Determination of Botanical Composition Ratios of Alfalfa (Medicago Sativa L) With Perennial Warm Season Grasses Speciess In Şanlıurfa Conditions

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: 1, 30 - 44, 27.06.2025

Habip Artan , Tahir Polat , Mustafa Cemil Büyükkılıç

Öz

This study was carried out in 2016 and 2017 to determine the effects of pure and mixed plantings of some perennial warm-season grasses species and alfalfa on hay yield in irrigated conditions of Şanlıurfa province. The trial was established in the Research Area of the Faculty of Agriculture in Harran University Osmanbey Campus according to the randomized block design with three replications.
A total of 10 different applications were evaluated in the study, and these applications included pure plantings of alfalfa (Medicago sativa), Rhodes grass (Chloris gayana L.), Brmuda grass (Cynodon dactylon L.) and Dallis grass (Paspalum dilatatum Poir.) and six different mixture applications created by mixing these species in different proportions.
According to the two-year averages, significant differences were observed among the treatments. The values obtained for the investigated traits varied in the following ranges: green grass yield: 1112–2797 kg/da, dry grass yield: 392–818 kg/da, botanical composition ratio (by weight): 17.37–57.91%, proportional yield total: 0.94–1.36, the highest grass yield and grass quality were obtained from pure alfalfa treatment. However, since alfalfa causes bloat problems when consumed as fresh grass by animals, a mixture of 30% alfalfa + 35% Rhodes grass + 35% Dallis grass is recommended as a more suitable alternative in artificial pasture facilities for grazing purposes.

Anahtar Kelimeler

Mixture , Warm season perennial grasses , Alfalfa , Dallis grass , Rhodes grass , Bermuda grass

Şanlıurfa Şartlarında Yonca’nın Çok Yıllık Sıcak İklim Buğdaygil Yem Bitkileri İle Botanik kompozisyon Oranlarının Belirlenmesi

Öz

Bu çalışma, Şanlıurfa ilinin sulu koşullarında bazı çok yıllık buğdaygil sıcak mevsim bitkileri ile yoncanın saf ve karışım ekimlerinin ot verimi üzerindeki etkilerini belirlemek amacıyla 2016 ve 2017 yıllarında yürütülmüştür. Deneme, Harran Üniversitesi Osmanbey Kampüsü’nde yer alan Ziraat Fakültesi Araştırma alanı’nda, tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur.
Araştırmada toplam 10 farklı uygulama değerlendirilmiş olup, bu uygulamalar; yonca (Medicago sativa), Rodos otu (Chloris gayana L.), köpekdişi ayrığı (Cynodon dactylon L.) ve adi yalancı darı (Paspalum dilatatum Poir.) türlerinin saf ekimleri ile bu türlerin farklı oranlarda karıştırılmasıyla oluşturulan altı farklı karışım uygulamasını içermektedir.
İki yıllık ortalamalara göre, uygulamalar arasında önemli farklılıklar gözlenmiştir. İncelenen özellikler açısından elde edilen değerler şu aralıklarda değişmiştir: yeşil ot verimi: 1112–2797 kg/da, kuru ot verimi: 392–818 kg/da, botanik kompozisyon oranı (ağırlığa göre): %17.37–57.91, oransal verim toplamı: 0.94–1.36, en yüksek ot verimi ve ot kalitesi saf yonca uygulamasından elde edilmiştir. Ancak yonca, hayvanlarda yaş ot olarak tüketildiğinde şişkinlik problemine yol açtığından dolayı, otlatma amaçlı suni mera tesislerinde, daha uygun bir alternatif olarak %30 Yonca + %35 Rodos otu+ %35 adi yalancı darı karışımı önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Karışım , Sıcak iklim yem bitkileri , Yonca , Adi yalancıdarı , Rodos otu , Köpekdişi ayrığı

Kaynakça

• Açıkgöz, E. (2001). Yem bitkileri (Yenilenmiş 3. baskı). Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü, Uludağ Üniversitesi Vakfı Yayın No: 182.
• Albayrak, S. (2003). Ankara ekolojik koşullarında yapay mera kurulması üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Altın, M., Gökkuş, A., & Koç, A. (2005). Çayır mera ıslahı. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.
• Anonim. (2016). T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Şanlıurfa.
• Atış, İ. (2006). Çukurova sulu koşullarında suni mera tesisinde ak üçgülle (Trifolium repens L.) karışıma girebilecek çok yıllık buğdaygil yem bitkilerinin ve bunların en uygun karışım oranlarının saptanması (Doktora tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Avcı, M. (2000). Çukurova’da yapay mera kurmak amacıyla yetiştirilebilecek kışlık çok yıllık buğdaygil+baklagil yem bitkileri karışımlarının saptanması (Doktora tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Avcıoğlu, R. N., & Soya, H. (2009). Köpekdişi ayrığı (Cynodon dactylon L. Pers). In R. Avcıoğlu, R. Hatipoğlu, & Y. Karadağ (Eds.), Yem bitkileri: Buğdaygil ve diğer familyalardan yem bitkileri (pp. 679–696). TÜGEM, Emre Basımevi.
• Avcıoğlu, R. N., Akbari, N., Soya, H., & Sabancı, İ. (1991). Ege sahil kuşağında yapay çayır-mera kurma olanakları üzerinde araştırmalar. In Türkiye 2. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi Bildirileri (pp. 181–190).
• Bakır, Ö. (1985). Çayır ve mera ıslahı prensip ve uygulamaları (Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 947). Ankara Üniversitesi.
• Çınar, S. (2012). Çukurova taban koşullarında bazı çokyıllı sıcak mevsim buğdaygil yem bitkilerinin yonca (Medicago sativa L.) ile uygun karışımlarının belirlenmesi (Doktora tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• De Wit, C.T. and van den Bergh, J.P. (1965) Competition between herbageplants. Netherlands Journal of Agricultural Science, 13, 212-221.
• Geçit, H., Çiftçi, C. Y., Emeklier, H. Y., İncirkarakay, S., Adak, M. S., Kolsarici, Ö., Ekiz, H., Altınok, S., Sancak, C., Sevimay, C. S., & Kendir, H. (2009). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları (Sayı: 1588, pp. 12–30).
• Gençkan, M. S. (1985). Çayır-mera kültürü, amenajmanı ve ıslahı (Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 483). Ege Üniversitesi.
• Hatipoğlu, R., & Avcıoğlu, R. (2009). Gazal boynuzu türleri (Lotus sp.). In R. Avcıoğlu, R. Hatipoğlu, & Y. Karadağ (Eds.), Yem bitkileri - Baklagil yem bitkileri (Cilt II, pp. 387–401). Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.
• Hatipoğlu, R., & Tükel, T. (2009). Darılar, buğdaygil ve diğer familyalardan yem bitkileri. In R. Avcıoğlu, R. Hatipoğlu, & Y. Karadağ (Eds.), Yem bitkileri: Buğdaygil ve diğer familyalardan yem bitkileri (pp. 718–721). TÜGEM, Emre Basımevi.
• Hatipoğlu, R., Avcı, M., Çınar, S., Aydemir, S. K., İnal, İ., Aktaş, A., Yücel, H., & Gültekin, R. (2009). Çukurova taban koşullarında mera tesisinde kullanılabilecek bazı çok yıllık sıcak ve serin mevsim buğdaygiller ile baklagil karışımlarının performanslarının saptanması. Çayır-Mera-Yem Bitkileri Araştırmaları Program Değerlendirme Toplantısı, Antalya.
• Hatipoğlu, R., Çil, A., & Gül, İ. (1999). Diyarbakır koşullarında karışım oranının fiğ+tritikale karışımında ot verimi ve ot kalitesine etkileri üzerine bir araştırma. In GAP I. Tarım Kongresi Bildirileri (26–28 Mayıs). Şanlıurfa.
• Karadağ, Y., & Büyükburç, U. (2004). Forage qualities, forage yields and seed yields of some legume–triticale mixtures under rainfed conditions. Acta Agriculturae Scandinavica, Section B-Soil & Plant Science, 54(3), 140–148. https://doi.org/10.1080/09064710410024922
• Langer, R. H. M. (1994). Pasture plant. In Pastures (pp. 39–74). Oxford University Press. Saruhan, V., & Kuşvuran, A. (2011). Determination of yield performances of some lucerne cultivars and genotypes under the Southeast Anatolia region conditions. Journal of Agricultural Faculty of Ege University, 48(2), 133–140.
• Sayar, M. S., & Kendal, E. (2014). Tek yıllık baklagil yem bitkilerinin tahıllarla karışık ekimi. Mardin Gıda Tarım ve Hayvancılık Dergisi, 4(11), 52–54.
• Sayar, M. S., Anlarsal, A. E., & Başbağ, M. (2010). Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yem bitkileri tarımının mevcut durumu, sorunları ve çözüm önerileri. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 14(2), 59–67.
• Sayar, M. S., Han, Y., & Başbağ, M. (2019). Farklı suni mera karışımlarının botanik kompozisyonunda biçimlerle oluşan değişimler. In International Engineering and Natural Sciences Conference (IENSC 2019) Bildiriler Kitabı (pp. 1137–1145). Diyarbakır, Türkiye.
• Sayar, M. S., Han, Y., & Başbağ, M. (2022). Forage yield and forage quality traits of sainfoin (Onobrychis viciifolia Scop.) genotypes and evaluations with biplot analysis. Fresenius Environmental Bulletin, 31(4), 4009–4017.
• Sayar, M. S., Han, Y., & Yücel, H. (2014). Yield and quality traits of some perennial forage as both sole crops and intercropping mixtures under irrigated conditions. Turkish Journal of Field Crops, 19(1), 59–65.
• Sayar, M. S., Han, Y., Başbağ, M., Gül, İ., & Polat, T. (2015). Rangeland improvement and management studies in southeastern Anatolia region of Turkey. Pakistan Journal of Agricultural Sciences, 52(1), 9–18.
• Serin, Y., & Tan, M. (2009). Buğdaygil yem bitkilerinin tarımsal özellikleri, ekonomik önemleri, taksonomileri ve genel yapısal özellikleri. In R. Avcıoğlu, R. Hatipoğlu, & Y. Karadağ (Eds.), Yem bitkileri: Buğdaygil ve diğer familyalardan yem bitkileri (pp. 546–549). TÜGEM, Emre Basımevi.
• Serin, Y., Gökkuş, A., Tan, M., Çomaklı, B., & Koç, A. (1997). Otlakçılık amacıyla kullanılabilecek baklagil ve buğdaygil yem bitkileri ve bunların karışımlarının belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 6(1), 15–26.
• Serin, Y., Gökkuş, A., Tan, M., Koç, A., & Çomaklı, B. (1998). Suni çayır-merea tesisinde kullanılabilecek uygun yem bitkileri ve karışımlarının belirlenmesi. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 22(1), 13–20.
• Skerman, P. J., & Riveros, F. (1990). Tropical grasses (FAO Plant Production and Protection Series No. 23). FAO.
• Smetham, M. L. (1990). The conservation of herbage as hay or silage. In R. H. M. Langer (Ed.), Pastures: Their ecology and management (pp. 337–369). Oxford University Press.
• Taşkın, S. (1975). Çukurova’da çayır mera ve yem bitkileri adaptasyonu (T.C. Köy İşleri Bakanlığı Topraksu Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları No: 69). Tarsus.
• Tessema, Z., & Baars, R. M. T. (2006). Chemical composition, dry matter production and yield dynamics of tropical grasses mixed with perennial forage legumes. Tropical Grasslands, 40, 150–156.
• Vallentine, J.F., 1980. Range Development and Improvement, Brigham Young University Press, Provo, Utah. S. 357-358.
• Yılmaz, İ., Deveci, M., Akdeniz, H., Andiç, N., Terzioğlu, Ö., Kesin, B., & Andiç, C. (1996). Van kıraç şartlarında bazı önemli yonca varyetelerinin adaptasyonu ve ot verimi üzerinde araştırma. In Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kongresi Bildirileri (pp. 393–401). Erzurum.