Salda Gölü Tabiat Parkı’nın Rekreasyonel Taşıma Kapasitesinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2023, Cilt: 20 Sayı: 1, 83 - 90, 30.06.2023

İpek Melisa Özmekik Tendü Hilal Göktuğ

https://doi.org/10.25308/aduziraat.1202980

Öz

Türkiye’de rekreasyon/turizm etkinlikleri kapsamında en fazla tercih dilen korunan alanlardan biri de tabiat parklarıdır. Ayrıca, flora ve fauna toplulukları için önemli yaşam alanları olan göller, estetik öneme sahip rekreasyonel açıdan popüler alanlardır. Salda Gölü Tabiat Parkı, benzersiz kumları ile hassas bir ekolojik yapıya sahip, Türkiye’nin en önemli tabiat parklarından biridir. Tabiat Parkı’nın ziyaretçi sayısı her geçen gün önemli ölçüde artmaktadır. Bu sebeple hem Salda Gölü’nün hem de Salda Gölü Tabiat Parkı’nın sürdürülebilirliğinin parkın rekreasyonel taşıma kapasitesi ile yakından ilişkili olduğu düşünülerek Salda Gölü Tabiat Parkı’nın Fiziksel Taşıma Kapasitesi (FTK), Gerçek Taşıma Kapasitesi (GTK) ve Etkin Taşıma Kapasitesi (ETK) analizleri gerçekleştirilmiştir. Mevcut ziyaretçi sayıları ile FTK karşılaştırıldığında hafta içi (1168 ziyaretçi/gün) kullanımların fiziksel kapasiteyi aşmadığı ancak hafta sonu kullanımların (2070 ziyaretçi/gün) fiziksel kapasitenin üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Mevcut imkânlar (mevcut personel, altyapı, üstyapı ve tesisler) dâhilinde fiziksel kapasitenin ancak
%62’sinin kullanabileceği bu sebeple ETK’nın daha düşük olduğu görülmüştür. FTK’nın üzerinde kullanımların önüne geçebilmek için rezervasyon sistemlerinin ve diferansiyel ücretlendirme politikalarının geliştirilmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Rekreasyonel taşıma kapasitesi, Salda Gölü, Ziyaretçi Yönetimi, Tabiat Parkları

A Study on the Determination of the Recreational Carrying Capacity of Salda Lake Natural Park

Öz

One of the most preferred protected areas within the scope of recreation/tourism activities in Turkey is natural parks. In addition, lakes, which are important habitats for flora and fauna communities, are recreationally popular areas of aesthetic importance. Salda Lake Nature Park is one of the most important nature parks in Turkey with its unique sands, a sensitive ecological structure. The number of visitors to the Nature Park is increasing day by day. For this reason, considering that the sustainability of both Salda Lake and Salda Lake Nature Park is closely related to the recreational carrying capacity of the park, the Physical Carrying Capacity (FTK), Actual Carrying Capacity (GTK) and Effective Carrying Capacity (ETK) of the Salda Lake Nature Park analyzes were carried out. When the current visitor numbers are compared with the FTK, it has been determined that weekdays (1168 visitors/day) do not exceed the physical capacity, but weekend uses (2070 visitors/day) are above the physical capacity. It has been observed that only 62% of the physical capacity can be used within the existing facilities (existing personnel, infrastructure, superstructure, and facilities), so the ETK is lower. It has been suggested to develop reservation systems and differential pricing policies in order to prevent overuse of the FTK.

Anahtar Kelimeler

Recreational carrying capacity, Salda Lake, Visitor Management, Natural Parks

Kaynakça

• Anonim (1983) Milli Parklar Kanunu, https://www.mevzuat.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 12.10.2022).
• Anonim (2020b) Salda Gölü’nün Yüzülebilir Plajları, https://www.saldagolu.com/ (Erişim Tarihi: 12.10.2022). Anonim (2022) Tarım ve Orman Bakanlığı, https://www.tarimorman.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 12.10.2022).
• Ceballos-Lascurain H (1996) Tourism, Ecotourism, and Protected Areas: The State of Nature-Based Tourism Around the World and Guidelines for its Development. Gland: IUCN.
• Ceylan, S., Bulut, İ (2019) Salda Gölü özel çevre koruma bölgesinde turizm baskısı, koruma ve sürdürülebilirlik. Türk Coğrafya Dergisi, (73), 79-89.
• Cole D N (2004) Carrying Capacity and Visitor Management: Facts, Values and the Role of Science. in: Harmon, D., Kilgore, B. M. & Vietzke, G. E. (Eds.). Protecting Our Diverse Heritage: The Role of Parks, Protected Areas, and Cultural Sites, P 43-46. Hancock.
• Daubariene J (2009) The Influence of Lakes on the Tourism Development in Utena County, Sociālo Zinātņu Žurnāls Nr. 1(2): 77-86.
• Doğa Araştırmaları Derneği (2020) T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, Salda Gölü Özel Çevre Koruma Bölgesi Sosyoekonomik Analiz Çalışması ve Taşıma Kapasitesinin Belirlenmesi Projesi
• Dokulil MT (2014) Environmental Impacts of Tourism on Lakes, Inside (Eds: A.A. Ansari, S.S. Gill) Eutrophication: Causes, Consequences and Control. Springer Science+Business Media,8188.
• Fleming C M, Manning M (2015) Rationing access to protected natural areas: An Australian case study. Tourism Economics 21(5):995-1014.
• Göktuğ T H, Yıldız N D, Demir M, Bulut Y (2013) Taşıma kapasitesi kuramının milli parklarda oluşum- gelişim ve modellenme süreci. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 44(2): 195-206.
• Manning R E, Lime D W (2000) Defining and managing the quality of wilderness recreation experiences. In Wilderness science in a time of change conference— Vol. 4: Wilderness visitors, experiences, and visitor management, ed. D. N. Cole,S. F. McCool, W. T. Borrie, and J. O’Loughlin (comps.), 13–52. Ogden, UT: U.S. Department of Agriculture, Forest Service, Rocky Mountain Research Station.
• Milman A (2019) Visitor management in highly-visited attractions: Lessons that practitioners can learn from the US theme park industry and the national parks In Overtourism: Tourism Management and Solutio ed. H. Pechlaner, E. Innerhofer, and G. Erschbamer, 104–124. Abingdon, Oxon: Routledge.
• Say Ö (2003) 20. Yüzyılda Yaşanan Sosyal Değişme Dinamikleri ve Kültürel Çözümlemeler Açısından Küreselleşme. Istanbul Journal of Sociological Studies, (28): 61-76.
• Whittaker D B, Shelby R, Manning D C, Haas G (2010) Capacity Reconsidered: Finding Consensus and Clarifying Differences. National Association of Recreation Resource Planners, Marienville, Pennsylvania