Evaluation of the Adequacy of Urban Open Green Spaces in the Existing and Proposed Zoning Plan for the Efeler District in Aydın Province

Yıl 2024, Cilt: 21 Sayı: 1, 53 - 59, 30.06.2024

Ayça Çağlar Uzun , Ebru Ersoy Tonyaloğlu

https://doi.org/10.25308/aduziraat.1429597

Cited By: 1

Öz

It is evident that urban open green spaces play a vital role in the health and well-being of urban residents. In addition to providing residents with access to fresh air and a stress-relieving environment, green spaces also encourage social interaction, support biodiversity, and assist cities in combating climate change. However, rapid population growth with urbanisation increases the need for housing in existing cities and causes unplanned development. As a result, the amount of open green areas on the zoning plans and in the current situation generally differ from each other. The aim of this study is to evaluate the adequacy of the open green areas foreseen in the zoning plans in the central neighbourhoods of Efeler district of Aydın province by comparing the current situation of these areas and to make suggestions for the future. In the realisation of the study, the area, population, Master and Implementation Zoning Plans, satellite images and on-site investigations of Efeler District of Aydın Province were used. The surface areas of open green areas were calculated from the Zoning Plans and satellite images, their ratios to the population were analysed and evaluated in terms of our country standards. As a result of the study, it was revealed that the open green areas in the central neighbourhoods of Efeler district of Aydın province are insufficient according to our country standards with an amount of 2.36 m2 per person. For this reason, it is necessary to increase the open green areas included in the zoning plans but not implemented and new open green areas in the city centre.

Anahtar Kelimeler

children parks, zoning plans, urban and neighbourhood parks, playgrounds.

Aydın İli, Efeler İlçesinin Mevcut ve Uygulama İmar Planındaki Kentsel Açık Yeşil Alan Yeterliliğinin Değerlendirilmesi

Öz

Kentsel açık yeşil alanları kent sakinlerinin sağlığı ve refahı açısından çok önemli bir role sahiptir. Bu alanlar kent sakinlerine sadece temiz hava ve stresi azaltan bir ortam sağlamakla kalmaz, aynı zamanda sosyal etkileşimlerini teşvik eder, biyoçeşitliliği destekler ve kentlerin iklim değişikliğiyle mücadelesine yardımcı olurlar. Ancak kentleşme ile hızlı nüfus artışı mevcut kentlerde konut ihtiyacını artırarak plansız gelişime neden olmaktadır. Bunun sonucunda açık yeşil alanların imar planları üzerinde ve mevcut durumdaki miktarları genellikle birbirlerinden farklılık göstermektedir. Bu çalışmanın amacı, Aydın ili Efeler ilçesi merkez mahallelerinde imar planlarında öngörülen açık yeşil alanlar ile bu alanların mevcut durumunun karşılaştırılarak yeterliliğinin değerlendirilmesi ve geleceğe yönelik önerilerde bulunulmasıdır. Çalışmanın gerçekleştirilmesinde Aydın İli Efeler İlçesi'nin yüzölçümü, nüfus, Nazım ve Uygulama İmar Planları, uydu görüntüleri ve yerinde incelemelerden yararlanılmıştır. İmar Planları ve uydu görüntüleri üzerinden açık yeşil alanların yüzölçümleri hesaplanmış, nüfusa oranları incelenmiş ve ülkemiz standartları açısından değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda, Aydın ili Efeler ilçesi merkez mahallelerinde yer alan açık yeşil alanların kişi başına 2,36 m2 miktar ile ülkemiz standartlarına göre yetersiz olduğu ortaya koyulmuştur. Bu nedenle imar planlarında yer alan ancak uygulanmamış açık yeşil alanlar ile yeni açık yeşil alanların kent merkezinde uygulanarak artırılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

çocuk parkları, imar planları, kent ve mahalle parkları, oyun alanları.

Etik Beyan

Bu çalışma, özgün bir çalışma olup; çalışmanın hazırlık, veri toplama, analiz ve bilgilerin sunumu olmak üzere tüm aşamalarından bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davranılmışı; bu çalışma kapsamında elde edilmeyen tüm veri ve bilgiler için kaynak gösterilmiş ve bu kaynaklara kaynakçada yer verilmiş; kullanılan verilerde herhangi bir değişiklik yapılmamış olduğunu beyan ederim.

Kaynakça

• Abass, K., Buor, D., Afriyie, K., Dumedah, G., Segbefi, A.Y., Guodaar, L., Garsonu, E.K., Adu-Gyamfi, S., Forkuor, D., Ofosu, A. and Mohammed, A. (2020). Urban sprawl and green space depletion: Implications for flood incidence in Kumasi, Ghana. International Journal of Disaster Risk Reduction, 51, 101915.
• ABB (Antalya Büyükşehir Belediyesi). (2019) Antalya Büyükşehir Belediyesi Stratejik Planı 2020-2024. https://www.antalya.bel.tr/Institutional/Strategic-Plan (Erişim Tarihi: 28/04/2023).
• Aydemir, A.T. (2004). Politics of Speed in Metaphorical Space: Envisioning the City of the Future (Doctoral dissertation, PhD Thesis, The European Graduate School, Switzerland, Available at: http://www. europeangraduateschool. com/pdfs/asli-aydemir-politics-ofspeed. pdf,(accessed: 15/01/2012)).
• Beatley, T. (Ed.). (2012). Green cities of Europe: Global lessons on green urbanism (pp. 83-107). Washington, DC: Island press.
• Chan, K. M. & Vu, T. T. (2017). A landscape ecological perspective of the impacts of urbanization on urban green spaces in the Klang Valley. Applied Geography, 85, 89-100.
• Capolongo, S., Rebecchi, A., Dettori, M., Appolloni, L., Azara, A., Buffoli, M., Capasso, L., Casuccio, A., Oliveri Conti, G., D’Amico, A. and Ferrante, M. (2018). Healthy design and urban planning strategies, actions, and policy to achieve salutogenic cities. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(12), 2698.
• Çiftçi, S. (2016). Toplum Temelli Bir Yaklaşım Olarak Sürdürülebilir Kentsel Dönüşüm: Ankara Dikmen Vadisi Örneği (Doctoral dissertation, Sakarya Universitesi (Turkey)).
• Çolakoğlu, Y. (2005). Kentlileşme sürecinde kentsel yaşamda kalite Antalya Yeşilbahçe Mahallesi örneği (Master's thesis, Akdeniz Üniversitesi).
• Doygun, H. & İlter, A. A. (2007). Kahramanmaraş Kentinde Mevcut ve Öngörülen Aktif Yeşil Alan Yeterliliğinin İncelenmesi. Ekoloji Dergisi, 16(65).
• Dubbeling, M., van Veenhuizen, R. & Halliday, J. (2019). Urban agriculture as a climate change and disaster risk reduction strategy. Field Actions Science Reports. The Journal of Field Actions, (Special Issue 20), 32-39.
• ECI (European Common Indicators). (2003). Towards a Local Sustainability Profile. https://clubofamsterdam.com/contentarticles/ECI_Final_Report.pdf (Erişim Tarihi: 28/03/2023).
• Efeler Belediyesi (2021). Coğrafya ve Yeryüzü Şekilleri, Https://Www.Efeler.Bel.Tr/Efeler/ Cografya-Ve-Yeryuzu-Sekilleri (Erişim Tarihi: 25/05/2023).
• Ersoy Tonyaloğlu, E. & Atak, B. K. (2021). Impact of land cover change on urban tree cover and potential regulating ecosystem services: the case of Aydın/Turkey. Environmental Monitoring and Assessment, 193(11), 736.
• Forsyth, A. & Musacchio, L. (2005). Designing small parks: a manual for addressing social and ecological concerns. John Wiley & Sons.
• Francis, M. (2003). Urban open space: Designing for user needs. Island Press.
• Garau, C. & Pavan, V. M. (2018). Evaluating urban quality: Indicators and assessment tools for smart sustainable cities. Sustainability, 10(3), 575.
• GEKA (2013). Aydın Turizm Çalıştayı Raporu. https://geka.gov.tr/uploads/pages_v/o_ 19v5fih8714591qc315k317m13os8.pdf (Erişim Tarihi: 27.04.2023)
• Gül A. & Küçük, V. (2001). Kentsel Açik-Yeşil Alanlar ve Isparta Kenti Örneğinde İrdelenmesi. Turkish Journal of Forestry, 2(1), 27-48.
• Gül A., Dinç G., Akın T. & Koçak, A.İ. (2020). Kentsel açık ve yeşil alanların mevcut yasal durumu ve uygulamadaki sorunlar. İdealkent, 11(Kentleşme ve Ekonomi Özel Sayısı), 1281-1312.
• Gürcün D. (2011). Aydın İli Turizm Potansiyelinin Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı.
• İBB (İstanbul Büyükşehir Belediyesi) (2019). İstanbul Büyükşehir Belediyesi Stratejik Planı 2020-2024. http://www.sp.gov.tr/tr/stratejik-plan/kurum/354 (Erişim Tarihi: 25/04/2023).
• Koçan, N. (2021). Bayburt kenti kentsel açık yeşil alan yeterliği üzerine bir araştırma. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 33(1), 21-29.
• Mansor, M., Said, I. & Mohamad, I. (2012). Experiential contacts with green infrastructure's diversity and well-being of urban community. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 49, 257-267.
• Maryanti, M., Khadijah, H., Uzair, A. M. & Ghazali, M. M. M. (2017). The urban green space provision using the standards approach: issues and challenges of its implementation in Malaysia. WIT Transactions on Ecology and the Environment, 210, 369-379.
• Masnavi, M. R., Tasa, H., Ghobadi, M., Farzad Behtash, M. R. & Negin Taji, S. (2016). Restoration and reclamation of the river valleys’ landscape structure for urban sustainability using FAHP process, the case of Northern Tehran-Iran. International Journal of Environmental Research, 10(1), 193-202.
• Norton, B. A., Coutts, A. M., Livesley, S. J., Harris, R. J., Hunter, A. M. & Williams, N. S. (2015). Planning for cooler cities: A framework to prioritise green infrastructure to mitigate high temperatures in urban landscapes. Landscape and urban planning, 134, 127-138.
• Öcal, F. (2022). Adana ili Çukurova ilçesi kentsel açık alanlarının mekânsal ve strüktürel analizi (Master's thesis, Bartın Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü).
• Öztürk, S. (2013). Kentsel açık ve yeşil alanların yaşam kalitesine etkisi “Kastamonu Örneği”. Kastamonu University Journal of Forestry Faculty, 13(1), 109-116.
• Peters, K., Elands, B. & Buijs, A. (2010). Social interactions in urban parks: Stimulating social cohesion?. Urban forestry & urban greening, 9(2), 93-100.
• RG (1985). 18749 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 3/5/1985 tarih ve 3194 Sayılı İmar Kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.3194.pdf (Erişim Tarihi: 28/03/2023).
• RG (2012). 5216 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5216.pdf (Erişim Tarihi: 28/03/2023).
• Tayan, M. (2007). Bursa’da Katı Atık Sorunu ve Sürdürülebilir Kalkınma Açısından Çözüm Önerileri (Doctoral dissertation, Bursa Uludag University (Turkey)).
• Tonyaloğlu, E. E. (2019). Kentleşmenin kentsel termal çevre üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi, efeler ve İncirliova (Aydın) örneği. Türkiye Peyzaj Araştırmaları Dergisi, 2(1), 1-13.
• TÜİK (2023). Türkiye Nüfus Verileri. https://data.TÜİK.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Nufus-ve-Demografi-109 (Erişim Tarihi: 25/03/2023).