İKİNCİ ÜRÜN PAMUK (Gossypium hirsutum L.) TARIMINDA KULLANILAN YAPRAK GÜBRELERİNİN VERİM, VERİM KOMPONENTLERİ ve LİF KALİTE ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ

Yıl 2016, Cilt: 13 Sayı: 1, 63 - 69, 30.06.2016

Tolga Yener Hüseyin Başal

https://doi.org/10.25308/aduziraat.278372

Cited By: 1

Öz

Son yıllarda çiftçiler arasında yaygınlaşan zirai mücadele ilaçları ile birlikte toprak tahlili olmaksızın farklı içeriklerde ve dozlarda yaprak gübresi uygulamalarının pamukta verim, verim komponentleri ve lif kalite özelliklerine etkisi ve bu uygulamaların sağladığı verim artışının ekonomik olup olmadığı bilinmemektedir. Bu çalışma, Aydın İlinde ikinci ürün pamuk tarımının en yoğun olarak yapıldığı Söke İlçesinde çiftçi koşullarında farklı içeriklere sahip yaprak gübresi uygulamalarının pamukta verim ve lif kalite özelliklerine etkisini ve yaprak gübrelerinin sağladığı verim artışının karlılığını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Deneme tesadüf blokları deneme deseninde 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Yaprak gübresi uygulamasının yapılmadığı kontrol uygulaması ile yaprak gübreleri uygulamalarının karşılaştırıldığı bu çalışmada; yapak gübresi uygulamalarının lif inceliği dışında kalan tüm özelliklerde istatiksel anlamda bir fark oluşturmadığı saptanmıştır. En son çıktı olan kütlü pamuk verimi bakımından değerlendirildiğinde; rakamsal olarak en yüksek verim (548.6 kg/da) 1. yaprak gübresi uygulamasında gözlenmiştir. Kontrol uygulamasında ise ortalama kütlü pamuk verimi 468.0 kg/da olarak ölçülmüştür. Ancak bu iki değer arasındaki rakamsal farkın (80.6kg/da) istatiksel olarak önemli olmadığı belirlenmiştir. Buna karşın 1. yaprak gübresi uygulaması sağladığı 116.2 TL/da gelir artışıyla ilk sırada 3. Uygulama ise 68.7 TL/da gelir artışıyla ikinci sırada yer almıştır. Bu çalışmada, ikinci ürün pamuk tarımına uygun erkenci pamuk çeşidinin seçiminin agronomik uygulamalardan daha önemli olduğu ve gelir artışına neden olduğu için 1. yaprak gübresi uygulamasının önerilebilir sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Pamuk, yapraktan gübreleme, verim, lif kalitesi

The Effect of Foliar Fertilizations on Yield, Yield Components and Fiber Quality Properties in Second Crop Cotton (Gossypium hirsutum L.) Cultivation

Öz

In recent years the effects of the pesticides become widespread among farmers and foliar fertilizer applications in
different contents and doses without soil analysis on yield and fiber quality properties and whether the increased
yield provided by these applications is economic or not are unknown. This study was conducted in Aydın, in Söke
district where second crop cotton cultivation is heavily done, in a manufacturer's field with the purpose of
determining the effects of foliar fertilizer applications with different content on yield, yield components and fiber
quality properties and the profitability of the yield increase provided by the fertilizations. The experiment design
was randomized blocks trial design with three replications. In this study where the control group and foliar
fertilizer applications were compared. It was determined that foliar fertilization did not affect the investigated
traits except for fiber fineness. When evaluated for the final output seed cotton yield, numerically the highest
yield (548.6 kg/da) was found in the first foliar fertilizer application. In control application, the average seed
cotton yield was measuredas 468.0 kg/da. However, the numerical difference between these two values (80.6
kg/ha) was determined to be statistically unsignificant. After all, the first foliar fertilizer application with an
income increase of 116.2 TL/da took the first place while the third application with an income increase of 68.7
TL/da took the second place. This study indicated that the selection of appropirate cotton varieties for second crop
cotton cultivation is more important than agronomic practices and the first foliar fertilizer application with an
income increase would be recommended for cotton growers.

Anahtar Kelimeler

Cotton, foliar application, yield, fiber quality

Kaynakça

• Albayrak H (2014) Aydın Merkez İlçesi Pamuk Üretiminde Yetiştirme Koşullarının Verim, Lif, Tohum Özellikleri Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Anonim (2014) http://koop.gtb.gov.tr/data/5342b718487c8ea5e4b4d9c3/2013%20 Pamuk%20Rapor.pdf] Erişim: 12.12.2015.
• Anonim (2015) İzmir Ticaret Borsası Yayınları. http://itb.org.tr/PamukRekolte Erişim: 27.01.2016.
• Anter F, Rashced MA, El-Salam MN, Metwally AI (1976) Effect of foliar applications of certain micronutriens of fibner qualities of cotton. 2. Iron an Mangenese. Annals of Agricultural Science 6: 313-319.
• Aykas E, Yalçın H, Önal İ, Evcim Ü (2006) İkinci ürün pamuk üretiminde doğradan ekim uygulama olanakları. İzmir: Proje no: TOVAG 2675 TÜBİTAK.
• Baran F (2013) İkinci Ürün Koşullarında Farklı Ekim Zamanlarının Pamuğun (Gossypium hirsutum L.) Agronomik Ve Teknolojik Özellikleri Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Bednarz CW, Hopper NW, Hickey MG (1998) Effects of foliar fertilization of Texas southern high plains cotton leaf nitrogen and growth parameters. J. Production Agric 11(1):80-84.
• Bölek Y, Oğlakçı M, Kıllı, F (2007). Pamukta(gossypium spp.) erkenciliği belirleyen faktörler ve üretim planlaması. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi 10: 116-125.
• Cura V, Ay S, Şahin A, Hüyük O, Şimşek M (1983) Yaprak gübreleri Mukayesesi. Tarım ve Orman Bakanlığı Pamuk Araştırma Dergisi 102-106.
• Dordas C (2006) Foliar boron application affects lint and seed yield and improves seed quality of cotton grown on calcareous soils. Nutr. Cycling in Agroeco.76: 19-28.
• Evliyaoğlu N, Kızıl D (1998) GAP Bölgesinde Harran Ovası koşullarında kırmızı mercimek arpa ve buğdaydan sonra ikinci ürün pamuk yetiştirilmesi. Şanlıurfa Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Şanlıurfa Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları. Şarlıurfa.
• Haliloğlu H, Yılmaz A, Beyyavaş V (2006) Pamukta (gossypium hirsutum) farklı dönemler yaprak gübresi uygulamalarının bitkisel lif ve lif teknolojik özelliklerine etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi 12:1-7.
• Howard D, Gwathmey CO, Sams CE (1998) Foliar feeding of cotton: evaluating potassium sources, potassium solutions buffering, and boron. Agronomy Journal 90: 740-746.
• Karademir E, Karademir Ç, Ekinci R, Karahan H (2006) Güneydoğu Anadolu Bölgesi koşullarında ikinci ürün tarımına uygun pamuk çeşitlerinin belirlenmesi. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 21: 119-126.
• Kılıç Y (2008) Mardin/Derik Ekolojik koşullarında ikinci ürün olarak yetiştirilebilecek pamuk (gossypium hirsutum l.) çeşitlerinin tarımsal ve teknolojik özellikleri ve bunların arasındaki ilişkilerin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Oosterhuis DM (2001) Physiology and nutrition of high yielding cotton in the USA. Informações Agronômicas 95:18-24.
• Özüdoğru T (2015) Pamuk Durum ve Tahmin: 2014/2015, TC. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü Yayınları, Yayın No:249, Temmuz, Ankara.
• Pettigrew WT (2010) Effects of foliar fertilizer and mepiquat pentaborate on early planted cotton growth and lint production. Crop Management CM-RS [online]. http://www.plantmanagementnetwork.org/sub/cm/research/2010/mepiquat/mepiquat.pdf (Erişim 26 Mayıs 2012).
• Sawan ZM, Ashraf HF, Serag EY (2009) Direct and residual effects of nitrogen fertilization, foliar application of potassium and plant growth retardant on Egyptian cotton growth, seed yield, seed viability and seedling vigor. Acta Ecologica Sinica 29: 116-123.
• Sevil Y, Taş N, Şimşek M (1983) Yaprak gübreleri mukayese denemeleri. Tarım ve Orman Bakanlığı Pamuk Araştırma Dergisi. 107-111.
• Söyler D, Temel N (2007). Hatay yöresinde buğdaydan sonra ikinci ürün olarak yetiştirilmeye uygun pamuk (Gossypium hirsutum L.) çeşitlerinin belirlenmesi. Türkiye VII. Tarla Bitkileri Kongresi, 25-27 Haziran 2007, Erzurum 426-431.
• Temiz M, Gençer O (1999) Diyarbakır koşullarında farklı dönemlerde uygulanan yaprak gübresinin pamuğun (Gossypium hirsutum L.) tarımsal ve teknolojik özelliklerine etkisi. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi. 15-18 Kasım 1999. Cilt II. Endüstri Bitkileri, s. 297-302, Adana.
• Tülemen S (2015) Ikinci ürün pamukta (Gossypium hirsutum L.) yaprak döktürücü kimyasallarin önemli morfolojik, tarimsal ve kalite özellikleri üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Yılmaz HA (1986) Yaprak gübrelerinin pamuğun verim ve verim unsurlarına etkisi üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.