EKOLOJİK SANAT BAĞLAMINDA 2. ULUSLARARASI PERRE SANAT ÇALIŞTAYI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2023, Sayı: 43, 204 - 236, 19.04.2023

Büşra Kuruçay , Muhammet Fatih Gök

https://doi.org/10.14520/adyusbd.1238185

Öz

1960 sonrası dönemde doğaya ve ekolojiye bakışta yaşanan değişimler sanat üzerinde de etkili olmuş; sanat üretiminin kamusal alanda da var olduğu, hatta halkın ve farklı meslek gruplarının da dahil olduğu yeni yaklaşımlar getirmiştir. Bu makalede, 2022 yılında Adıyaman Perre Antik Kenti’nde düzenlenen Perre Sanat Çalıştayı sürecinde üretilen bazı sanat eserlerinin Antroposen Çağı içerisinde yer alan kavramsal metinlerin ve ekolojik sanat pratiklerinin incelenerek yorumlanması amaçlanmaktadır. Bu amaçla çağdaş sanat, antroposen ve ekolojik sanat ile ilgili literatür taraması yapılmış ve bu kavramlar ile ilgili daha önce yapılmış olan sanat çalışmalarıyla çalıştay süresince üretilen eserlerin ekolojik göstergeleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Ayrıca bu çalışmada ismine yer verilen sanatçılarla bireysel görüşmeler yapılarak ilgili sanat eserlerinin sanatçı ve izleyici bakış açısından çok yönlü olarak incelenmesi yöntemi benimsenmiştir. Sanat çalıştayları hakkında mevcut literatürün azlığı da göz önüne alındığında, Perre Sanat Çalıştayı süreci ve sonrasında ortaya çıkan kolektif bilgi ve deneyimin bireysel gözlemler aracılığıyla araştırılıp, incelenip, ortaya konulması ayrıca önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ekolojik Sanat, Antroposen, Güncel Sanat, Perre Sanat Çalıştayı, Sanat Eleştirisi

2ND INTERNATIONAL PERRE ART WORKSHOP IN THE CONTEXT OF ECOLOGICAL ART

Öz

In the post-1960 period, changes in the view of nature and ecology have also had an impact on art, bringing new approaches in which art production is also present in the public sphere, even involving the public and different professional groups. In this article, it is aimed to interpret some of the artworks produced during the Perre Art Workshop organized in the ancient city of Perre in Adıyaman in 2022 by examining the conceptual texts and ecological art practices within the Anthropocene Age. For this purpose, a literature review on contemporary art, anthropocene and ecological art has been conducted and the ecological indicators of the artworks produced during the workshop have been examined comparatively with the artworks produced before. In addition, the method of conducting individual interviews with the artists whose names are included in this study was adopted to examine the relevant artworks from the perspective of the artist and the audience in a multidimensional way. Considering the scarcity of existing literature on art workshops, it is also important to investigate, analyze and reveal the collective knowledge and experience that emerged during and after the Perre Art Workshop through individual observations.

Anahtar Kelimeler

Ecological Art, Anthropocene, Contemporary Art, Perre Art Workshop, Art Criticism

Kaynakça

• Akkol, N. (2018). “Değişen Doğa Algısı ve Armağan Etme Bağlamında Ekolojik Sanat.“ İdil Dergisi, 7(44): 421-427.
• Angus, I. (2012). Antroposen'le Yüzleşmek: Fosil Kapitalizm ve Dünya Sisteminin Krizi. Çev., Nuray Onuk. İstanbul: Marx21 Yayınevi.
• Antmen, A. (2010). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Ardenne, P. (2019). Ecological art-ongoing, reality, becoming. Reiss J. (Ed.). Theory and practice in the anthropocene. United States: Vernon Press.
• Arslan, N. (2019). Sanat Sempozyumlarının ve Çalıştayların (Workshop) Seramik Sanat Eğitimine Katkısı, International Social Sciences Studies Journal, 5(29): 75-88. https://sssjournal.com/files/sssjournal/1422078873_7_5-29.ID1193%20Arslan_75-88.pdf. Erişim: 17.11.2022.
• Ataseven, O. (2016). “Heykelin Çevresel Serüveni”. Sdu Art-E Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi, 9(17) (Mayıs –Haziran 2016): 262-277.
• Atay, T. (2018). Kıyametin Jeolojik adı: ‘Antroposen’. Cumhuriyet Gazetesi, Erişim: 16.11.2022. https://www.cumhuriyet.com.tr/yazarlar/tayfun-atay/kiyametin-jeolojik-adi-antroposen-988542.
• Bilen, M. (2002). Plandan Uygulamaya Öğretim. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Bookchin, M. (1996). Ekolojik Bir Topluma Doğru. Çev: Abdullah Yılmaz. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bourriaud, N. (2005). İlişkisel Estetik, çev. Saadet Özen, İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Ciravoğlu, A. (2001). Mimari Tasarım Eğitiminde Workshop-Stüdyo Paralelliği Üzerine. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Çakıroğlu, E. (2022). Antroposen Çağında Ekolojik Sanat: David Buckland, Terike Haapoja ve Mel Chin’in Ekolojik Sanat Projeleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(1).
• Diep, S. (2019). Antroposen Sanatı Bir Dövüş Sanatıdır: Paul Ardenne’le Söyleşi, çev. Uraz Aydın, E-Skop. https://www.eskop.com/skopbulten/antroposen-sanati-bir-dovus-sanatidir-paul-ardennele-soylesi/5450. (Erişim: 27.11.2022).
• Oğuz, D. (2015). 1960-1980 Arası Değişen Doğa Algısı ve Sanatta Doğaya Yöneliş, Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, Yaz 2015, Sayı 14. 67-76.
• Perre Sanat Çalıştayı. https://perresanatcalistayi.adiyaman.edu.tr/tr. Erişim: 20.11.2022.
• Saygı, S. (2016). Çağdaş Sanatta Doğa Algısı ve Ekolojik Farkındalık. Sanat-Tasarım Dergisi, 7-13. https://dergipark.org.tr/tr/pub/marustd/issue/30399/328263
• Shukman, D. (2021). Dünya küresel ısınma eşiği olan 1.5 C dereceye 'gelecek beş yıl içinde ulaşabilir'. BBC News Türkçe, Erişim: 10.01.2023. https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-57264316.
• Sülün, E. N. (2010). Bir sanat ve Tarih İmecesi: Göbekli Tepe Çalıştayı, Artist Modern, 17:44-47, Temmuz-Ağustos.
• TDK Sözlükleri. https://sozluk.gov.tr. Erişim: 21.11.2022.
• Ünal, B. (2019). Antroposen ve Yeni Dünya Tasarıları. Fine Arts (NWSAFA), 14(3): 186-199.
• Yazgünoğlu, K. C. (2022). İklimkurgu İklim Değişikliği, Antroposen’in Poetikası ve Ekoleleştirel İzler. İstanbul: Çizgi Kitapevi.
• Yılmaz, M. (2006). Modernizmden Postmodernizme Sanat. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Yücel, D. (2022). Türkiye’de 1990 Sonrası Video Sanatında Toplumsal Belleğin Kaydı ve Ortak Hafızalar İnşa Etmek, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yürekli, İ., ve Yürekli, H. (2004). Mimari Tasarım Eğitiminde Enformellik. itüdergisi/a mimarlık, planlama, tasarım 3(1), 53-62, Mart. http://itudergi.itu.edu.tr/index.php/itudergisi_a/article/viewFile/1007/909 Erişim: 21.11.2022.