ELEMENTARY SCHOOL FIRST LEVEL STUDENTS’ METAPHORS ABOUT SCHOOL DIRECTORS

Yıl 2014, Sayı: 17, 355 - 396, 01.08.2014

Demet Şahin Emel Tüzel

https://doi.org/10.14520/adyusbd.736

Cited By: 4

Öz

The purpose of the present study is to elicit elementary school first level students’ perceptions of the school director through drawings and metaphors. For this purpose, the students were asked to draw a painting depicting the school director and to generate metaphors related to the school director and vice director. The participants of the study were selected through easily accessible sampling method from two different elementary schools located in Kazan district of Ankara in 2012-2013 school year. In the analysis of the data, content analysis method was employed. The findings of the study revealed that usually the school director and vice director are considered together as the director of a school, they mostly described them in their offices and usually distant from the students and mostly in positive situations. All of the students using metaphors in their drawings made use of positive metaphors. The metaphors generated by the students can be subsumed under the categories of “personal characteristics” and “duties”. The most commonly generated metaphors related to personal characteristics of the directors can be grouped under the category of “good people” and the most commonly generated metaphors in relation to their duties can be grouped under the category of “management” for the school director and “informing” for the vice school director.

Anahtar Kelimeler

Metaphor, school directors, elementary school students.

İLKÖĞRETİM BİRİNCİ KADEME ÖĞRENCİLERİNİN OKUL YÖNETİCİLERİNE İLİŞKİN METAFORLARI

Öz

Bu araştırmanın amacı ilköğretim birinci kademe öğrencilerinin okul yöneticilerine ilişkin algılarını çizdikleri resimler ve kullandıkları metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarmaktır. Bu amaçla öğrencilerden okul yöneticilerini resmeden birer resim çizmeleri ve “okul müdürü” ve “müdür yardımcısına” ilişkin metafor üretmeleri istenmiştir. Kolay ulaşılabilir örnekleme yönteminin kullanıldığı araştırmanın katılımcıları 2012-2013 eğitim öğretim yılında Ankara ili Kazan ilçesinde yer alan iki ayrı ilköğretim okulunun birinci kademe öğrencilerinden oluşmaktadır. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre öğrencilerin “okul yöneticisi” olarak daha çok okul müdür ve müdür yardımcısını birlikte algıladıkları; okul müdürünü ve müdür yardımcısını en çok odalarında, öğrencilere yakınlık açısından değerlendirildiğinde öğrencilerin karşısında ve olumlu bir durum içerisinde resmettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Resimlerinde benzetme (metafor) kullanan öğrencilerin tümünün olumlu figürler kullandığı belirlenmiştir. Öğrencilerin okul müdürü ve müdür yardımcısına ilişkin ürettikleri metaforların ise “kişisel özellikler” ve “görevler” kategorileri altında yer aldığı görülmüştür. Okul müdürünün ve müdür yardımcısının kişisel özelliklerine ilişkin en çok üretilen metaforlar “iyi bir insan” kategorisi altında yer alırken; okul müdürünün görevlerine ilişkin en çok üretilen metaforların “yönetim”, müdür yardımcısının ise “eğitme (bilgi verme)” kategorisi altında yer aldığı ortaya koyulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Metafor, okul yöneticileri, ilköğretim öğrencileri

Kaynakça

• Açıkalın, A., Şişman, M. ve Turan, S. (2007). Bir insan olarak okul müdürü. (1. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Arıcı, B. (2006). “Resim, psikoloji ve çocuğun dünyasında resim.” Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi, 10: 15-22.
• Aykaç, N. (2012). “İlköğretim öğrencilerinin resimlerinde öğretmen ve öğrenme süreci algısı.” Eğitim ve Bilim, 37(164): 298-315.
• Bogdan, R. C., & Biklen, S. K. (1992). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods (2nd ed.). Boston, MA: Allyn and Bacon.
• Brannen, J. (2005). Mixed Methods Research: A Discussion Paper. London: NCRM Methods Review Papers.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, K. E., Akgün, E, Ö., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayınları.
• Cerit, Y. (2008). “Öğrenci, Öğretmen ve Yöneticilerin Müdür Kavramı ile İlgili Metaforlara İlişkin Görüşleri.” Eğitim ve Bilim, 33(147): 3-13.
• Çelik, V. (2010). Eğitimsel liderlik. (2. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Çelikten, M. (2006). “Kültür ve öğretmen metaforları.” Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21: 269-283.
• Doğru-Yıldırım, S. S., Turcan, A. İ., Arslan, E., ve Doğru, S. (2006). “Çocukların Resimlerindeki Aileyi Tanılama Durumlarının Değerlendirilmesi.” Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15: 223-235.
• Döş, İ. (2010). “Aday Öğretmenlerin Müfettişlik Kavramına İlişkin Metafor Algıları.“ Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3):607-629.
• Dündar, H. (2013). “Elementary students’ metaphors for democracy.” African Journal of Agricultural Education, 1(4): 44-50.
• Epstein, R. L. Ve Gamlin, P. J. (1994). “Young children’s comprehension of simple and complex metaphors presented in pictures and words.” Metaphor and Symbolic Activity, 9(3): 179-191.
• Ersoy, A. F. ve Türkkan, B. (2010). “İlköğretim öğrencilerinin çizdikleri karikatüre yansıttıkları sosyal ve çevresel sorunların incelenmesi.” Eğitim ve Bilim, 35(156): 96-109.
• Gibson, C. B. ve Zellmer-Bruhn, M.E. (2001). “Metaphors and meaning: An international analysis of the concept of teamwork.” Administrative Science Quarterly, 46: 274-303.
• Güven, B. ve Güven, S. (2009). “İlköğretim öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde metafor oluşturma becerilerilerine ilişkin nicel bir inceleme.“ Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(2): 503-512.
• Jupp, V. (2006). The Sage Dictionary of Social Resarch Methods. London, England: Sage Publications.
• Karadağ, R. ve Gültekin, M. (2012). “Metaphors that elementary school students use to describe the term “teacher”. “ Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1): 69-83.
• Karslı, M. D. (2006). Etkili okul yöneticiliği. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Koçbeker, N. B ve Saban, A. (2005). “Otistik Bir Çocuğun Yabancı Dil Öğrenimine İlişkin Örnek Olay İncelemesi.” Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14: 401-427.
• Lakoff, G. ve Johnsen, M. (2003). Metaphors we live by. London: The University of Chicago Press.
• Morgan, G. (1997). Yönetim ve örgüt teorilerinde metafor. Çev.: Bulut, G. İstanbul: MESS Yayınları.
• Nikitina, L. Ve Furuoka, F. (2008). ““A language teacher is like…”: Examining Malaysian students’ perceptions of language teachers through metaphor analysis.” Electronic Journal of Foreign Language Teaching, 5(2): 192-205. Nuhoğlu, H. ve Afacan, Ö. (2011). “İlköğretim öğrencilerinin bilim insanına yönelik düşüncelerinin değerlendirilmesi.” Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3): 279-298.
• Özdemir, S. (2013). Türk eğitim sisteminin yapısı, eğilimleri ve sorunları. S. Özdemir (Ed.). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi içinde (ss. 1-52). (2. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Özden, Y. (2008). Eğitimde yeni değerler: Eğitimde dönüşüm. (6. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Sadık, F. ve Sarı, M. (2012). “Çocuk ve demokrasi: İlköğretim öğrencilerinin demokrasi algılarının metaforlar aracılığıyla incelenmesi. “ Uluslararası Cumhuriyet Eğitim Dergisi, 1(1): 48-62.
• Saban, A. (2002). “Sınıf öğretmeni adaylarının ilkokula ilişkin en çok hatırladıkları ve en çok tercih ettikleri metaforlar.” Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 1(2): 211-2
• Saban, A. (2008). “Okula ilişkin metaforlar.” Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55: 459-496.
• Saban, A. ve Akbulut, M. G. (2012). “İlköğretim birinci kademe öğrencilerinin şiddetle ilgili algılarının çizdikleri resimler aracılığıyla incelenmesi.” Turkish Journal of Education (TURJE), 1(1): 21-38.
• Sarı, M.(2010). “İlköğretim öğrencilerinde polis kavramının metaforlar aracılığıyla incelenmesi.” Polis Bilimleri Dergisi, 12(2): 43-81.
• Schlechty, P. C. (2001). Okulu yeniden kurmak. Çev. Yüksel Özden. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Sosyal, D. ve Afacan, Ö. (2012). “İlköğretim öğrencilerinin “fen ve teknoloji dersi” ve “fen ve teknoloji öğretmeni” kavramlarına yönelik metafor durumları.” Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 9(19): 287-306.
• Taymaz, H. (2007). İlköğretim ve ortaöğretim okul müdürleri için: Okul yönetimi. ( Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Yalçın, M. ve Erginer, A. (2012). “İlköğretim okullarında okul müdürüne ilişkin metaforik algılar 1.” Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi, 1(2): 2292
• Yıldırım, N. ve Uğur, M. (2011). “Öğrencilerin algısından okul müdürü imgelerinin karikatürize ifadeleri.” Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2): 4094
• Yin, R. K. (2003) Case Study Research. (3rd edt.). London, England: Sage Publications.