Akdeniz Meyve Sineği (Ceratitis capitata Wied.) (Diptera: Tephritidae)' nin Hünnap Bahçesindeki Popülasyon Dalgalanmaları ve Zararı

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 2, 145 - 151, 31.12.2020

Sergen Gülcüoğlu , Hüseyin Başpınar

https://doi.org/10.25308/aduziraat.635144

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma hünnap bahçesindeki Akdeniz meyve sineği,(Ceratitis capitataWiedemann) (Diptera: Tephritidae)’ nın popülasyon dalgalanmaları ve zararını saptamak amacıyla yapılmıştır. Çalışma 2017-2018 yıllarında yürütülmüş olup, popülasyon dalgalanmaları ve zararı Çine ilçesindeki bir hünnap bahçesinde çalışılmıştır. Laboratuvar çalışmaları ise 25±2 ºC sıcaklık %60±10 orantılı nem ve 16:8 saat (aydınlık: karanlık) aydınlatmalı iklim odalarında yürütülmüştür.
Bu çalışmada, zararlının bahçe içerisinde ortaya çıkışı Haziran ayında gerçekleşmiş ve Kasım-Aralık aylarında ise en düşük düzeyine gerilemiştir. Buna göre, ergin bireylerin hünnap bahçesinde görülme süresi yaklaşık 5 ay kadardır. C. capitata’ nın popülasyon değişimleri yıllar esas alınarak incelendiğinde 2017 yılında en yüksek düzeye Ekim ayı başında, 2018 yılında ise en yüksek düzeye Ağustos ayı ortalarında ulaşmıştır. C. capitata’ nın meyvelerdeki zarar oranı incelendiğinde en yüksek zararın %45.7 en düşük zararın %16.7 olduğu, ortalama olarak ise %29.3 oranında bir zarar oluşturduğu tespit edilmiştir. Akdeniz meyve sineğinin hünnap meyvesi içerisindeki gelişme süresi üzerine laboratuvarda yapılan çalışmada ise, yumurtadan ergine ortalama 23.6 günde ulaştığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Akdeniz meyve sineği, Ceratitis capitata, hünnap, Ziziphus jujuba

Kaynakça

• Akman K, Zümreoğlu A (1973) Ege Turunçgillerinde Akdeniz Meyve Sineği (Ceratitis capitata Wiedemann)’ nin Surveyi. Zirai Mücadele Araştırma Yıllığı 7: 200.
• Başpınar H, Çakmak İ, Koçlu T, Başpınar N (2009) Aydın İli Meyve Bahçelerinde Akdeniz Meyve Sineği, Ceratitis capitata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae)’ nin Biyo-Ekolojisi, Zararı, Yayılışı ve Turunçgil Bahçelerinde Savaşımı Üzerinde Çalışmalar. TOVAG 105O178 nolu Proje 56-57s.
• Davis P.H., 1967. Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburg University Press No: 6, pp. 111-133, U.K. Demirdere A (1961) Çukurova Bölgesinde Akdeniz Meyve Sineği (Ceratitis capitata Wiedemann)’ nin Biyolojisi ve Mücadelesi Üzerinde Çalışmalar. Tarım Bakanlığı,Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Umum Müdürlüğü, Ankara, 118 s.
• Ecevit MF, Hallaç F, Dilmaç ÜT (2002) Denizli İli Çivril İlçesi Gümüşsu Yöresinde Yetişmekte Olan Ünnap (Ziziphus jujuba Mill.)’ ın Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar. TÜBİTAK TOGTAG-TARP-1988, Ankara, 42 s.
• İleri M (1961) Türkiye’de Akdeniz Meyve Sineği Durumu ve Mücadelesi. Tarım Bakanlığı, Ankara Zirai Mücadele Enstitüsü Md. Yayını, Ankara, 38 s.
• Kızılyamaç S (2016) Farklı Yükseltilerdeki Akdeniz Meyve Sineği, Ceratitis capitata Wiedemann (Diptera: Tephritidae) Popülasyonlarının Biyo-EkolojisiÜzerine Araştırmalar. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış), Adana.
• Li JW, Ding SD, Ding XL (2005) Comparison of Antioxidant Capacities of Extracts from Five Cultivars of Chinese Jujube. Process Biochemistry, 40 (11): 3607-3613.
• Papadopoulos NT, Katsoyannos BI, Kouloussis NA, Hendrichs J, Carey JR, Heath RR (2001) Early Detection and Population Monitoring of Ceratitis capitata(Diptera: Tephritidae) in a Mixed-fruit Orchard in Northern Greece. Journal of Economic Entomology. 94 (4): 971-978.
• Özkan C (1993) Doğu Akdeniz Bölgesinde Akdeniz Meyve Sineği Ceratitis capitata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae)’ nın Konukçu Değişimi Üzerine Araştırmalar. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış), Adana.
• Özkan Hİ(2017). Hünnap (Zizyphus jujuba Mill.) Meyvesinin Bazı Biyokimyasal Bileşenleri ile Antibakteriyel, Hipoglisemik ve Total Antioksidan Aktivitesinin İncelenmesi. Balıkesir Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Tezcan H, Zümreoğlu A (1986) Laboratuvar Koşullarında Üretilen Ceratitis capitata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae) Popülasyonlarındaki Bazı Kalite Parametreleri Üzerine Araştırmalar. Türk. Bitki Kor. Derg., 10 (4): 237-243.
• Tiring G (2015) Ceratitis capitata Wied. (Diptera: Tephritidae)’ nın Balcalı (Adana)’ da Farklı Meyve Bahçelerindeki Popülasyon Dalgalanması ve Laboratuvar Koşullarında Sıcaklığın Gelişme Süresine Etkisi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Ana Bilim Dalı (Yüksek Lisans Tezi), Adana.
• TÜİK (2019) T.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu, Bitkisel Üretim İstatistikleri, Ankara. www.tuik.gov.tr. Erişim Tarihi: 10.04.2019.
• Yao S (2012) Jujube: Chinese Date in New Mexico. NM State University, Cooperative Extension Service. Weems HV (1981) Mediterranean Fruit Fly, Ceratitis capitata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae). Plant Industry, Entomology Circular, Florida Department of Agriculture, 230: pp. 8.
• Zümreoğlu A (1985) İzmir ve Civarında Turunçgil ve Meyve Ağaçlarında Zarar Yapan Akdeniz Meyve Sineği (Ceratitis capitata Wied.) (Dipt.:Tephritidae)’ nin Önemi ve Popülasyon Dalgalanmalarına Etki Eden Faktörler Üzerinde Araştırmalar. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Basılmamış), İzmir.
• Zümreoğlu A (1990) Standardization of Medfly (Ceratitis capitata Wied.) Trapping for Use in Sterile Insect Tecnique Programmes: Two Year Investigations on The Efficiency of Various Medfly Trapping Systems in Western Part of Turkey. Türk. Entomol. Derg., 14 (3): 155-166.