Evaluation of Land Use Suitability of Floodplain Soils for certain Field Crops and The Effect of Soil Conditioner Applications on Yield

Yıl 2025, Cilt: 22 Sayı: 1, 151 - 158, 30.06.2025

Alper Yorulmaz , Levent Atatanır , Mustafa Ali Kaptan , Mehmet Ali Eminoğlu

https://doi.org/10.25308/aduziraat.1692117

Öz

Since human beings have realized the importance of agricultural lands, they have turned to practices such as agricultural productivity, soil health and more conscious use of agricultural lands in land use.
In this study, it was aimed to determine the yield status of oil sunflower, silage corn and bread wheat plants in a soil formed on the flood plain in the alluvial plain around the Menderes River, the effects of Leonardite, an organic material, and SafeRock Mineral, obtained from a natural sediment rock, on the yield of these products grown in trial areas, to determine the most appropriate soil conditioner use with different application plots and also to determine the suitability of the characteristic features of soils such as the Yol series where the trial plots are located for for the cultivation of these crops.
It has been determined that the soils of the Yol series defined on the flood plain in the application and research farm land of Aydın Adnan Menderes University, Faculty of Agriculture have the agricultural suitability class of “Very Good Agricultural Lands” (S2: 0.88), that is, second class suitability for oil sunflower and silage corn cultivation, and “Distinguished Agricultural Land” (S1: 0.93) for bread wheat cultivation. In the study, leonardite and SafeRock Mineral applications, which have an organic structure and whose effects on yield in cultivated land use types were investigated, were also carried out and it was determined that there was an 8% increase in oil sunflower yield and a 12% increase in silage corn cultivation when SafeRock mineral was used at 50 kg per decare in addition to traditional agricultural practives. In the bread wheat trial, when the yields were compared with the control plot; it was found that there was a 10% increase in yield in leonardite application and a 13% increase in yield in SafeRock Mineral application.

Anahtar Kelimeler

İLSEN , agricultural land suitability , soil conditioners , leonardite

Taşkın Düzlüğü Topraklarının Bazı Tarla Bitkileri İçin Arazi Kullanım Uygunluğu ve Toprak Düzenleyici Uygulamalarının Verime Etkisinin Değerlendirilmesi

Öz

İnsanoğlu, tarım topraklarının önemini kavradığından günümüze kadar arazi kullanımlarında tarımsal üretkenlik, toprak sağlığı ve tarım arazilerini daha bilinçli kullanma şeklindeki uygulamalara yönelmiştir. Bu çalışmada, Menderes nehri çevresindeki alüviyal ovada, taşkın düzlüğü üzerinde oluşmuş bir toprakta yağlık ayçiçeği, silajlık mısır ve ekmeklik buğday bitkilerinin verim durumları, organik bir materyal olan leonardit ve doğal bir sediment kayaçtan elde edilmiş SafeRock Mineral’inin deneme alanlarında yetiştiriciliği yapılan bu ürünlerdeki verim üzerine etkilerinin belirlenmesi, farklı uygulama parselleriyle en uygun toprak düzenleyicisi kullanımının belirlenmesi ve ayrıca deneme parsellerinin yer aldığı daha önce tanımlanmış toprak serisi karakteristik özelliklerinin bu bitkilere uygunluğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi uygulama ve araştırma çiftliği arazisinde taşkın düzlüğü üzerinde tanımlanmış Yol serisi topraklarının yağlık ayçiçeği ve silajlık mısır yetiştiriciliği için tarımsal kullanıma uygunluk sınıfı “Oldukça İyi Tarım Arazileri” (S2: 0.88) yani ikinci sınıf uygunlukta olduğu, ekmeklik buğday yetiştiriciliği için ise “Seçkin Tarım Arazisi” (S1: 0.93) niteliğinde olduğu belirlenmiştir. Çalışmada ayrıca yetiştiriciliği yapılan arazi kullanım türlerinde verim üzerine etkileri araştırılan organik bir yapıya sahip leonardit ve SafeRock Minerali uygulamaları da yapılmış ve geleneksel tarım faaliyetlerine ilaveten dekara 50 kg olacak şekilde SafeRock mineral de kullanılması durumunda yağlık ayçiçeği veriminde %8’lik, silajlık mısır yetiştiriciliğinde ise %12’lik artış olduğu tespit edilmiştir. Ekmeklik buğday denemesinde ise verimlerin kontrol parseliyle kıyaslandığında; leonardit uygulamasında %10, SafeRock Mineral uygulamasında ise %13 verim artışı olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

İLSEN , tarımsal kullanıma uygunluk , toprak düzenleyiciler , leonardit , SafeRock Mineralleri

Kaynakça

• Anonim (2025) SAFEROCK® ⁄ Leıgh Marina / High Street Leigh On Sea ⁄ Essex ⁄ Ss9 2es ⁄ Uk. https://saferock.co.uk/contact [Erişim: 30.04.2025]
• Aydın A, Dengiz O (2020) Sürdürülebilir arazi yönetimi için arazi değerlendirmesi çalışması; Samsun-Kavak İlçesinde örnek bir çalışma. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34(1): 1-17.
• Bozkurt E (2001) Late Alpine evolution of the central Menderes Massif, western Turkey. Int. J. Earth Sciences, 89:728-744.
• Candan O, Dora O Ö, Oberhanslı R, Koralay E, Çetinkaplan M, Akal C, Satır M, Chen F, Kaya O (2011) Mendres Masifi’nin Pan-Afrikan temelinstratigrafisi ve Gondava’nın geç neoproterozoyik/kambriyen evrimi ile ilişkisi. MTA Dergisi, 142:25-68.
• Dent D, Young A (1981) Soil survey and land evaluation. George, Allen and Unwin, pp. 278. London.
• Dinç U, Şenol S (1997) Toprak Etüd ve Haritalama. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Adana.
• Elsheikh R, Mohamed Shariff ARB, Amiri F, Ahmad NB, Balasundram SK, Soom MAM (2013) Agriculture land suitability evaluator (ALSE): a decision and planning support tool for tropical and subtropical crops. Comput. Electron. Agric., 93: 98-110.
• Engin VT, Cöcen İ, İnci U (2012) Türkiye’de leonardit, Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Dergisi, 1: 435-443.
• FAO (1977) A Framework for Land Evaluation. International Institute for Land Reclamation and Improvement/ILRI. Food and Agriculture Organization, p.22: 87 Wageningen, The Netherlands.
• FAO (1984) Land Evaluation for Forestry. Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAOUN), p. 48: 123, Rome, Italy.
• FAO/UNESCO (2006) Soil Map of the World. Revised Legend. The State of Food and Agrıculture Organization of The United Nations. Rome.
• Malhi GS, Kaur M, Kaushik P (2021) Impact of climate change on agriculture and its mitigation strategies: A review. Sustainability, 13(3): 1318.
• Mert H (2014) Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliği arazisi toprak etüdünün güncellenmesi, Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• MGM (2024) Aydın İline Ait 5 Yıllık Rasat Raporları Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü
• Özçağlar A, Özgür EM, Somuncu M, Bayar R, Yılmaz M, Yüceşahin MM, Yavan N, Akpınar N, Karadeniz N (2006) Çamlıhemşin ilçesinde doğal ve beşeri kaynak tespitine bağlı olarak geliştirilen arazi kullanım kararları. Coğrafi Bilimler Dergisi, 4(1): 1-27.
• Özkan S (2007) Türk linyitlerinden humik asit ve gübre üretimi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Ün. Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Rossiter DG, Hewitt AE, Dominati EJ (2018) Pedometric Valuation of the Soil Resource. In: McBratney, A., Minasny, B., Stockmann, U. (eds) Pedometrics. Progress in Soil Science. Springer, Cham.
• Saygın F, Dengiz O, Aytop H (2024) İLSEN Arazi Değerlendirme Yöntemi Kullanılarak Tarımsal Arazi Uygunluk Haritalarının Oluşturulması-Vezirköprü Örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 11(2): 547–565.
• Sümer Ö, Akbuluk M, İnaner H (2019) New Geosite Candidates at the Western Termination of the Büyük Menderes Graben and their Importance on Science Education. Geoheritage, 11: 1291–1305.
• Soil Survey Staff (2014) Keys to Soil Taxonomy. 12th Edition, USDA-Natural Resources Conservation Service, Washington DC.
• Şenol S (1983) Arazi Toplulaştırma Çalışmalarında Kullanılabilir Niceliksel Yeni Bir Arazi Değerlendirme Yönteminin Geliştirilmesi Üzerinde Araştırmalar. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Adana.
• Şenol S, Tekeş Y (1995) Arazi değerlendirme ve arazi kullanım planlaması amacıyla geliştirilmiş bir bilgisayar modeli. İlhan Akalan, Toprak ve Çevre Sempozyumu, Cilt I. 7: 204-210, Ankara.
• Şimşek O, Altunbaş S, Demirel BÇ, Gözükara G. (2020) Alüviyal fizyografyalar üzerinde gelişen farklı topraklarda arazi değerlendirme çalışmaları. Mediterranean Agricultural Sciences. 33(1): 129-135.
• Tarım ve Orman Bakanlığı, (2024). Ayçiçeği Durum Tahmin Raporu. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarım Reformu Genel Müdürlüğü, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü.
• TÜİK, (2019). Türkiye İstatistik Kurumu, 2019 Yılı Bitkisel Üretim Verileri. http://www.tuik.gov.tr. [Erişim: 14.01.2021].
• TÜİK, (2024) Türkiye İstatistik Kurumu. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Tarim-111. [Erişim tarihi: 28 Nisan 2025]
• Uçar Ö, Soysal S, Erman M (2020) Farklı Leonardit Dozlarının Nohut (Cicer arietinum L.)’un Verim ve Bazı Verim Özelliklerine Etkileri. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi. Sayı 20, S. 917-921.
• Utku M, Sözbilir H (2003) Aydın-Nazilli Fayının Paleosismolojik Ön Bulguları, Türkiye Kuvarterneri Çalıştayı-IV, Bildiriler Kitapçığı, Makaleler, sy:120-128, 29-30 Mayıs, İstanbul.
• Yorulmaz A (2014) Denizli İli Hanbat Ovası Detaylı Temel Toprak Etüdü, Arazi Değerlendirmesi ve Toprak Özelliklerinin Spektroradyometrik Ölçüm Teknikleriyle Belirlenebilirliği, Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Aydın.
• Zhou Y, Li X, Liu Y (2021) Cultivated land protection and rational use in China. Land Use Policy, 106, 10545.