LANSAT 8 OLİ UYDU GÖRÜNTÜLERİ VE GÖLGELİ RÖLYEF VERİLERİ İLE DOĞU ANADOLU FAY ZONU (BİNGÖL-KARLIOVA ARASI)’NUN ÇİZGİSELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2020, Sayı: 35, 493 - 518, 30.08.2020

Kemal Kıranşan

https://doi.org/10.14520/adyusbd.609827

Cited By: 1

Öz

Çizgisellik,
jeolojik yapıların ve jeomorfolojik birimlerin klimatolojik, hidrografik faktörler
ve bitki özelliklerine göre belirli doğrultularda yönlenmeleridir. Araştırma alanı,
Doğu Anadolu Fay Zonu (Bingöl-Karlıova arası)’dur. Bu çalışmanın amacı, Uzaktan
Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri ile çizgiselliklerin belirlenmesi ve
faylarla ilişkilerinin ortaya konulmasıdır. Veriler, 10 Haziran 2015 tarihli
Landsat 8 uydu görüntüleri, gölgeli rölyef, jeoloji ve topoğrafya haritaları ile
literatür verileridir. Landsat 8 OLİ uydu verisine Histogram Eşitleme ve Filtreleme
uygulanmış; SYM verisinden ise farklı ışıklandırma açıları ile gölgeli rölyef
verileri elde edilmiştir. Bu verilerden PCI Geomatica’da çizgisellikler
otomatik çıkarılmıştır. Doğruluk analizleri için faylara 200 m’lik tamponlar
oluşturulmuş ve bunların içindeki çizgisellikler fay kabul edilmiştir. Çizgisellik
ve drenaj veri ile yoğunluk ve yönlenme analizleri yapılarak faylar ile
karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak çizgiselliklerin faylar ile çakışma yüzdesi %
36 ile % 53,5; arasında değişmektedir. Yoğunluk ve yönlenme analizlerinde ise
sahada DAFZ dışında başka fay zonlarının varlığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Landsat 8 OLI, Sayısal Yükselti Modeli, Kabartma Haritası, Doğu Anadolu Fay Zonu, Çizgisellik

Kaynakça

• Arcgis Spatial Analysis, (2014).
• Aksoy, E. İnceöz, M., Koçyiğit, A. (2007). “Lake Hazar Basin: A Negative Flower Structure on the East Anatolian Fault System (EAFS) SE Turkey.” Turkish Journal of Earth Sciences, 16, 319-338. Arpat, E., Şaroğlu, F. (1972). “Doğu Anadolu Fayı ile İlgili Gözlemler ve Düşünceler.” Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Dergisi, 78, 44-50.
• Chorowicz, J. Dhont, D. and Gündoğdu, N. (1999). “Neotectonics in the eastern North Anatolian fault region (Turkey) advocates crustal extension: mapping from SAR ERS imagery and Digital Elevation Model”, Journal of Structural Geology, 21, 511-532.
• Dhont, D. Chorowicz, J., Yürür, T. and Köse, O. (1998). “Polyphased block tectonics along the North Anatolian Fault in the Tosya basin area (Turkey).” Tectonophysics, 299, 213-227.
• Erinç, S. (2010). Jeomorfoloji I. Der Yayınları, İstanbul.Herece, E. (2008).
• Doğu Anadolu Fayı (DAF) Atlası. MTA Özel Yayın Serisi-13Hung, L.Q. Batelaan, O. and De Smedt, F. (2005). “Lineament extraction and analysis, comparison of Landsat ETM and Aster imagery. Case study: Suoimuoi tropical karst catchment. Vietnam.” Proc. of SPIE Vol. 5983, 59830T, 1-12.
• Jensen, J. R. (1996). Introductory Digital Image Processing. Prentice Hall Series in Geographic Information Science, New Jersey. 316 pages.
• Karaca Ö. Karagüzel R. ve Ertunç A. (2003). “Uzaktan Algılama Yöntemi Kullanılarak Fethiye ve Çevresinin Jeolojik Özelliklerinin Belirlenmesi.” Cumhuriyet Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, Seri A- Yerbilimleri C.20, S.1, s. 52-61. 12
• Koçyiğit, A., Aksoy, E., İnceöz, M. (2003), “Basic Neotectonic Characteristics of the Sivrice Fault Zone in the Sivrice-Palu area, East Anatolian Fault System (EAFS)”, Turkey. Excursion Guide Book, International Workshop on the North Anatolian, East Anatolian and Dead Sea Fault Systems: Recent Progress in Tectonics and Palaeoseismology, 31 August to 12 September 2003, METU (Ankara, Turkey).
• Lillesand, T.M. and Keifer, R.W. (1999). Remote Sensing and Image Interpretation. 4th Edition.
• Meijninger, B.M.L. (2001). Geographic information systems analysis of north western Greece: A tectonic investigation of north-western Greece by means of remote sensing analysis and digital terrain analysis, Msc. Thesis, Utrecht University, Faculty Of Earth Sciences , Department of Geology & ITC International Institute for Aerospace Survey and Earth Sciences. 45p.
• O’Leary, D. W. Friedman, J. D. Pohn, H. A. (1976). “Lineament, linear, lineation: Some proposed new standards for old terms.” Geological Society America Bulletin, Vol.87, 1463-1469.
• Sarp, G., Toprak, V. (2007), “Otomatik Olmayan Yöntemler Kullanılarak Landsat ETM Uydu Görüntüsünden Çizgisellik Belirlenmesi”, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi, 30 Ekim–02 Kasım 2007, KTÜ, Trabzon.
• Schowengert, R.A. and Glass, C.E., (1983). “Digitally processed topographic data for regional tectonic evaluations.” Geological Society of America Bulletin, 94, 549-556.
• Suzen, M.L., and Toprak, V. (1998). “Filtering of satellite images in geological lineament analyses: An application to a fault zone in Central Turkey.” International Journal Remote Sensing, 1101–1114.
• Sümengen, M. (2011). 1/100000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları (K45 paftası), Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Ankara.