SEÇİLMİŞ ÜLKELERDE ÜCRETLERİN VERGİLENDİRİLMESİNİN VERGİ ADALETİ AÇISINDAN TÜRKİYE İLE KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 61 - 82, 29.06.2021

Güngör Özcan , Hazal Bucak

Öz

Adalet kültürlere, değerlere bağlı olarak farklı tanımlanabilen bir kavram olmasıyla beraber vergi adaleti kavramı da farklı tanımlamalarla açıklanmaya çalışılmıştır. Genel anlamda bir toplumda verginin adil dağılımı olarak tanımlanan vergi adaleti aynı zamanda bireylerin ödeme güçlerine göre vergi ödemelerini öngörmektedir. Çalışmada ödeme gücüne ulaşmak adına kullanılan uygulamaların seçilen ülkelerde ne ölçüde ve nasıl kullanıldığı incelemek amaçlanmıştır. Bu amaçla dünyada önemli bir ekonomik gücü sahip olan Amerika, Avrupa bölgesinden Almanya, hızlı büyüyen ekonomisiyle Çin, Afrika bölgesinden Güney Afrika ve Güney Amerika’dan ise Brezilya seçilmiştir.

Anahtar Kelimeler

ÜCRET, VERGİ ADALETİ, ÖDEME GÜCÜ

Kaynakça

• 193 Gelir Vergisi Kanunu. (1960 tarih, 12 31).
• Vergi. (2015, 11 16). 05 04, 2020 tarihinde http://www.gov.cn/fuwu/2015-11/18/content_5013936.htm adresinden alındı
• Alman Vergilendirme Sistemi. (2017, 09 11). 04 20, 2020 tarihinde Intercompany Solutions: https://tr.intercompanysolutions.com/Alman-vergi-sistemi/ adresinden alındı
• Choosing the Correct Filing Status. (2017, 02 01). 04 15, 2020 tarihinde Iternal Revenue Service: https://www.irs.gov/newsroom/correct-filing-status adresinden alındı
• IRS provides tax inflation adjustments for tax year 2019. (2018, 11 15). 04 2020, 15 tarihinde Internal Revenue Service: https://www.irs.gov/newsroom/irs-provides-tax-inflation-adjustments-for-tax-year-2019 adresinden alındı
• Önümüzdeki ay 5000 yuan "eşik" uygulandığında ne kadar vergi ödeyebilirsiniz? (2018, 09 11). 05 04, 2020 tarihinde http://www.gov.cn/xinwen/2018-09/11/content_5321034.htm adresinden alındı
• Here are one, two and three, and the State Council will issue red envelopes to the working-class! (2019, 11 11). 05 08, 2020 tarihinde http://www.gov.cn/zhengce/2019-11/22/content_5454538.htm adresinden alındı
• IRPF (Imposto sobre a renda das pessoas físicas). (2020, 11 13). 05 24, 2020 tarihinde Receita Federal Ministêrio da Economia: https://receita.economia.gov.br/acesso-rapido/tributos/irpf-imposto-de-renda-pessoa-fisica#dedu--o-mensal-por-dependente adresinden alındı
• Um¬fang der Be¬steue¬rung, Be¬griffs¬be¬stim¬mun¬gen. (2020). 04 23, 2020 tarihinde Bundesministerium der Finanzen: https://lsth.bundesfinanzministerium.de/lsth/2020/A-Einkommensteuergesetz/II-Einkommen/1-Sachliche-Voraussetzungen-fuer-die-Besteuerung/Paragraf-2/inhalt.html adresinden alındı
• Africa Tax Guide 2019-2020. (tarih yok). 09 14, 2020 tarihinde https://www.pkf.com/publications/tax-guides/africa-tax-guide-2019-20/ adresinden alındı Akdoğan, A. (2009). Kamu Maliyesi. Ankara: Gazi Kitapevi.
• Avşar, G. (2018). Türkiye'de Ücret Gelirlerinin Vergilendirilmesi Vergi Adaleti Bakımından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Brazil: Options for Tax Reform, A PolicyNote for Discussion. (tarih yok). 06 06, 2020 tarihinde The Wold Bank: http://pubdocs.worldbank.org/en/980881536598168344/Policy-Note-Tax.pdf adresinden alındı
• Brys, B., Matthews, S., Herd, R., & Wang, X. (2013). Tax Policy and Tax Reform in the People’s Republic of China. (18). OECD Taxation Working Papers. Budget 2020 Tax Guide. (tarih yok). 09 14, 2020 tarihinde Department National Treasury Republic of South Africa: http://www.treasury.gov.za/ adresinden alındı
• Budget 2020 Tax Guide. (tarih yok). 09 14, 2020 tarihinde http://www.treasury.gov.za/documents/National%20Budget/2020/sars/Budget%202020%20Tax%20Guide.pdf, adresinden alındı
• China Statistical Yearbook 2019. (tarih yok). http://www.stats.gov.cn/tjsj/ndsj/2019/indexeh.htm adresinden alınmıştır
• Contribution And Benefit Base. (tarih yok). 04 14, 2020 tarihinde Social Security Administratio: https://www.ssa.gov/oact/cola/cbb.htm adresinden alındı
• Çakır, T. (2003). AB Vergi Uyumlaştırması Açısından Bazı Üye Ülkelerdeki Vergiler. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 97-122.
• Çeçen, A. (1975). Hukuk'ta Norm ve Adalet. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 71-115.
• Çiçek, S. (2012). Ücretler Üzerindeki Kamusal Yüklerin İncelenmesi ve Değerlendirilmesi( Türkiye ve Avrupa Birliği Ülkeleri Karşılaştırılması) ( Doktora Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çin Halk Cumhuriyeti Kişisel Gelir Vergisi Yasası. (tarih yok). 05 04, 2020 tarihinde State Taxation Administration of The People's Republic of China: http://www.chinatax.gov.cn/chinatax/n810219/n810744/n3752930/n3752974/c3970366/content.html adresinden alındı
• Demir, İ. C., & Gültekin, Y. (2013). Maliye Politikasının Sosyal Amacı: Vergi Yükünün Adaletli ve Dengeli Dağılımı Üzerine Türkiye Geneli Anket Çalışması. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 269-286.
• Demirli, Y. (2011). Gelişmekte Olan Ülkelerde Vergi Reformları ve Türkiye’de Gelir Üzerinden Alınan Vergiler Açısından Değerlendirme. T.C. Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı . Ankara: Hermes Matbaacılık.
• Direct taxes - Personal Income Tax. (tarih yok). 04 27, 2020 tarihinde European Comission: https://ec.europa.eu/taxation_customs/tedb/taxDetails.html?id=123/1577833200 adresinden alındı
• Ekinci, F. (2012). Gelir Vergisi Tarifesi: Almanya ve Türkiye Uygulamasının Karşılaştırılması. Dumlupınar Ünşversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(32), 191-200.
• El-Sibaie, A. (2019). 2020 Tax Brackets. 04 18, 2020 tarihinde Tax Foundation Fiscal Fact No: 676: https://files.taxfoundation.org/20191114132604/2020-Tax-Brackets-PDF.pdf adresinden alındı
• Erdem, M., Şenyüz, D., & Tatlıoğlu, İ. (1996). Kamu Maliyesi. Bursa: Ekin Yayınları.
• Ertekin, M. S. (2017). Çin’de Ekonomik Büyüme, Yoksulluk ve Gelir Eşitsizliği,: Dünya Ekonomisinde Konumu. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 12(15), 13-37.
• Gülkaya, M. (2011). Güney Afrika Cumhuriyeti Ülke Raporu. Ankara: T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi.
• Gürdal, T. (1994). Türkiye'de Ücretlerin Vergilendirilmesinin Vergi Adaleti Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gwartney, J., & Lang, J. (1985). Is The Flat Tax is Radical Ideal. Cato Journal , 407-436.
• Income Tax, Cornell Law School. (tarih yok). 04 11, 2020 tarihinde Legal Information Institute (LII): https://www.law.cornell.edu/wex/income_tax adresinden alındı
• IRPF Imposto sobre a renda das pessoas fisicas. (tarih yok). 06 06, 2020 tarihinde Receita Federal Ministêrio da Economia: https://receita.economia.gov.br/acesso-rapido/tributos/irpf-imposto-de-renda-pessoa-fisica#limites-anuais-referentes-ao-desconto-simplificado adresinden alındı
• Karaca, G. (2018). Ücret ve Asgari Ücret. Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 3-11.
• Karyağlı, N. (2006). Amerika Bileşik Devletleri Gelir İdaresi’nde Vergi İncelemesi. Ankara: Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı.
• Kayalıdere, G., & Özcan, P. M. (2012). Gelir Vergisi Açısından Vergi Harcamalarının Analizi: Türkiye ve Bazı OECD Ülke Örnekleri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 341-366.
• Kılıç, Ö. (2018). Türkiye'de Vergi Adaleti. Akademik Bakış Uluslararası Hakumli Sosyal Bilimler Dergisi, 396-411.
• Lohnsteuer. (tarih yok). 04 20, 2020 tarihinde Bundesministerium der Finanzen: https://www.bundesfinanzministerium.de/Content/DE/Glossareintraege/L/004_Lohnsteuer.html?view=renderHelp adresinden alındı
• Lohnsteuer. (tarih yok). 04 20, 2020 tarihinde Bundesministerium der Finanzen: https://www.bundesfinanzministerium.de/Content/DE/Glossareintraege/L/004_Lohnsteuer.html?view=renderHelp&nn=e537fc8c-9e05-4840-90c8-53f93fac9cf8 adresinden alındı
• Manual do Imposto sobre a Renda Retido na Fonte, Mafon, IRRF 2019. (tarih yok). 06 22, 2020 tarihinde Receita Federal Ministêrio da Economia: https://receita.economia.gov.br/acesso-rapido/tributos/arquivos-tributos/mafon-2019-v1-2.pdf adresinden alındı
• Musgrave, R. A. (1990). Horizontal Equity, Once More . National Tax Journal , 113-122.
• Özcan, G. (2019). Vergi Kavramının Teorik Çerçevesinin İdeal Bir Vergi Sistemi Açısından Değerlendirilmesi. 3. International Congress of Eurasian Social Sciences ICOESS, (s. 287-295). Muğla.
• Öztürk, N. (2005). Ücret Kuramında Yeni Yaklaşımlar. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29-49.
• Pehlivan, O. (2006). Kamu Maliyesi . Trabzon : Derya Kitapevi .
• Perez, W. (tarih yok). 04 16, 2020 tarihinde https://www.thebalance.com/wage-and-salary-income-3193071 adresinden alındı
• Personel Income Tax. (tarih yok). 05 28, 2020 tarihinde SARS: https://www.sars.gov.za/TaxTypes/PIT/Pages/default.aspx adresinden alındı
• Publication 15(2020), (Circular E). Employer's Tax Guide. (tarih yok). 04 2020, 17 tarihinde Internal Revenue Service (IRS): https://www.irs.gov/publications/p15#en_US_2019_publink1000202313 adresinden alındı
• Register for employees' tax. (tarih yok). 05 28, 2020 tarihinde Republic of South Africa: https://www.gov.za/services/company-income-tax/register-employees-tax adresinden alındı
• SA Income Tax. (tarih yok). 06 03, 2020 tarihinde South African Tax Guide: http://www.sataxguide.co.za/sa-income-tax/ adresinden alındı
• Santana, A. d., Cruz, W. C., & Silva, A. d. (2018). Imposto De Renda Pessoa Fisıca: Conceito e Prıncipıos. Revista Eletronica Organizaçoes e Sociedade, 7(8), 103-118. Sars. (tarih yok). 06 02, 2020 tarihinde https://www.sars.gov.za/TaxRates/IncomeTax/Pages/Rates%20of%20Tax%20for%20Individuals.aspx adresinden alındı
• South Africa Tax Act. (tarih yok). 06 03, 2020 tarihinde Republic of South Africa: https://www.gov.za/sites/default/files/gcis_document/201505/act-58-1962s.pdf adresinden alındı
• Start OECD . (tarih yok). 10 15, 2020 tarihinde https://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=REVBRA adresinden alındı
• Stiglitz, J. E. (1994). Kamu Kesimi Ekonomisi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayın No: 549, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayın No:396.
• Taxing Wages. (tarih yok). 10 15, 2020 tarihinde Start OECD: https://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=AWCOMP adresinden alındı
• Taxing Wages In Selected Partner Economies: Brazil, China, India, Indonesia And Soufh Africa In 2018. Stats OECD. adresinden alınmıştır
• Tekeli, E. (1960). En Az Geçim İndirimi ve Aile Tahsisatı. Sosyal Siyaset Konferansları, (s. 84-94).
• Thorndike, J., & Ventry, D. J. (2002). The Ongoing Debate Tax Justice. Washington : The Urban Institute Press.
• Topan, D. (2019). Vergi Adaleti ve 2000 Sonrası Dönemde Türk Vergi Sisteminin Vergi Adaleti Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Manisa: Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tosuner, M., & Arıkan, Z. (2015). Türk Vergi Sistemi. İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
• Türk, İ. (2008). Kamu Maliyesi. Ankara : Turhan Kitapevi.
• Ünlükaptan, İ. (2011). Türk Vergi Sisteminin Artan Oranlılığının Ölçülmesi: 1924-2008 Dönemine Yönelik Uygulamalı Bir Analizi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 387-406.
• Weidenbaum, M. (1995). The Nunn-Domenici USA Tax: Analysis and Comparisons. Center For the Study of American Business, Occasional Paper.
• Yıldız, Z. (1999). Türk Gelir Vergisi Kanunundaki Muafiyet ve İstisna Uygulamalarının Amaçlarının Değerlendirilmesi. Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 141-149.
• Yılmaz, Y. (2019). Alman Vergi Sistemi ve Vergi Denetimine Genel Bir Bakış. Vergi Raporu(237), 11-27.
• Yılmaz, Y. (2020). Çin’in Gelişen Ekonomisi ve Vergi Sistemi. Vergi Raporu(246), 38-55.