ENGELLİLERE YÖNELİK E-ÖĞRENME ORTAMLARI KONUSUNDA YAPILAN LİSANSÜSTÜ TEZ ÇALIŞMALARININ İÇERİK ANALİZİ

Yıl 2016, Sayı: 24, 945 - 970, 29.12.2016

Hakan Tekedere Hanife Göker

Öz

Bu çalışmada, engellilerin eğitiminde e-öğrenme ortamlarının kullanımı konusunda şimdiye kadar yapılan lisansüstü tezler incelenerek, bu konuda yapılacak yeni çalışmalara farklı bir bakış açısı getirmek amaçlanmıştır. İlgili lisansüstü tezler; Yükseköğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezinde yapılan tarama sonucu elde edilmiştir. Bu çalışma, ilgili konuda 2015 yılına kadar yapılan 36 lisansüstü tezle sınırlıdır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi ve betimsel istatistik analizi kullanılmıştır. Türkiye’ de engellilerin eğitiminde e-öğrenme ortamlarının kullanımı konusunda 1986-2009 yılları arasında tamamlanan lisansüstü tezlerin sayısında ve konu çeşitliliğinde bir artışın, 2009 yılından sonra ise tekrar bir azalmanın yaşandığı tespit edilmiştir. Bu tezlerin en fazla “görme” ve “işitme” engel türlerinde yapıldığı, büyük bir kısmının fen bilimleri enstitülerinde tamamlandığı ve çalışılan konuların hedef kitlesinin yarısından fazlasının ilköğretim seviyesinde olduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın sonunda engellilerin eğitiminde e-öğrenme ortamlarının kullanımı konusundaki eğilimlerden bahsedilmiş ve ileride yapılacak çalışmalar için bazı öneriler getirilmiştir.

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• Aruk, İ. (2008). Bilişim Teknolojilerinin Zihinsel Engellilerin E-Eğitiminde Kullanılması ve Örnek Bir Uygulama Geliştirilmesi. Yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
• Batu, E. S. ve Kırcaali-İftar G. (2005). Kaynaştırma. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2003). Veri analizi el kitabı. 3.Baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Çakmak, E. K., Kukul, V., Çetin, E., Berikan, B., Kandemir, B., Pamukçu, B. S., ... & Marangoz, M. (2015). “2013 Yılı Eğitim Teknolojileri Araştırmalarının İncelenmesi: AJET, BJET, C&E, ETRD, ETS ve L&I Dergileri”. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 5(1).
• Çakmak, E. K., Özüdoğru, G., Bozkurt, Ş. B., Ülker, Ü., Ünsal, N. Ö., Boz, K., ... & Bahadır, H. (2016). “2014 Yılında Eğitim Teknolojileri Alanındaki Yayımlanan Makalelerin İncelenmesi”. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 6(1).
• Çıkrıkçı, Ö., & Erzen, E. (2016). “Cinsiyetin akademik erteleme üzerindeki etkisi: Meta-analiz”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), DOI Numarası:10.16986/HUJE.2016015387.
• Eskinazi, S. (2011). Görme Engellilere Yönelik Bilgisayar Eğitimi Veren Bir Web Sitesi Uygulaması. Yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Ergüney, M. (2015). “Uzaktan Eğitimin Geleceği: MOOC (Massıve Open Onlıne Course)”. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi (Journal of Research in Education and Teaching). 4(4), 15-22.
• Fırat, T. (2014). “Farklı Eğitim Kademelerinde Görev Yapacak Öğretmen Adaylarının Kaynaştırmaya Yönelik Tutumlarının İncelenmesi”. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2014(18), DOI Numarası:http://dx.doi.org/10.14520/adyusbd.808.
• Goldman, R. S. & Pellegrino, W. J. (1987). “Information Processing and Educational Microcomputer Technology: Where Do We Go From Here?”. Journal of Learning Disability, 20(3), 144–154.
• Göktaş, Y., Küçük, S., Aydemir, M., Telli, E., Arpacık, Ö., Yıldırım, G. ve Reisoğlu, İ. (2012). “Türkiye’de Eğitim Teknolojileri Araştırmalarındaki Eğilimler: 2000-2009 Dönemi Makalelerinin İçerik Analizi”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 12(1), 177-199.
• Gökçe, O. (2006). İçerik analizi: Kuramsal ve pratik bilgiler. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• İşman, A. (2011). Uzaktan eğitim. Ankara: Pegem Akademi.
• Kalkınma Bakanlığı (2012). “Bilgi toplumu stratejisinin yenilenmesi projesi 1. odak grup çalışması değerlendirme raporu”. http://www.bilgitoplumustratejisi.org/tr/doc/8a3247663cd49329013cf40321e10002, Erişim tarihi: 19.04.2016.
• Kaya, Z. (2002). Uzaktan eğitim. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Lerner, J., Mardell, C. C. & Goldenberg, D. (1987). Special education for the early childhood years. New Jersey:Englewood Cliffs Prentice-Hall.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1984). Qualitative data analysis: A sourcebook of new methods. California: SAGE publications Inc.
• Neuman, W. L. (2006). Basics of social research: qualitative and quantitative approaches (2nd ed.). Allyn & Bacon, Incorporated.
• Öztürk, E. K. (2011). Fiziksel Engelliler İçin Web Tabanlı Uzaktan Eğitim Modeli Önerisi. Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Sakarya, A. (2011). Zihinsel Engelli Çocuklar İçin Moodle Ortamında Bir Uzaktan Eğitim Sisteminin Geliştirilmesi. Yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
• Stemler, S. (2001). “ An Overview of Content Analysis. Practical Assessment ”. Research & Evaluation, 7(17), 137-146.
• Şılbır, L. (2011). İşitme Engelli Öğrencilerin Türkçe Okuma Yazma Becerilerinin Geliştirilmesine Yönelik Görsel Yardım Paketi: GÖRYAP. Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• TBD (2014). "Bilişimle Engelleri Kaldırıyoruz" Çalıştayı Toplantı Raporu, Ankara. http://www.engelsizbilisim.org/, Erişim tarihi: 15.04.2016.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, A. , Şentürk, U., & Demir, E. (2015). “Zihinsel Engellilerde Fiziksel Aktiviteye Yönelik Uygulamaların İçerik Analizi”. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (13), 312- 327.
• Yılmaz, A., Şentürk, U., & Ramazanoğlu, F. (2014). “Bedensel Engellilerde Spor Konulu Araştırmaların İçerik Analizi”. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri, 9(1-2).
• Topaloğlu, M. (2008). Zihinsel engelli çocukların uzaktan eğitimi ve web tabanlı bir yazılım sisteminin geliştirilmesi. Yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
• Türkiye Bilişim Derneği 31. Ulusal Bilişim Kurultayı (2014). "Bilişimle engelleri kaldırıyoruz çalıştayı toplantı raporu”. http://www.engelsizbilisim.org/ wp-content/uploads/TBD-Bili%C5%9Fimle-Engelleri-Kald%C4%B1r %C4%B1yoruz-%C3%87al%C4%B1%C5%9Ftay2014.pdf, Erişim tarihi: 20.05.2016.