Endemic Value of Lake Van: Pearl Mullet (Alburnus tarichi [Guldenstaedtii, 1814])

Yıl 2023, Sayı: 5, 31 - 35, 31.03.2023

Serkan Pınar , Ferhat Aksoy , Rezzan Pınar , Semih Alioğlu

Öz

Life cycle of the pearl mullet, an endemic species in Lake Van, being the largest lake in Turkey. In this cycle, pearl mullets live at the Ph value of about 9.7-9.9, and the salinity of 0.22 % of Lake Van, which is extremely soda and salty. Pearl mullet, Alburnus tarichi (Guldenstaedtii, 1814) which is unique to the Van Lake basin, is a fish species belonging to the carp family, which has lived their lives in the salty and soda waters of the lake. Pearl mullets every year from April to July in order to continue breeding They migrate to the rivers which flows to the Lake Van. Pearl mullets, which enter the streams in flocks, lay their eggs and come back to Lake Van to continue their lives. Pearl mullet constitutes a total of 9734 tons of the 33119 tons of fish caught in our country in inland waters in 2020. Pearl mullet makes a great contribution to the Turkish economy with this income and meets about 1/3 of the production. Morphological features and life cycle of pearl mullet living in Van Lake, which is also an important food source for the people of the region, are discussed and suggestions are presented to provide healthier breeding environments for pearl mullet.

Anahtar Kelimeler

Lake Van, Pearl Mullet, Alburnus Tarichi, Anadrom, Cyprinidia

Van Gölünün Endemik Değeri: İnci Kefali (Alburnus tarichi [Guldenstaedtii, 1814])

Öz

Van Gölü Türkiye’nin en büyük gölü olma özelliğiyle bünyesinde bulunan endemik bir tür olan inci kefalinin yaşam döngüsü. Bu döngüde inci kefalleri aşırı derecede sodalı ve tuzlu olan Van gölünün Ph değeri yaklaşık 9,7-9,9 ,tuzlulu’ğu ise 0.22 % de seviyesinde yaşamaktadırlar. Van gölü havzasına özgü olan İnci kefali, Alburnus tarichi (Guldenstaedtii, 1814), gölün tuzlu ve sodalı sularına yaşamlarını sığdırmış olup sazangiller ailesine ait bir balık türüdür. İnci kefali, üremelerini devam ettirebilmek için her yıl Nisan ayından Temmuz ayına kadar Van gölü’ne dökülen akarsulara büyük bir göçü gerçekleştirirler. Sürüler halinde akarsulara giren inci kefalleri yumurtalarını bırakıp, tekrardan Van gölüne geri gelerek yaşamlarını devam ettirirler. 2020 yılında iç sularda ülkemizde avlanan toplam 33119 ton balığın, toplamda 9734 tonluk bölümünü inci kefali oluşturur. İnci kefali bu kazanç ile Türkiye ekonomisine büyük bir katkı oluşturup, üretimin yaklaşık 1/3’lük bölümünü karşılamaktadır. Van Gölünde yaşayan aynı zamanda bölge halkı için önemli bir besin kaynağı olan inci kefalinin morfolojik özellikleri ve yaşam döngüsü ele alınmış olup inci kefalinin daha sağlıklı üreme ortamları sağlamak için öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Van Gölü, İnci Kefali, Anadrom, Cyprinidia, Alburnus Tarichi

Kaynakça

• AKGÜL, M. 1980. Van Gölü Kapalı Havzası’nda yaşayan inci kefalinin (Chalcalburnus tarichi, Pallas, 1811) Biyo-Ekolojisi Üzerine Araştırmalar. Bildiri Özetleri Kitabı, Tübitak VII. Bilim Kongresi, 6-10 Ekim, 553-544, Aydın, Türkiye.
• BERG, O. K., Thronaes, E., Bremset, G. 2000. Seasonal cycle of body composition and energy of Brown Trout (Salmo trutta) in a temperate zone lake. Ecol. Freshwat. Fish., 9:163-169.
• ÇETİNKAYA, O. ve Elp, M. 1995. İnci kefali (Chalcalburnus tarichi Pallas, 1811)’nin morfolojik anatomisi ve sistematik özellikleri. Doğu Anadolu II. Su Ürünleri Sempozyumu, 14-16 Haziran, Bildiri Özetleri Kitabı, 713-722, Erzurum, Türkiye
• ÇETİNKAYA, O., Sarı, M. ve Arabacı, M. 1995a. Van Gölü (Türkiye) inci kefali (Chalcalburnus tarichi, Pallas 1811) avcılığında kullanılan fanyalı uzatma ağlarının av verimleri ve seçiciliği üzerine bir ön çalışma. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 12:1-2, 1-13
• DANUALAT, E. and Kempe, S. 1992. Nitrogenous waste excretion and accumulation of urea and ammonia in Chalcalburnus tarichi (Cyprinidae), endemic to the extremely alkaline Lake Van (Eastern Turkey). Fish Phsiology and Biochemistry, 9:5-6, 377-386. 10.1007/BF02274218
• DEGENS, E. T. and Kurtman, F. (Editors) 1978. The Geology of Lake Van. Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Yayınları, 158, Ankara.
• DEMİRSOY, A. 1996. Genel ve Türkiye zoocoğrafyası ‘Hayvan coğrafyası’. Meteksan A.Ş. Ankara. 630s.
• ELP, M., Özuluğ, M., Şen, F. and Freyhof, J. 2013. Validation of Alburnus timarensis from the Lake Van basin, eastern Anatolia (Teleostei: Cyprinidae). Zoology in the Middle East, 59:3, 235-244. doi: 10.1080/09397140.2013.841430
• ELP, M., 2002. Koçköprü Baraj Gölü’nde (VAN) Yaşayan Siraz (Capoeta capoeta, G. 1772) ve İnci Kefali (Chalcalburnus tarichi, P. 1811) Populasyonları Üzerine Bir Araştırma (doktora tezi). İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Su Ürünleri ABD, İstanbul.
• ELP, M. ve Çetinkaya, O. 2000. İnci kefali (Chalcalburnus tarichi Pallas, 1811)’ nin üreme biyolojisi üzerine bir araştırma. IV. Doğu Anadolu Su Ürünleri Sempozyumu, 28-30 Haziran, Bildiri Özetleri Kitabı, 51-66, Erzurum, Türkiye.
• ELP, M., Şen, F., Atıcı, A. A., 2014. İnci kefalinin (Alburnus tarichi (Guldenstaedtii, 1814)) Van Gölü Havzası su kaynaklarındaki yayılım bölgeleri. Yuzuncu Yıl University Journal of Agricultural Sciences, 24 (3): 228-232.
• GELGİAY R, Balık S (1996). Türkiye Tatlısu Balıkları (Ders Kitabı). Ege Üniv. Su Ürünleri Fak. Yay. No: 46, E.Ü. Basımevi, Bornova-İzmir, 532 s.
• HERBERT, D. W. M., Merkens, J. C., 1961. The effect of suspended mineral solids on the survival of trout. International Journal of Air and Water Pollution. 5 (1): 46-55 IUCN Red List (2013). Alburnus tarichi, Van Shah Kuli. https://www.iucnredlist.org/species/4375/19222678#assessment-information
• KEMPE, S. 1977. Hydrographie, Warvenchronologie und organische Geochemie des Van Sees, Osttürkei. Dissertation, Mitt Geol-Paläont Inst Univ Hamburg 47:125–228. (Reimer vd, 2009’dan aktarılmıştır).
• KIZMAZ ,V. 2015. Van Göl’ünde Yaşayan İnci Kefali Balığının (Alburnus Tarıchı) Değişik Dokularındaki (Kas, Karaciğer VE Gonat) Yağ Asiti İçeriğinin Mevsimsel Değişimi.Doktora Tezi, Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Ensitütüsü, Biyoloji AnaBilim Dalı.
• M.AKKUŞ , Van Lake Fishery Management and Pearl Mullet (Alburnus tarichi Guldenstaedtii, 1814) Conservation Studies
• MUNSUZ, N ve Ünver, İ. 1983. Türkiye Suları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 882, Ankara
• M.MURAT OTO, A trademark value as a “Van Fish” scientific and cultural problem as a “Pearl mullet”(Yayınlanmış Makele,2020)
• OĞUZ, A. R. 2018. Development of osmoregulatory tissues in the Lake Van fish (Alburnus tarichi) during larval development. Fish Physiology Biochemistry, 44, 227-233. doi: 10.1007/s10695-017-0427-3
• SARI, M. 1997. Van Gölü inci kefalinin (Chalcalburnus tarichi, Pallas 1811) stok miktarının tahmini ve balıkçılık yönetim esaslarının belirlenmesi. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Su Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Anabilim Dalı, 150, İzmir.
• SAYGIN,(2019) İnci Kefali (Alburnus tarichi (GÜLDENSTÄDT, 1814))’nin otolit stronsiyum izotop oranlarından (87Sr/86Sr) faydalanılarak en uygun doğal üreme alanının belirlenmesi ve türün biyolojik döngüsü. Doktora Tezi,Samsun On Dokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Ensitütüsü,Biyoloji Ana Bilim Dalı.
• SELÇUK ZORER, Ö. and Şahan, T. 2011. The concentration of 238U and the levels of gross radioactivity in surface waters of the Van Lake (Turkey). Journal of Radioanalytical and Nuclear Chemistry, 288:2, 417-421. doi: 10.1007/s10967- 010-0958-x
• TESTER , P. A., Turner, J. T., 1989. Zooplankton feding ecology: Feeding rates of the copepods Acartia tonsa, Centropages velificatus and Eucalanus pileatus in relation to suspended sediments in the plume of the Missisippi River (Northern Gulf of Mexico continental shelf). Topics In Marine Biology, 53 (2-3): 231-237.
• TUİK Su Ürünleri İstatistikleri” .https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim- 111&dil=1 (15.08.2021)