Kırsal Alanda İlkokul Öğrencilerinin Biyolojik Mücadele Konusunda Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi: Adana ve Mersin İlleri Örneği

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 1, 1 - 10, 01.06.2018

Nazife Temel Mustafa Tüfekli Şebnem Tireng Karut Ferda Yarpuzlu Arzu Seçer

Öz

Bu çalışmanın amacı; Adana ve Mersin’de ailesi ya da yakınları çiftçilik yapan ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin biyolojik mücadele konusunda bilgi düzeylerinin belirlenmesidir. Araştırmanın ana materyalini Mersin’de Erdemli ve Tarsus, Adana’da Kozan ve Karaisalı ilçelerindeki 2014 - 2015 öğretim yılında sekiz ilkokulda öğrenim gören 328 öğrenciden elde edilen birincil veriler oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri yüz yüze görüşme yoluyla toplanmış ve elde edilen bulgular Ki-kare testi uygulanarak sunulmuştur. Çalışmada öğrencilere biyolojik mücadele bileşenleri ile ilgili sorular yöneltilmiştir. İlk anket çalışmasından sonra öğrencilere “Sürdürülebilir Tarımda Biyolojik Mücadele” başlıklı bir eğitim semineri verilmiştir. Hemen ardından aynı sorular yöneltilerek konuyla ilgili bilgi artışı olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Buna göre öğrencilerin; tüm böceklerin zararlı olmadığını %91.5 , her görülen böceğin öldürülmemesi gerektiğini %98.5 , uğur böceğinin faydalı olduğunu %97.0 , böceklerin ilkbaharda görüldüğünü %93.0 ve sebze-meyve üretiminde biyolojik mücadele yapılması gerektiğini %80.8 önceden bildikleri belirlenmiştir. Buna karşın azımsanmaması gereken bir grup da; sağlığımız için sebzemeyvelerin yıkanmasının yeterli olduğunu %46.0 , tarımsal ilaçların olumsuz etkisi olmadığını %36.9 , faydalı böceklerin olumsuz etkileri olduğunu %52.7 ve biyolojik mücadelenin kimyasal ilaçlarla yapıldığını %30.2 bildirmiştir. Eğitim seminerinden sonra; faydalı böceğin bitkilerle beslendiğini düşünenlerin oranı düşerken, tarımda kullanılan kimyasalların insan ve çevreye zarar verdiğini, faydalı böceklerin çevreye olumsuz etkisi olmadığını ve biyolojik mücadelenin faydalı böceklerle yapıldığını söyleyen öğrencilerin oranı artmıştır. Bulgulara göre; eğitim seminerleri, biyolojik mücadele konusunda öğrencilerin bilgi dağarcığına olumlu katkı yapmıştır. Çevre sorunlarının çözümü ve sürdürülebilirliği ile ilgili verilen eğitimlere “Sürdürülebilir Tarımda Biyolojik Mücadele” konusunun eklenmesinin yararlı olacağı sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Biyolojik mücadele, öğrenciler, Adana, Mersin

Determination the Knowledge Level of Primary School Students about Biological Control in Rural Areas: Example of Adana and Mersin provinces

Öz

The aim of this study was to determine the level of knowledge about biological control in the fourth grade primary school students whose families and relatives are doing farming in Adana and Mersin. The main material of the study is the primary data obtained from 328 students in eight primary schools in Erdemli and Tarsus in Mersin, Kozan and Karaisalı in Adana in 2014 - 2015 school year. The data of the study were collected via face-to-face interview and the findings were presented by applying the Chi-square test. During the study, questions were asked to students about the components of biological control. After the first survey, a training seminar titled "Biological Control in Sustainable Agriculture” were given to students. Immediately afterwards, the same questions were addressed and it was attempted to determine whether there was any increase in information about the subject. According to result; student knowledge was determined about: all insects were not harmful 91.5% , all insects should not be killed 98.5% , ladybug was beneficial 91.8% , insects were seen in the spring 93.0% and need to biological control in fruit and vegetable production 80.8% . On the other hand, a group that should not be ignored; washing of fruits was enough for our health 46.0% , no negative effects of agrochemicals 36.9% , negative effects of beneficial insects 52.7% and biological control conducted with chemical insecticides 30.2% , were determined. After the education seminar; while the rate of thought who thinks beneficial insects feed with plants have decreased, at the same time the ratio of thought who thinks chemicals damage human health and environment and the ratio of thought who thinks biological control applied with beneficial insects have increased. According to results, education seminars about biological control had positive contributions on students. Results revealed that the addition of "Biological Control in Sustainable Agriculture" to the trainings on the solution and sustainability of environmental problems would be beneficial

Anahtar Kelimeler

Biological control, students, Adana, Mersin

Kaynakça

• Altınbaş, Ü., 1998. Kirliliğin doğal kaynakları ve çevresel ilişkileri. Ege Üniversitesi, Çevre Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi. Çevre Bilimi Bahar Okulu II, Ders Notları, Karaburun, İzmir, 376 s.
• Aydın, F. ve H. Kaya, 2011. Sosyal bilimler lisesi öğrencilerinin çevre duyarlılıklarının Değerlendirilmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, 24: 229-257.
• Çerik, Ş., 2002. Ailelerin gençlere karşı tutumları ve gençlerin ailelerinin tutumlarını algılayışlarına yönelik üniversite gençliği üzerinde bir araştırma. Ege Üniversitesi İ.İ.B.F. Ege Akademik Bakış, (1): 21-36.
• Çiçek, A., ve O. Erkan, 1996. Tarım Ekonomisinde Araştırma Örnekleme Yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No:12, Ders Notları Serisi No: 6, Tokat.
• Erbaşlar, Ö., 2014. Bursa İli Armut Üretiminde Tarımsal İlaç Kullanımının Ekonomik Analizi. Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Bursa. 71 s.
• Köse, E. Ö., 2010. Lise öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarına etki eden faktörler. Türk Fen Eğitim Dergisi. 7 (3): 198-211.
• Morgil, I., A. Yılmaz ve N. Cingör, 2002. Fen eğitiminde çevre ve çevre koruma projesi hazırlamasına yönelik çalışma. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. ODTÜ, Ankara. Özmen, D., A. Çetinkaya ve S. Nehir, 2005. Üniversite öğrencilerinin çevre sorunlarına yönelik tutumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 4(6): 330-344.
• Sandallıoğlu, A. ve U. Gültekin, 2014. Adana ilinde organik tarım ürünleri tüketimi ve tüketici eğilimleri. Ç.Ü Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi. 31 (3): 107-116
• Seçer A., U. Gültekin, M. Kantar Davran, Ö. F. Emeksiz, 2013. Adana ilinde organik tarım ürünleri pazarlama yapısı, sorunlar ve öneriler. Türkiye V. Organik Tarım Sempozyumu, Samsun, Türkiye, 25-27 Eylül 2013, 11 s.
• Sunlu, U., Ramade, 1979’a atfen 1998. Su kirliliğinin oluş nedenleri. Ege Üniversitesi Çevre Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi. Çevre Bilimi Bahar Okulu II, Ders Notları, s. 47-62. Karaburun, İzmir, 376 s.
• Temel, N., F. Yarpuzlu, M. Tüfekli, Ş. T. Karut, M. Portakaldalı ve A. Seçer., 2017. Sürdürülebilir tarımda biyolojik mücadelenin yeri konusunda çiftçilerin bilgi düzeyinin belirlenmesi. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi. 8(1): 71-82.
• Uygun N., M. R. Ulusoy ve S. Satar, 2010. Biyolojik mücadele. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 1 (1): 1-14.
• Uzun, N. ve N. Sağlam, 2006. Orta öğretim öğrencileri için çevresel tutum ölçeği geliştirme ve geçerliliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30: 240-250.
• Vaizoğlu, S. ve H. Altıntaş, 2005. Bir tıp fakültesi son sınıf öğrencilerinin çevre bilincinin değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 4 (4): 151-171. 10