürütülen bu çalışma, bal arılarının ziyaret ederek nektar ve poleninden faydalanabileceği bitkileri saptamak amacıyla 2003 yılında yapılmıştır. Toplam 110 ayrı alanda tarama yapılarak, 23 familyaya ait 91 bitki türü saptanmıştır. Bunlardan Fabaceae familyasına ait 29 tür, Asteraceae ve Labiatae familyalarına ait 13'er tür, Brassicaceae familyasına ait 7 tür olup, diğer familyalara ait 29 bitki türü tespit edilmiştir. Ayrıca bu türlerin rastlama sıklığı, genel ve özel kaplama alanları belirlenmiştir. Kendiliğinden yetişen bitkiler, rastlama sıklıkları göz önüne alınarak sıralandığında; ilk üç sırada; başta Aküçgül (Trifolium repens) olmak üzere, hindiba türleri (Crepis spp.) ve Itır çiçeği (Geranium dissectum ) olduğu, diğer türlerin bunları izlediği görülmüştür. Hayıt (Vitex agnus-cactus ) ve lavanta (Lavandula stoechas) bitkilerinin ise genel ve özel kaplama alanları önemli bulunmuştur. Endüstri bitkileri ekim alanları bakımından, pamuk (Gossypium herbaceum), mısır (Zea mays) ve yer fıstığı (Arachis hypogae); meyve ağaçları sayısı bakımından ise armut (Pyrussalicifolia), elma (Malus spp.) ve şeftali (Prunus persica), ilk üç sırada yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Balarısı, nektar, polen, Çine, Karpuzlu

Plants Used by Honeybees (Apis mellifera L.) as Nectar and Polen Sources in Aydın, Karpuzlu-Çine District

Öz

This study was conducted to determine the honey plants which are used by honeybees for nectar and pollen
sources in the flowering period (April-June) in Aydın, Karpuzlu-Çine district in 2003. In this research, 110
districts were investigated. 91 plant species belonging to 23 families were determined and they were evaluated
according to their frequencies and general and special covering areas. These consist of 29 Fabaceae, 13
Asteraceae, 13 Labiateae, 7 species belonging to Brassicaceae family and other 29 species. Results showed that as
wild plants Trifolium repens, Crepis spp., Geranium dissectum are more common than others in relation to their
frequency. On the other hand Vitex agnus-cactus, and Lavandula stoechas are important honey plant species for
honeybees with respect to general and special covering area in this region.While cotton (Gossypium herbaceum),
corn (Zea mays), peanut (Arachis hypogae) are industrial plant species, pear (Pyrus salicifolia), apple (Malus)
spp , peach (Prunus persica) are the main nectar and pollen sources for honey bees in this region.

Anahtar Kelimeler

Honeybee, nectary, pollen, Çine, Karpuzlu

Kaynakça

• Acartürk, R., 1996. Şifalı Bitkiler Flora ve Sağlığımız. Orman Genel Müdürlüğü Mensupları Yardımlaşma Vakfı,Yayın No:1,Ankara. 137s.
• Açıkgöz, E., 2003a. Korunga (Sainfoin).Uludağ Arıcılık Dergisi Cilt:2, Sayı:1, 18-19.
• Açıkgöz, E., 2003b. Önemli Yem Bitkisi: Yonca ve Arılar. UludağArıcılık Dergisi Cilt:3, Sayı:1, 15-16.
• Açıkgöz, E., 2003c. Üçgül (Trifolium ) Türleri. Uludağ
• Arıcılık Dergisi Cilt:3, Sayı:4, 29-30.
• Anonim, 2004a. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Aydın Tarım İl Müdürlüğü Verileri.
• Anonim, 2004b.Aydın Meteoroloji Müdürlüğü Verileri.
• Bayer, E., K. P. Buttler, X. Finkenzeller, J. Grau, 1987. Pflanzen des Mittelmeerraums. Mosaik Verlag GmbH., München. 287p.
• Blamey M., C. Grey-Wilson, 1989. The Illustrated Flora of Britain and Northern Europe. Domino Books Ltd., London. 544p.
• Bremness, L., 1994. Herbs. Dorling Kindersley Ltd., London. 304p.
• Coombes, A.J., 1992. Trees. Dorling Kindersley Ltd., London. 320p.
• Davis, P.H., 1970. Flora of Turkey. Edinburgh University Press, Edinburgh. 628p.
• Doğaroğlu, M., 1999. Modern Arıcılık Teknikleri. T.Ü.T. Ziraat Fak. Tekirdağ. 296s.
• Gençkan, S., 1992. Yembitkileri Tarımı. Ege Üniv. Ziraat Fak.Yay. No:467, İzmir. 519s.
• Maier, K. , T. Saglamtimur ve G. Kahnt, 1990. Çukurova'nın Tekyıllık Yabani Baklagilleri. Josef Margraf MühlstraBe 9, D-6992, Weikersheim. 128 s.
• Malyer H., N. Kırımer, A. Bıçakcı ve M. Altunoğul, 2004. Lavanta(Lavanta Sayı:2, 75-76.
• Schering,A.G., 1989. Weeds in Sugar Beet. Berlin 65. 420p.
• Serin, Y. , M. Tan, 2001. Baklagil Yembitkileri. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Ders Yayınları No: 190, Erzurum, 177s.
• Sorgun, K., 1994. Türkiye'nin Önemli Nektar Kaynağı Olan Kültür Bitkileri ve Bal Potansiyelleri. Türkiye II. TeknikArıcılık Kongresi,Ankara. 134-145.