EVLİ BİREYLERDE EŞ TÜKENMİŞLİĞİNİ YORDAMADA BAĞLANMA VE DUYGU DÜZENLEME ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2016, Sayı: 24, 1069 - 1094, 29.12.2016

Seval Kızıldag , Sevginar Vatan

Öz

Bu araştırmada bağlanma ve duygu düzenleme özellikleri ile eş tükenmişliği arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, çalışmaya 169’si kadın ve 132’si erkek olmak üzere toplam 301 evli birey katılmıştır. Çalışmada eş tükenmişlik düzeyini belirlemek için Eş Tükenmişlik Ölçeği, duygu düzenleme özellikleri için Duygu Düzenlemede Zorluklar Ölçeği ve yetişkin bireylerin bağlanma durumları için Yakın İlişkilerde Yaşantılar Ölçeği-II ve son olarak katılımcıların demografik özellikleri için Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde hiyerarşik çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Çalışmada elde edilen bulgulara göre; bağlanma özellikleri ve duygu düzenleme özellikleri değişkenlerinin eş tükenmişliği ile anlamlı ilişkilere sahip oldukları görülmektedir.  Ayrıca, bu değişkenlerin eş tükenmişliğini açıklamada önemli katkıları olduğu da görülmektedir. Evlilik ilişkisinde yaşanan fiziksel, duygusal, zihinsel yorgunluk düzeylerinin her biri evlilik süresi, bağlanmanın kaygı özellikleri, bağlanmanın kaçınma özellikleri ve duygu düzenlemede yaşanan zorluklar değişkenleri tarafından anlamlı olarak yordanmıştır. Çalışmanın bu sonuçları ilgili alan yazın ışığında tartışılmıştır.

Kaynakça

• Bahadır, Ş. (2006). Romantik İlişkilerde Bağlanma Stilleri, Çatışma Çözme Stratejileri ve Olumsuz Duygudurumunu Düzenleme Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Berking, M., Wupperman, P., Reichardt, A., Pejic, T., Dippel, A., Znoj, H. (2008). “Emotion Regulation Skills As A Treatment Target In Psychotherapy.” Behaviour Research and Therapy, 46: 1230-1237.
• Brassard, A., Lussier, Y., & Shaver, P. R. (2009). “Attachment, Perceived Conflict, and Couple Satisfaction: Test of A Meditational Dyadic Model.” Family Relations, 58: 634-646.
• Brennan, K. A., Shaver, P. R. (1995). “Dimensions of Adult Attachment, Affect Regulation, and Romantic Relationship Functioning.” Personality and Social Psychology Bulletin, 21: 267-283.
• Collins, N. L., Feeney, B. C. (2004). “Working Models Of Attachment Shape Perceptions of Social Support: Evidence From Experimental and Observational Studies.” Journal of Personality and Social Psychology, 87: 363-383.
• Çapri, B. (2006). “Tükenmişlik Ölçeği’nin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması.” Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1): 62-77.
• Çapri, B. (2008). Eş Tükenmişliğini Yordayan Değişkenlerin İncelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Çıkılı-Uytun, M., Öztop, D.B., Eşel, E. (2013). “Ergenlik ve Erişkinlikte Bağlanma Davranışının Değerlendirilmesi.” Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 26: 177-189.
• Erdem, Ş., Kabasakal, Z. (2015). “Psikolojik İyi Olma ve Yetişkin Bağlanma Boyutları.” Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1): 82-90.
• Gottman, J. M. (1994). What predicts divorce? The relationship between marital processes and marital outcomes. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
• Gratz, K. L., Roemer, L. (2004). “Multidimensional Assessment of Emotion Regulation
• And Dysregulation.” Journal of Psychopathology & Behavioral Assessment, 26: 41-54.
• Hasanoğlu, A. (2013). İlişkilerin günlük hayatı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Hazan, C., Shaver, P. (1987). “Romantic Love Conceptualized as an Attachment Process.” Journal of Personality and Social Psychology, 52(3): 511-524.
• Huyck, M. H. (2001). “Romantic relationship in later life.” Intimacy and Aging, 25(2): 9-17.
• Marganska, A., Gallagher, M., Miranda, R. (2013). “Adult Attachment, Emotion Dysregulation, and Symptoms of Depression And Generalized Anxiety Disorder.” American Journal of Ortopsychiatry, 83(1): 131-141.
• Nichols, M. P., Schwartz, R. L. (1998). Family therapy: Concepts and methods. New York: Allyn & Bacon.
• Pines, A. M. (1989). “Sex Differences in Marriage Burnout.” Israelis Social Science Research, 5: 60-75.
• Pines, A. M. (1996). Couple burnout. New York/ London: Routledge.
• Pines, A. M. (2000). Treating Career Burnout: A Psychodynamic Existential Perspective. JCLP/ In Session: Psychotherapy in Practice, 56(5): 633-642.
• Pines, A. M. (2004a). “Adult Attachment Styles and Their Relationship to Burnout: A Preliminary, Cross-Cultural İnvestigation.” Work & Stress, 18(1): 66-80.
• Pines, A. M. (2004b). “Why are Israelis Less Burned Out?” European Psychologist 9(2): 69-77.
• Pines, A. M. (2005). Falling in love: Why we choose the lovers we choose? Taylor Francis Group, LLC.
• Rugancı, R. N., & Gençöz , T. (2010). “Psychometric Properties of the Turkish Version Of The Difficulties In Emotional Regulation Scale.” Journal of Clinical Psychology, 66: 442 – 455.
• Selçuk, E., Günaydın, G., Sümer, N., Uysal A. (2005). “Yetişkin
• Bağlanma Boyutları İçin Yeni Bir Ölçüm: Yakın İlişkilerde Yaşantılar
• Envanteri-II’nin Türk Örnekleminde Psikometrik Açıdan
• Değerlendirilmesi.” Türk Psikoloji Yazıları, 8: 1-11.
• Simpson, J. A. (1990). “Influence of Attachment Styles on Romantic Relationships.” Journal of Personality and Social Psychology, 59 (5): 971-980.