ANADOLU VE RUMELİ COĞRAFYASININ TÜRKLEŞME VE İSLAMLAŞMA SÜRECİNDE İNŞA EDİLEN MEDENİYETİN ÖZGÜNLÜĞÜ VE AHİLİĞİN ROLÜ

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 207 - 229, 27.12.2023

Ekrem Erdem

Öz

Türklerin Orta Asya’daki eski topraklarından getirdikleri kültürel, sosyal ve iktisadi değerleri ile Acem, Arap ve Anadolu coğrafyasından elde ettikleri değerler ve pratiklerin İslam’la buluşması sonucu Anadolu Türk İslam medeniyeti meydana gelmiştir. Fütüvvet, bu medeniyetin çekirdeğinde var olan önemli unsurlardan biri olmuş ve bu topraklara özgü önemli işlevleri icra eden bir kurumsal yapıya dönüşmüştür. Anadolu fütüvvet ehli, ilk zamanlar Türklerin gaza/fetih ve iskân politikasının hayata geçirilmesinde Alplerle yakın temas halinde olmuş; böylece hem batıya doğru genişlemeyi sağlarken hem de farklı yönlerden gelen saldırı ve istilaları defetmek için savunma yapmışlar, gerektiğinde de yönetim kademelerinde katkıda bulunmuşlardır. Belki daha önemlisi, bu topraklarda kendilerine özgü bir ekonomik düzenin inşası ve sürdürülebilir olması için, Ahilik adı altında her yerde esnaf ve sanatkârlardan oluşan büyük bir kurumsal yapı oluşturmuşlardır. Bu çalışmanın amacı, fütüvvet anlayışının ve Ahilik teşkilatının Anadolu ve Rumeli coğrafyasının Türkleşmesi ve İslamlaşması sürecinde oynadığı bu dinamik rolü incelemek ve tahlil etmektir.

Anahtar Kelimeler

Anadolu ve Rumeli’nin Türkleşmesi ve İslamlaşması, Fütüvvet ve Ahilik, Osmanlı İktisat Tarihi

Kaynakça

• Arnold, T.W. (1979). The preaching of Islam. Ashraf Printing Press.