Mülteci Haberlerinin Ulusal ve Yerel Gazetelerde Temsilinin Alternatif Medya ve Hak Haberciliği Bağlamında Değerlendirilmesi

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 79 - 83, 31.12.2022

Engin Çağlak , Gülay Elbi Pekcan

Öz

Toplum içinde yabancı, göçmen veya mülteci olarak kabul edilenlerin kendi seslerini duyurabildikleri, özgürlük ve demokrasi temelinde yapılanan alternatif medyanın, hak haberciliğinin yapıldığı en önemli platformlardan biri olduğu görülmektedir. Ana akım medya ise politik, ekonomik vb. çıkarları yüzünden ya da hak haberciliğine konu olan olaylarla ilgili kaygı duymaması sebebiyle genellikle hak haberciliği ikinci planda kalabilmektedir. Bu çalışma Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimince Desteklenmiştir. Proje Numarası: 3230 nolu “Yerel, Ulusal ve Dijital Ortamda Hak Haberciliği” başlıklı proje kapsamında çalışılmıştır.
Bu çalışmada, toplumun ‘ötekileştirilen’ gruplarından olan mültecilerle ilgili, 10 Mart-31 Mayıs 2020 tarihleri arasında rastgele seçim yöntemi ile seçilen 21 gün içerisinde Cumhuriyet, Birgün, Hürriyet, Sözcü, Sabah, Milliyet, Yeni Şafak, Yeni Akit gazetelerinin basılı formatlarında, Çanakkale Gündem, Olay, İşte Çanakkale ve Burası Çanakkale gazetelerinin web sitelerinde yer alan haberlerin genel içeriği hak haberciliği bağlamında değerlendirilmiş ve haber sayıları ile ilgili sayısal verilere ulaşılmıştır.
Ayrıca alternatif medya kanalı olarak Mülteciler Derneği(multeciler.org.tr), Mültecilerle Dayanışma Derneği(multeci.org.tr), Sığınmacılar ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği(sgdd.org.tr), İltica ve Göç Araştırmaları Merkezi (igamder.org), Mülteci ve Sığınmacılarla Yardımlaşma Dayanışma ve Destekleme Merkezi (msyd.org), İnsanı Müdafaa ve Kardeşlik Derneği (imkander.org.tr) olmak üzere 6 derneğin 10 Mart-31 Mayıs 2020 tarihleri arasını kapsayan faaliyet ve basın seyri raporları da incelenmiş ve çalışmada mültecilerin geleneksel medyadaki temsili ile ilgili sonuçlara ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Habercilik, Hak Haberciliği, Alternatif Medya, Sosyal Medya, Mülteci

Destekleyen Kurum

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

3230

Teşekkür

Bu çalışma Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimince Desteklenmiştir. Proje Numarası: 3230 nolu “Yerel, Ulusal ve Dijital Ortamda Hak Haberciliği” başlıklı proje kapsamında çalışılmıştır.

Kaynakça

• Alankuş. S., Dursun. Ç, vd. (2007) İnsan Hakları Haberciliği. Sevda Alankuş (ed.), IPS İletişim Vakfı Yayınları: İstanbul.
• Cangöz. İncilay (2003). Yurttaş Gazeteciliği ve Yerel Basın: Gazetecilik ve Habercilik. Sevda Alankuş (der.), IPS İletişim Vakfı Yayınları: İstanbul.
• Karaca Dedeoğlu, Ayşegül (2018). Mültecilerin ve Geçici Koruma Sağlananların Sağlık Hakkı: Türkiye Örneği. İstanbul Medipol Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Kavaklı, Nurhan. (2017) Hak Haberciliği Perspektifinden Çevrimiçi Haberlerde Mülteci Seslerinin Değerlendirilmesi, Erciyes İletişim Dergisi, 5(2), 245-26.
• Özbek, Erdal (2019). Sığınma Hakkı Ve Mültecilerin İnsan Haklarının Korunması. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Öztürk, N. Övünç (2014). Uluslararası Koruma Çerçevesinde Mültecinin Hukuki Statüsünün Belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Özuğurlu, M . (2009). Hak Haberciliği. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi , 1 (1) , 159-168 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/iaud/issue/30107/324832
• Taneri, Gökhan (2012). Uluslararası Hukukta Mülteci Ve Sığınmacıların Geri Gönderilmemesi (Non-Refoulement) İlkesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya.
• Yılmaz Eren, Esra (2017). Mülteci Hukukunda Geçici Koruma. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• Mülteciler Derneği, https://multeciler.org.tr/suriyeliler-universitelere-sinavsiz-mi-girecek/ ,1 Mayıs 2020.
• Mülteciler Derneği, https://multeciler.org.tr/turkiyede-evlenme/ ,1 Mayıs 2020.
• Mülteciler Derneği, https://multeciler.org.tr/suriyelilerin-telefon-gorusmelerini-devlet-mi-karsiliyor/ , 1 Mayıs 2020.
• Mülteciler Derneği, https://multeciler.org.tr/turkiyede-calisma-izni-verilen-suriyeli-sayisi/ ,1 Nisan 2020.
• Mülteciler Derneği, https://multeciler.org.tr/goc-idaresi-mobil-uygulamasi/, 1 Nisan2020.
• Mülteciler Derneği, https://multeciler.org.tr/gecici-koruma-kapsaminda-saglik-hizmetleri/ ,27 Mart 2020.
• Mülteciler Derneği, https://multeciler.org.tr/avrupa-birliginin-suriyeliler-icin-turkiyeye-odedigi-para/ ,4 Mart 2020.
• Mültecilerle Dayanışma Derneği, http://www.multeci.org.tr/haberler/multeci-ve-gocmenler-icin-bilgi-notu/,13 Mart 2020.
• Mültecilerle Dayanışma Derneği, http://www.multeci.org.tr/haberler/basin-aciklamasi-saglik-hakki-koronavirus-ve-multeciler/, 18 Mart 2020.
• Mültecilerle Dayanışma Derneği , http://www.multeci.org.tr/haberler/basin-aciklamasi-pazarkule-sonrasinda-ne-yasaniyor/ ,20 Nisan 2020.
• İltica Ve Göç Araştırma Merkezi, https://igamder.org/TR/igam/-4496, 1 Mayıs 2020.
• İltica Ve Göç Araştırma Merkezi, https://igamder.org/TR/igam/-korona-salgini-multecilerin-sorunlarini-katlayarak-artiriyor%E2%80%99, 16 Nisan 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/03/10/vekil-yilmazdan-yine-multecilere-nefret-soylemi/,10 Mart 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/03/10/ab-erdogan-gorusmelerinden-sonuc-cikmadi/,10 Mart 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/03/11/multeci-pazarliginda-revizyon-arayislari/,11 Mart 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/03/13/iyi-partili-vekil-koronavirusu-icin-multecileri-sucladi/,13 Mart 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/03/14/turkiyenin-sinir-disi-ettigi-multeciyi-el-nusra-rehin-aldi/,14 Mart 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/03/17/pazarkulede-multeciler-acil-saglik-destegi-istiyor/ ,17 Mart 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/03/17/beklenenden-daha-cok-multeci-bulunacak/,17 Mart 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/03/27/cadirlar-yakildi-multeciler-karantinaya-goturuluyor/,27 Mart 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/04/05/otekinin-de-otekisi-multeciler-salginda-ne-yapiyor/,5 Nisan 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/04/10/corona-virusu-salgini-multecileri-nasil-etkiliyor/,10 Nisan 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/04/10/korona-gunlerinde-multeciler-biyolojik-silah-muamelesi-goruyor/,10 Nisan 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/04/10/medyascope-sinirdaki-multeciler-koronavirus-salgini-ile-kaderlerine-terk-edildi/,10 Nisan 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/04/18/karantina-sonrasi-multeciler-sokaklara-terk-ediliyor/,18 Nisan 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/04/19/otekinin-de-otekisi-afrikali-multeciler/ ,19 Nisan 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/04/22/harmandali-ggmdeki-meclis-gundemine-tasidi/,22 Nisan 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/04/28/pvsk-yine-can-aldi-suriyeli-genc-gogsunden-vurularak-olduruldu/,28 Nisan 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/04/29/iranli-multeci-saglik-sigortasi-kurbani-oldu-iddiasi/,29 Nisan 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/05/08/teis-suriyeli-multecilerin-receteleri-icin-istenen-onay-sorunu-cozulsun/,8 Mayıs 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/05/12/turkiyenin-goc-politikasi-politikasizlikti/,12 Mayıs 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/05/12/avrupada-kayip-multeci-ve-gocmen-cocuklar-raporu/,12 Mayıs 2020.
• Mülteci Medyası, https://multecimedyasi.org/2020/05/17/9-16-mayis-multeci-gundemi/ ,17 Mayıs 2020.