RELATIONSHIP BETWEEN LAND USE WİTH GEOMORPHOLOGICAL UNITS IN THE GONEN BASIN (BALIKESİR)

Yıl 2011, , 187 - 205, 01.12.2011

Emre Özşahin

https://doi.org/10.14520/adyusbd.115

Cited By: 2

Öz

The purpose of this study, in the Marmara Region and Southern Marmara Basin is one of the most important section in the Gonen basin geomorphological units to examine the relationship between land use. To perform this study Geographical Information Systems (GIS) and Remote Sensing (RS) methods and techniques are used. Forests of the mountainous areas in the catchment area is usually the plateau of the bush, the plains and terraced agriculture, more hills and slopes were used as a bush area. Geomorphological units that control of land use cases show that the shape is very important respect. In terms of land use in watershed areas and some new format makes the necessary arrangements to attend. Therefore, the basin-wide land use is already in and that should be the state that reveals the work done, watershed land use caused problems to investigate.

Anahtar Kelimeler

Geomorphological Units, Land use, Geographic Information Systems (GIS), Remote Sensing (RS), Gönen b

GÖNEN HAVZASINDA JEOMORFOLOJİK BİRİMLERLE ARAZİ KULLANIMI ARASINDAKİ İLİŞKİ (BALIKESİR)

Öz

Bu çalışmanın amacı, Marmara Bölgesinde yer alan ve Güney Marmara Bölümünün en önemli havzalarından biri olan Gönen Havzasında jeomorfolojik birimler ile arazi kullanımı arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu çalışmayı gerçekleştirmek için Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile Uzaktan Algılama (UA) yöntem ve tekniklerinden yararlanılmıştır. Havza alanında genellikle dağlık alanların orman, platoların çalı, ova ve taraçaların tarım, tepe ve yamaçlarında daha çok çalılık alan olarak kullanılmakta olduğu görülmüştür. Bu durum arazi kullanımının jeomorfolojik birimlerin kontrolünde şekillendiğini göstermesi bakımından oldukça önemlidir. Havza alanında arazi kullanımı açısından bazı yeni oluşum ve düzenlemelere gidilmesini de gerekli kılmaktadır. Bu nedenle havza genelinde arazi kullanımının hali hazırdaki ve olması gereken durumunu ortaya koyabilecek çalışmaların yapılması, havzada arazi kullanımından kaynaklanan problemlerin araştırılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Jeomorfolojik Birimler, Arazi Kullanımı, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), Uzaktan Algılama (UA), Gönen Havzası.

Kaynakça

• Akbulak, C., Erginal, A. E., Gönüz, A., Öztürk, B., Çavuş, Z. (2008b). Investigation of Land Use and Coastline Changes on the Kepez Delta Using Remote Sensing, J. Black Sea/Mediterranean Environment, Volume: 14, 95–106.
• Akbulak, C., Erginal, A. E., Öztürk, B. (2008a). Gelibolu Yarımadası’nın Kuzeybatı Kıyılarında Arazi Kullanımının Uzaktan Algılama ile İncelenmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 20, 41–50.
• Altın, B. N. (2005). Bolkar Dağları Doğal Ortam Koşulları ve Arazi Kullanımı, Türkiye Kuvaterner Sempozyumu, TURQUA-V, İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü 2–5 Haziran 2005, İstanbul.
• Altın, B. N. (2005). Bolkar Dağları Doğal Ortam Koşulları ve Arazi Kullanımı, Türkiye Kuvaterner Sempozyumu TURQUA-V, 2–5 Haziran 2005, İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Ardos, M. (1979). Türkiye Jeomorfolojisinde Neotektonik, İstanbul Üniversitesi Yayınları No: 2621, Coğrafya Enstitüsü Yayın No: 113, İstanbul.
• Ardos, M. (1995). Türkiye Ovalarının Jeomorfolojisi, Cilt: 1, 2. Baskı, Çantay Kitabevi, İstanbul.
• Atasoy, M. (2007). Yaylalardaki Arazi Kullanım Değişiminin CBS İle İzlenmesi: Trabzon Örneği, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi, 30 Ekim–02 Kasım 2007, KTÜ, Trabzon.
• Bahadır, M. (2007). Yalova İlinde Arazi Kullanımının Uzaktan Algılama Teknikleri İle Belirlenmesi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Bayar, R. (2003). Arazi Kullanımı-Nüfus İlişkisi: Anamur Örneği, Coğrafi Bilimler Dergisi, 1 (1), 97– 116.
• Duran, C. (2005). Hazar Gölü Havzası Arazi Kullanımındaki Değişikliklerin Belirlenmesi (1956–2004), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Efe, R. (1986). Gönen Havzasının Jeomorfolojisi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Jeomorfoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Efe, R. (1993). Biga Yarımadası Kuzeydoğusunda Armutçuk Dağları ile Biga ve Gönen Çayları Arasındaki Çevrenin Jeomorfolojisi, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü, İstanbul.
• Efe, R. (1994). Biga Yarımadasında Neotektoniğin Jeomorfolojik İzleri, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 29, 209–242.
• Efe, R. (1999). Dereköy Mağaraları ve Yakın Çevresini Jeomorfolojik Özellikleri, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 34, 31–50.
• Ege, İ. (2008). Bolkar Dağları’nın Doğu Kesiminde Jeomorfolojik Birimler Üzerinde Arazi Kullanımı, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Elmastaş, N. (2008). Kâhta Çayı Havzası’nda Arazi Kullanımı, Coğrafi Bilimler Dergisi, 6 (2), 159–190.
• Erbulak, A., Şen, M. (2005). Arazi Kullanım Potansiyelinin belirlenmesi ve Uzaktan Algılama teknolojisi, Celal Bayar Üniversitesi Soma MYO Teknik Bilimler Dergisi, Sayı: 4, 2005/2.
• Erlich, P. R. (1988). The Loss of Diversity: Causes and Consequences, In.: Wilson, E. O., Peter, F. M. (Eds.), Biodiversity, Washington, National Academic Press.
• Erol, O. (1973). Ankara Şehri Çevresinin Jeomorfolojik Ana Birimleri, A.Ü. Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi Yayınları No: 240, 29.
• Erol, O. (1979). Türkiye'de Neojen ve Kuvaterner Aşınım Dönemler Bu Dönemlerin Aşınım Yüzeyleri ile Yaşıt (Korelant) Tortullara Göre Belirlenmesi. Jeomorfoloji Dergisi 8, 1–30.
• Erol, O. (1988). Marmara Bölgesinde Jeomorfolojik Araştırmalar, Türkiye 13. Jeomorfoloji Kurultayı, Ankara.
• Erol, O. (1991). Çanakkale Yöresinin Jeomorfolojik ve Neotektonik Evrimi.
• Erol, O. (1993). Ayrıntılı Jeomorfoloji Haritaları Çizim Yöntemi, İ.Ü. Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Bülteni 10, 19–38.
• Gözenç, S. (1980). Arazi Kullanma Haritalarında Standardizasyon ve Türkiye İçin Bir Örnegi, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enst. Dergisi, Sayı:23.
• Kantürer, O. (1993). Gönen Havzasının Jeomorfolojisi, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Karataş, Ş. (1995). Gönen İlçesi’nin Coğrafi Etüdü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Ketin, İ., Canıtez, N. (1972). Yapısal Jeoloji, İ.T.Ü. Yayınları, No: 869, İstanbul.
• Kılıç, A. (2006). Uydu Görüntüleri İle Arazi Kullanımı ve Değişikliğinin Araştırılması, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Koç, T. (2008). Kaz Dağı Kuzeyinde (Bayramiç-Evciler Havzası) Morfolojik Birimler ve Arazi kullanımı İlişkisi, Ulusal Jeomorfoloji Sempozyumu 20–23 Ekim 2008 (Prof. Dr. Mehmet Ardos Anısına) 18 Mart Üniversitesi, 134-153, Çanakkale.
• Korkmaz, H., Çetin, B., Kuşçu, V., Ege, İ., Bom, A., Özşahin, E., Karataş, A. (2010). Temporal Changes In Land Use In Asi River Delta, 2nd International Geography Symposium (GEOMED–2010), 2–5 June 2010, Kemer–Antalya.
• Kürçer, A. (2006). Yenice-Gönen Civarının Neotektonik Özellikleri ve 18 Mart 1953 Yenice-Gönen Deprem (Mw: 7,2) Fayı’nın Paleosismolojisi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı, Çanakkale.
• MTA. (2002). 1/500.000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası İstanbul Paftası, MTA. Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
• Özçağlar, A. (1994). Çarşamba Ovası ve Yakın Çevresinde Araziden Faydalanma, Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 3.
• Özdemir, M. A., Bahadır, M. (2008a). Armutlu Yarımadasında Arazi Kullanımının Zamansal Değişimi, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Dergisi, İstanbul, Basılı Nüsha ISSN No: 1302–7212, Elektronik Nüsha ISSN No: 1305–2128, İstanbul Üniversitesi Rektörlük Yayın No: 4854, Sayı: 17.
• Özdemir, M. A., Bahadır, M. (2008b). Armutlu Yarımadasında Arazi Kullanımının Zamansal Değişimi, uzalcbs2008.erciyes.edu.tr/pdf/68.pdf, Son Erişim Tarihi: 10.02.2010.
• Özdemir, M. A., Bahadır, M. (2010). Uzaktan Algılama İle Acıgöl Havzası’nda Arazi Kullanımının Zamansal Değim Analizi (1975–2005), Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Volume: 3 Issue: 12, 335–351
• Özdemir, Z. (1998). Kaplıcalar Şehri Gönen, Tisimat Basım Sanayi, Ankara.
• Özşahin, E. (2008a). Gönen Ovasında Pirinç Tarımı, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 18, Sayı: 2, Sayfa: 49–70, Elazığ
• Özşahin, E. (2008b). Keçi Dere (Gönen Çayı’nın Bir Kolu) Havzasının Hidrografik Özelliklerine Sayısal Yaklaşım, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 10, 301– 317.
• Özşahin, E. (2010). İskenderun Akaçlama Havzasında (HATAY) Arazi Örtüsünün Zamansal Değişimi, Turkish Studies-International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 5/2, Erzincan.
• Özşahin, E. (2010). Komşu Akarsu Havzalarının Morfometrik Analizi: Sarıköy ve Kocakıran Dereleri Üzerine Temel Bir Çalışma (Gönen Havzası, Güney Marmara), Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 20, Sayı: 1, 139–155.
• Reis, S., Yomralıoğlu, T. (2003). Landsat ETM+ Uydu Görüntüsü ile Trabzon İli Arazi Örtüsünün Belirlenmesi, Doğu Karadeniz Bölgesinde Kırsal Alanda Ulaşım, Yerleşim Sorunları ve Çözümleri Sempozyumu, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon, Bildiriler Kitabı, 306–315.
• Şengün, M. T. (2000). Uluova'da Jeomorfolojik Ana Birimler ile Arazi Kullanımı Arazındaki İlişkiler, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Şengün, M. T. (2008). Uluova'da Jeomorfolojik Birimlerle Arazi Kullanımı Arasındaki İlişkiler, Ulusal Jeomorfoloji Sempozyumu 20–23 Ekim 2008 (Prof. Dr. Mehmet Ardos Anısına) 18 Mart Üniversitesi, 167–183, Çanakkale.
• Taş, B. (2006). Tosya İlçesinde Jeomorfolojik Birimlerin Arazi Kullanımı Üzerine Etkileri, Coğrafi Bilimler Dergisi, 4 (1), 43–66.
• Taş, B. (2009). Sultandağı İlçesinde Tarımsal Arazi Kullanımı ve Planlama Önerileri, Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı: 22, 29–44.
• Taş, B. (2010). Sandıklı İlçesinde Arazi Kullanımı ve Planlama Önerileri, Ümit Ofset Matbaacılık, Afyonkarahisar.
• Ünlü, Y. (1982). Gönen ve Tahirova Ovaları Hidrojeolojik Etüt Raporu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Yirmi beşinci Bölge Müdürlüğü, Balıkesir.
• Vural, E. (2008). Boğaziçi Sit Alanındaki Arazi Kullanımının Zamansal Değerlendirmesi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Yalçınlar, İ. (1946). Manyas Havzasının Morfolojik Etüdü, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Yayınları, No: 9, İstanbul.