AVRUPA BİRLİĞİNİN TÜRK KAMU YÖNETİM BİÇİMİNİ ŞEKİLLENDİRME GÜCÜ: KALKINMA AJANSLARI VE TARIM KIRSAL KALKINMAYI DESTEKLEME KURUMU

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 1, 65 - 82, 30.06.2018

Selim Biçen

Öz

Avrupa Birliği her üye ülke yönetim biçimlerinde yapısal değişikler yaptığı gibi, Türkiye’de de uyum yasaları adı altında (harmonization of law) bölgesel kalkınma, tarım ve kırsal alanlarda faaliyet gösteren, merkeziyetçi olmayan daha çok yerel ve bölgesel olan kurumların kurulmasını talep etmiştir. Uyum yasaları kapsamında Türk Kamu Yönetiminin yaptığı 2006 ile 2012 arası yoğunlaşan yapısal değişiklikler, nedeniyle serbest bırakılan üyelik öncesi yardım aracı (IPA) kapsamında 4.7 milyar Avro fonun ülkemize aktarılmasına sebep olmuştur. Bu fonun kullanılmasında, Bölgesel Kalkınma Ajansları ve Tarım Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu ve İl Koordinatörlüklerinin ihdas edilmesi Türk parlamentosu ile Avrupa Birliği arasında imzalanan anlaşmalar kapsamında zorunlu kılınmıştır. Türkiye’de toplamda 42 ilde kurulan ve AB’nin Kırsal kalkınma ve tarım alanlarında ki politikalarını hayata geçiren TKDK öncelikle Türk Hazine Bakanlığı tarafından akredite edilmiş sonra Avrupa Birliği tarafından yetki belgesi ile yetkilendirilmiştir. Kalkınma Ajansları dünyada ve Türkiye’de kurulmuş olduğu bölgede ekonomik gelişmeyi hızlandırmak, bölgeler arasındaki gelişmişlikfarklılıklarını azaltmak ve kurulmuş oldukları bölgelerin yerel potansiyellerini tespit edip ortaya çıkararak bölgenin her alanda değil potansiyelinin olduğu alanda yatırımları cezbetmesini amaçlamakla işe başladı. Bu çalışmanın amacı yapısal değişiklik ile kurulan bu yeni kurumların ülkemizde proje kültürüne geçiş ve adaptasyon sürecini analiz etmektir. Yine hukuki temel üzerinde yorumlar yaparak AB mevzuatının içselleştirilmesini hızlandırmaktır. Her iki kurumda da yöneticilik yapan bir birey olarak Türk toplumunun bu yeni sistemleri kabul etmekte ortaya koyduğu direnç noktalarını ve bunların aşılmasını hızlandırmaktır. Böylece Türkiye’nin yeni üye ülkeler arasında AB fonlarından eksiksiz ve en fazla yararlanan ülke olmasına hizmet etmektir.

Anahtar Kelimeler

Avrupa Birliği Hukukunun Üstünlüğü, AB bölgesel kalkınma, Kalkınma Ajansı, Tarım Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu, IPARD Ajansı

Kaynakça

• ANKARA KALKINMA AJANSI, Kalkınma Ajansları Mevzuatı. www.ankaraka.org.tr ATMACA, Yıldız, SAĞIR, Hayriye (2017). Avrupa Birliği Bölgesel Politikası ve Türkiye: Kalkınma Ajansları Bağlamında Bir Analiz, AÇÜ Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi Yıl: 2017, Cilt: 3, Sayı:2, ss. 67-88 BİLGİLİ, Fatih, DEMİRKAPI, Ertan (2017), Hukukun Temel Kavramları, Dora, Bursa 2017 s.68-69 BOMBERG Elizabeth and Stubb Alexander, The European Union: How Does It Work? reprinted in 2005, Oxford University Press, www.oup.com, CAN, Dr. Ergüder, (2011) Bölgesel Kalkınmada Kalkınma Ajanslarının Rolü, İzmir Kalkınma Ajansı Örneği, Altın Nokta Yayınevi, İzmir IPA Çerçeve Anlaşması 24 Aralık 2008 tarihinde, 2008/14450 sayılı Resmi Gazetede. "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Avrupa Toplulukları Komisyonu Arasında Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA) ile Temin Edilen Yardımın Uygulanması Çerçevesinde Türkiye Cumhuriyetine Sağlanan Avrupa Topluluğu Mali Yardımlarıyla İlgili İşbirliği Kuralları Hakkında Çerçeve Anlaşma" IPA Sektörel Anlaşma "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Avrupa Komisyonu Arasında Türkiye Cumhuriyeti Yönelik AB Mali Yardımına İlişkin İşbirliği ve Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA) Beşinci Bileşeni -(IPARD) Kapsamındaki Yardımın Uygulanması İçin Kurallar Hakkında Anlaşma” Harris, Phil (1989), An Introduction to Law, Third Edition, Weidenfeld and Nicolson London s. 180. Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanun, 5449 Sayılı, Resmi Gazete, Sayı: 26074, 08.02.2006. TKDK IPARD MEVZUATI, 2012, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu, 82 Çankaya-Ankara TURPIN, COLIN, (1990), British Government and the Constitution, Text, Cases and Materials, second edition, Weidenfeld, and Nicholson, London European Comission, The Treaty Of Rome, https://ec.europa.eu/romania/sites/romania/files/tratatul_de_la_roma.pdf adresinden alındı TKDK Tarım Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Resmi web sitesi https://www.tkdk.gov.tr/Content/File/BasvuruFiles/BasvuruPaketiHazirlamaDokumanlari/BasvuruCagriRehberi/ 3.5/101-1.pdf YILMAZ, Serkan (2006), Bölgesel Kalkınma Ajansları 2, 12.10.2011 tarihinde 138<http://www.arkitera.com/UserFiles/File/download/imp/bka_2_brosur_A4.pdf> erişildi.