Farklı Fosfor Dozlarının Baklada (Vicia faba L.) Verim ve Verim Komponentleri ile Protein Oranı Üzerine Etkisi

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 1, 103 - 109, 28.06.2022

Feride Öncan Sümer , Hasibe Erten

https://doi.org/10.25308/aduziraat.1054859

Cited By: 2

Öz

Baklagiller içerisinde yer alan bakla yüksek protein içeriği ile besleyici öneme sahiptir. Bölgemizde bakla yetiştiriciliği konusunda kısıtlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmada fosfor dozlarının (0-6-9-12-15 kg/da), bazı bakla çeşitlerinin (Tugay-Kıtık 2003-Salkım) verim, verim komponentleri ve tane protein oranı üzerine olan etkileri incelenmiştir. Çalışma 2019/20 ve 2020/21 yıllarında Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü Deneme alanında yürütülmüştür. Çalışmada fosfor dozlarının bitkide bakla sayısı, bakla tane sayısı gibi verim komponentleri üzerine etkisinin önemli olduğu bulgulanmıştır. Ayrıca fosfor uygulamasının verim komponentleri ile birlikte tane verimi üzerine etkisi de önemli bulunmuştur. Tane verimi en yüksek ortalama değerleri birinci yılda 297.1 kg/da (15 kg/da P doz) ve ikinci yılda 316.1 kg/da (12 kg/da P doz) olarak belirlenmiştir. Fosfor dozları tane protein oranı üzerine de etkilidir, ortalama en yüksek değerler 12 kg/da fosfor dozundan birinci yıl % 24.7 ve ikinci yıl % 25.3 olarak ölçümlenmiştir. Çeşitler arasından tane verimi bakımından birbirine yakın değerler elde edilmiş, ikinci yılda salkım çeşidi diğerlerine göre daha yüksek tane verimi vermiştir. Tane protein oranı bakımından Tugay çeşidinin her iki yılda da öne çıktığı saptanmıştır. Sonuç olarak tane verimi ve protein oranları bakımından 12 kg/da fosfor uygulaması öne çıkan doz olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Bakla, fosfor, verim, protein

The Effect of Different Phosphorus Doses on Yield and Yield Components and Protein Ratio of Broad Bean (Vicia faba L.)

Öz

Broad beans, which are among the legumes, have nutritional importance with their high protein content. There are limited number of studies on broad bean cultivation in our region. In this study, the effects of phosphorus doses (0-6-9-12-15 kg/da) on yield, yield components and protein ratio of some broad bean cultivars (Tugay-Kıtık 2003-Salkım) were investigated. The study was carried out in the experimental area of Aydın Adnan Menderes University, Faculty of Agriculture, Department of Field Crops in 2019/20 and 2020/21. In the study, it was found that the effects of phosphorus doses on yield components such as the number of pods and the number of pods per plant were significant. In addition, the effect of phosphorus application on grain yield and yield components was found to be significant. The highest average grain yield values were determined as 297.1 kg/da (15 kg/da P) in the first year and 316.1 kg/da (12 kg/da P) in the second year. Phosphorus doses are also effective on grain protein ratio, the average highest values were measured as 24.7% in the first year and 25.3% in the second year from the 12 kg/da phosphorus dose. Close data were obtained from the varieties in grain yield. Salkım gave a higher grain yield than the others in the second year. It was determined that the Tugay stood out in both years in terms of grain protein ratio. As a result, 12 kg/da phosphorus application was the prominent dose in terms of grain yield and protein ratios.

Anahtar Kelimeler

Broad bean, phosphorus, yield, protein

Kaynakça

• Adderley DR, Schoenau JJ, Holm RA, Qian P (2006) Nutrient availability and yield of wheat following field pea and lentil in Saskatchewan, Canada. Journal of plant nutrition, 29(1), 25-34.
• Alghamdi SS (2007) Genetic behavior of some selected faba bean genotypes. In African Crop Science Conference Proceedings (Vol. 8, pp. 709-714).
• Akgün D (2020). Bazı bakla (Vicia faba L.) genotiplerinin tarımsal ve biyokimyasal özellikler yönünden değerlendirilmesi ve seleksiyonu (Master's thesis, Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Aktaş M, Ateş A (1998). Bitkilerde Beslenme Bozukluklar ı Nedenleri Tanımlar. Nurol matbaacılık AŞ Ankara. Boşgelmez A, Boşgelmez İİ, Savaşçı S, Paslı N (2001) Ekoloji–II (Toprak). Başkent Klişe Matbaacılık, Ankara.
• Cubero JI (1973) Evolutionary trends in Vicia faba L. TAG. Theoretical and applied genetics. Theoretische und angewandte Genetik, 43 (2), 59-65.
• Cubero JI (1974). On the evolution of Vicia faba L. Theoretical and Applied Genetics, 45(2), 47-51.
• Duranti M, Gius C (1997) Legume seeds: protein content and nutritional value. Field Crops Research, 53(1-3), 31-45.
• Duranti M, Scarafoni A (1999) Modification of storage protein content and quality in legume seeds. Journal of New Seeds, 1(1), 17-35.
• Duranti M (2006) Grain legume proteins and nutraceutical properties. Fitoterapia, 77(2), 67-82.
• Evans DGR, Farndon PA, Burnell L D, Gattamaneni H R, Birch J M (1991) The incidence of Gorlin syndrome in 173 consecutive cases of medulloblastoma. British Journal of Cancer, 64(5), 959-961.
• Geçit HH, Kaydan D, Kaya MD (2002) Bakla (Vicia faba L.)'da ilk gelişme devresinde kök ve toprak üstü organların durumu. Tarım Bilimleri Dergisi, 8(3): 192-196.
• Geren H, Altan Ö (2005) Ödemiş Koşullarında Yetiştirilen Bazı Bakla (Vicia faba var. major) Çeşitlerinin Hasıl Verimi ve Diğer Bazı Özellikleri Üzerinde Bir Araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fak. Dergisi, 42 (1): 59-66 ISSN 1018-8851.
• Gislum R., Micklander E and Nielsen JP., 2004. Quantification of nitrogen concentration in perennial ryegrass and red fescue using near-infrared reflectance spectroscopy (NIRS) and chemometrics. Field Crops Research, 88: 269-277.
• Kadıoğlu S (2019) Erzurum İlinde Yetiştirilen Bazı Bakla (Vicia faba L.) Çeşit ve Popülasyonlarının Verim ve Bazı Agromorfolojik Özellikleri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 28(2), 112-120.
• Kalaycı M, 2005. Örneklerle Jump kullanımı ve tarımsal araştırma için varyans analiz modelleri. Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, s. 21.
• Karadavut U, Kayıș SA, Keskin I (2011) Determination of relationships between yield and yield components in some faba bean (vicia faba L.) genotypes. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 26(1), 30-35.
• Karaköy T, Baloch FS, Toklu F, Özkan H (2014) Variation for selected morphological and quality-related traits among 178 faba bean landraces collected from Turkey. Plant Genetic Resources, 12(1), 5-13.
• Köpke U, Nemecek T (2010) Ecological services of faba bean. Field crops research, 115(3), 217-233.
• Köseoğlu C (2006) A research about the influence of bean species on yield and the characteristics about yield on different planting dates in Cukurova region.
• Loss SP, Siddique KHM (1997) Adaptation of faba bean (Vicia faba L.) to dryland Mediterranean-type environments I. Seed yield and yield components. Field Crops Research, 52(1-2), 17-28.
• McCauley A, Jones C, Jacobsen J (2009) Soil pH and organic matter. Nutrient management module, 8(2), 1-12.
• Millar KA, Gallagher E, Burke R, McCarthy S, Barry-Ryan C (2019) Proximate Composition and Anti-Nutritional Factors of Fava-Bean (Vicia faba), Green-Pea and Yellow-Pea (Pisum sativum) Flour.Journal of Food Composition and Analysis,82: 103233.
• Ofuya ZM, Akhidue V (2005) The role of pulses in human nutrition: A review. Journal of Applied Sciences and Environmental Management, 9(3), 99-104.
• Özdemir S. (2002) Yemeklik Baklagiller. Hasat Yayıncılık Ltd. Şti., İstanbul
• Parıldar P (2018) Farklı bitki besin elementlerinin bakla bitkisinin (vicia faba L.) verim ve verim unsurlarına etkisi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yükseklisans Tezi, s (92), Diyarbakır.
• Pekşen E (2007) Bakla (vicia faba L.)’da özellikler arasındaki ilişkiler ve tane verimi bakımından seleksiyon kriterlerinin belirlenmesi. Anadolu tarım bilimleri dergisi, 22(1), 73-78.
• Prabhu SD, Rajeswari DV (2018) Nutritional and Biological Properties of Vicia faba L.: A Perspective Review. International Food Research Journal,25 (4): 1332-1340.
• Saxena MC (1991) Status and scope for production of faba bean in the Mediterranean countries. Options Méditerranéennes, 10(1), 5-20.
• Theodorou ME, Plaxton WC (1993) Metabolic adaptations of plant respiration to nutritional phosphate deprivation. Plant physiology, 101(2), 339-344.
• Toker C (2004) Estimates of broad‐sense heritability for seed yield and yield criteria in faba bean (vicia faba L.). Hereditas, 140(3), 222-225.
• TUİK (2020) Türkiye istatistik kurumu. www.tuik.gov.tr